1 proc. z PIT: dajemy potrzebującym po 47 zł

Jeden procent PIT na rzecz organizacji pożytku publicznego (OPP) to najprostsza forma dobroczynności, która nie obciąża zanadto podatnika. Nie musi sięgać do kieszeni po dodatkowe środki, bo po prostu są one potrącane z podatku wpłacanego fiskusowi. Sama procedura przekazania pieniędzy też jest prosta (opisujemy ją w tekście na stronie obok).

Miliony chcą pomóc

Nic zatem dziwnego, że z roku na rok więcej podatników stosuje tę formę dobroczynności. Ze statystyk Ministerstwa Finansów wynika, że w 2016 r. blisko 13,2 mln podatników. Gdy taka możliwość pojawiła się w 2004 r., skorzystało z niej zaledwie 80 tys. osób. Już jednak dwa lata później ta liczba przekroczyła milion, a w 2010 r. – 10 mln.

Rośnie także suma przekazywanych organizacjom dobroczynnym kwot z 1 proc. podatku. W pierwszych latach były relatywnie niewielkie – np. w 2006 r. w sumie 62,3 mln zł, a w 2007 r. – 105,4 mln zł. Już jednak rok później było to 105,4 mln zł. Prawdopodobnie taki skok dokonał się dzięki uproszczeniu w 2008 r. procedury przekazywania 1 proc. – zajął się tym (i zajmuje do dziś) fiskus po wskazaniu konkretnej organizacji przez podatnika. W 2016 r. OPP dostały w ten sposób łącznie 617,5 mln zł.

Podatnicy przekazują średnio 47 zł. Co ciekawe, owa średnia zmienia się w zależności od typu formularza, jaki składa podatnik. O ile w przypadku PIT-37 oraz 36 i 36-L jest to 47 zł, to w przypadku PIT-38 (przeznaczonego do rozliczenia dochodów kapitałowych) owa średnia wynosi 85 zł.

Jak będzie w tym roku? Według badań ankieterskich firmy doradczej KPMG chęć przekazania 1 proc. PIT deklaruje 79 proc. osób mających obowiązek rozliczania się z urzędem skarbowym. To o 4 punkty procentowe więcej niż wynik w podobnym badaniu tej firmy przeprowadzonym przed rokiem.

Chęć przekazywania 1 proc. podatku na rzecz organizacji pożytku publicznego rośnie wraz z uzyskiwanym dochodem netto. Osoby zarabiające do 1500 zł netto miesięcznie zdecydowanie rzadziej decydują się na przekazanie 1 proc. swojego podatku.

KPMG podaje, że prawie trzy czwarte wszystkich respondentów przekazujących swój 1 proc. dokonuje wyboru organizacji pożytku publicznego w oparciu o sugestię lub prośbę znajomych i rodziny. W dalszej kolejności OPP wybierane są losowo (14 proc.) lub na podstawie informacji w mediach (13 proc.). Badania te przeprowadzono na reprezentatywnej próbie 1003 Polaków mających obowiązek rozliczania się z PIT.

13 milionów podatników wspierających 1 proc. PIT organizacje dobroczynne to tylko niespełna połowa wszystkich płacących ten podatek Polaków. Tak przyznaje Ministerstwo Finansów.

Nie ufają

Dlaczego tak jest? Z badania KPMG wynika, że głównymi przyczynami nieprzekazywania 1 proc. podatku jest brak zaufania do organizacji pożytku publicznego. Tak stwierdziło 21 proc. osób, które zadeklarowały, że nie przekazują 1 proc.. Kolejne 15 proc. uważa, że takie działanie nic nie zmieni, 10 proc. twierdzi, że OPP niewłaściwie gospodarują tymi środkami, a 13 proc. w ogóle nie słyszało o takiej możliwości. Ten ostatni odsetek jest stosunkowo niewielki, ale wciąż pozostaje wyzwaniem dla OPP i ich akcji informacyjnych.

– Cieszy nas jednak, że w stosunku do poprzedniej edycji badania odsetek Polaków, którzy nigdy nie przekazują innych darowizn w ciągu roku na rzecz OPP lub innych instytucji i osób potrzebujących, spadł aż o 10 punktów procentowych – z 45 do 35 proc. – mówi Grzegorz Grochowina, doradca podatkowy w KPMG w Polsce.

Kim są ci, którzy otrzymują 1 proc.? Po stronie beneficjentów w ubiegłym roku było aż 8108 organizacji. Są wśród nich m.in. szpitale, hospicja, ochotnicze straże pożarne, kluby sportowe, fundacje pomagające dzieciom, seniorom i wiele innych. To zarówno znane organizacje, jak np. Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy (WOŚP) czy Fundacja SOS Wioski Dziecięce, ale też mnóstwo takich o lokalnym zasięgu, jak np. Stowarzyszenie Amazonek Gdyńskich, Rowerowy Szczecin albo ochotnicze straże pożarne w niewielkich miejscowościach.