Likwidacja nakładów na cudzy grunt oznacza stratę

Tak orzekł WSA w Gliwicach 19 października 2011 (I SA/Gl 601/11).

Podatnik prowadzi działalność polegającą na wynajmie i zarządzaniu nieruchomościami. Nabył nakłady poniesione na obcym gruncie w postaci budynków i budowli oraz pozostałych środków trwałych. Umowa dzierżawy gruntów, na których posadowione były nakłady, została rozwiązana, a do dnia jej rozwiązania  nakłady nie zostały w pełni umorzone.

We wniosku o interpretację pytał, czy w związku z tym może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu niezamortyzowaną wartość nakładów poczynionych na tę nieruchomość. Jego zdaniem straty powstałe w wyniku likwidacji środków trwałych, z innych przyczyn niż utrata przydatności gospodarczej na skutek zmiany rodzaju działalności, w części niepokrytej odpisami amortyzacyjnymi podlegają zaliczeniu do  kosztów podatkowych. Rozwiązanie umowy dzierżawy przed upływem okresu amortyzacji wywoła bowiem u podatnika stratę w wysokości niezamortyzowanej części z tytułu likwidacji nie w pełni umorzonego środka trwałego.

Organ podatkowy nie zgodził się z tym stanowiskiem. Wskazał, że po rozwiązaniu umowy dzierżawy podatnik nie może zaliczyć niezamortyzowanej części inwestycji do  kosztów uzyskania przychodów. Rozwiązanie stosunku dzierżawy spowoduje bowiem zaprzestanie wykorzystywania nakładów w działalności, a nie ich faktyczną likwidację. Strata będzie wynikiem wyłącznie decyzji podjętej przez podatnika, a nie niezależnego zdarzenia.

Uchylając interpretację, sąd stwierdził, że strata w środkach trwałych w części pokrytej sumą odpisów amortyzacyjnych nie może być zaliczona do kosztów uzyskania przychodów, lecz a contrario straty w części niepokrytej sumą odpisów amortyzacyjnych mogłyby być takimi kosztami.

—Karolina Maruszczyk współpracowniczka Zespołu Zarządzania Wiedzą Podatkową  firmy Deloitte

Joanna Zawiejska-Rataj

Komentuje:

Joanna Zawiejska-Rataj, menedżer w Dziale Doradztwa Podatkowego firmy Deloitte (biuro w Poznaniu)

Wyrok zapadł na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (PIT). Jednak spór w tym zakresie jest równie ciekawy w odniesieniu do CIT.

Organy podatkowe raczej jednolicie zajmują stanowisko, że podatnik nie ma prawa uznania za koszty uzyskania przychodów niezamortyzowanej części inwestycji w obcym środku trwałym, która przestała być wykorzystywana w związku z rozwiązaniem umowy najmu/dzierżawy (np. interpretacja Izby Skarbowej w Katowicach z 3 października 2011, IBPBI/2/423-747/11/MS, wydana na gruncie ustawy o CIT, czy też interpretacja Izby Skarbowej w Poznaniu z 5 września 2011, ILPB1/415-757/11-5/AG, wydana na gruncie PIT).

Orzecznictwo sądów administracyjnych nie przynosi natomiast w pełni jednolitego rozstrzygnięcia, a wyroki NSA wydane choćby w tym roku są ze sobą sprzeczne. W orzeczeniu z 18 stycznia 2011 (II FSK 1661/09) NSA uznał, że w przypadku rozwiązania umowy najmu niezamortyzowana części inwestycji w obcym środku trwałym nie może być uznana za koszty uzyskania przychodów ze względu na brak jej związku z osiąganymi przychodami (podobnie wyrok NSA z 14 czerwca 2011, II FSK 123/10).

Słuszny jednak wydaje się odmienny pogląd wyrażony przez NSA m.in. w wyroku z 24 maja 2011 (II FSK 33/10), zgodnie z którym taką sytuację należy oceniać przez pryzmat kryteriów ekonomicznych, pozwalających uznać, że pomimo poniesienia straty efekt działania podatnika ma „swoje uzasadnienie ekonomiczne i związek z przychodem" (podobnie wyrok NSA z 29 czerwca 2011, II FSK 109/10, czy też z 10 czerwca 2011, II FSK 478/10).

Zatem ustanie umowy najmu/dzierżawy i związane z tym podatkowe konsekwencje dotyczące inwestycji w obcym środku trwałym powinny być każdorazowo analizowane w świetle konkretnych okoliczności towarzyszących decyzji o rozwiązaniu umowy.

Zobacz serwis:

Koszty

»