CIT: niezamortyzowana część nakładów na cudzy lokal jest stratą

Tak wynika z wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z 2 grudnia 2011 (I SA/Kr 1782/11), dotyczącego skargi podatnika na interpretację Izby Skarbowej w Krakowie.

O co toczył się spór

Podatnik pytał, czy może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów wartość niezamortyzowanych inwestycji w obcych środkach trwałych (wynajmowanych lokalach). Umowy najmu zostały rozwiązane z powodu generowania zbyt dużych strat (m.in. z uwagi na koszty czynszu).

Ze względu na charakter tych nakładów musiałby ponieść wysokie i ekonomicznie nieuzasadnione koszty ich fizycznej likwidacji, na co się nie zdecydował. Te z nich, które można było zdemontować, zostały przeniesione do nowego lokalu albo sprzedane, natomiast pozostałe niezamortyzowane nakłady pozostały w starym lokalu, a ich fizycznej likwidacji dokonał nowy najemca.

Zmieniając lokal, podatnik nie zmienił rodzaju prowadzonej działalności.

Powołał się na art. 22 ust. 1 ustawy o PIT, zgodnie z którym kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem wymienionych w art. 23. Także na art. 23 ust. 1 pkt 6 ustawy o PIT, w myśl którego nie uważa się za koszty uzyskania przychodów, strat powstałych w wyniku likwidacji nie w pełni umorzonych środków trwałych, jeżeli środki te utraciły przydatność gospodarczą na skutek zmiany rodzaju działalności.

Zdaniem podatnika przysługuje mu prawo do zaliczenia w koszty niezamortyzowanej części inwestycji, ponieważ środki trwałe utraciły przydatność gospodarczą na skutek innych okoliczności niż zmiana rodzaju działalności gospodarczej. Podkreślił przy tym, że nadal prowadzi tę samą działalność gospodarczą, tylko w innej lokalizacji.

Niekorzystna interpretacja

Izba nie zgodziła się z tym. Uznała, że w wyniku rozwiązania umowy przez podatnika doszło jedynie do zaprzestania wykorzystywania nakładów w jego działalności gospodarczej, a nie do ich fizycznej likwidacji. W konsekwencji nastąpiła utrata związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy poniesionymi wydatkami i uzyskaniem przychodu.

Według organu ewentualna strata ekonomiczna poniesiona przez podatnika nie została spowodowana nagłym, niezależnym od niego zdarzeniem, lecz jest wynikiem świadomej decyzji podjętej przez niego w momencie rozwiązania umów najmu i skutkiem ponoszonego przez niego świadomego ryzyka gospodarczego, związanego z przedmiotem prowadzonej działalności gospodarczej.

Ponadto podkreślono, że poniesione przez dzierżawcę nakłady w obcym środku trwałym może zrekompensować jedynie właściciel nieruchomości, zwracając ich niezamortyzowaną część. Zgodnie z zawartą umową wnioskodawca nie miał jednak prawa do wynagrodzenia od właścicieli nieruchomości za pozostawione w nich inwestycje.

Jednak ukształtowanie stosunku najmu w sposób uniemożliwiający najemcy dochodzenie zwrotu wartości poniesionych i pozostawionych w nieruchomości nakładów bądź rezygnacja przez najemcę z dochodzenia swojego roszczenia z tego tytułu są wynikiem świadomej decyzji podejmowanej w momencie zawierania takiej umowy najmu bądź rezygnacji z dochodzenia roszczeń. Natomiast negatywne skutki takiej decyzji nie mogą być przenoszone na Skarb Państwa.

Sąd po stronie podatnika

WSA podzielił argumentację podatnika i uchylił niekorzystną interpretację. W ustnym uzasadnieniu zauważył, że istnieją dwie linie orzecznicze dotyczące interpretacji art. 23 ust. 1 pkt 6 ustawy o PIT, jednak w jego ocenie przeważa korzystna dla podatników linia, zgodnie z którą w przedstawionej sytuacji nie następuje zmiana prowadzonej działalności gospodarczej.

Sąd wskazał również na  wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 26 maja 2011 (II FSK  109/10), w którym stwierdzono, że „jeżeli środki te zostały zlikwidowane z innych przyczyn aniżeli wymieniona w art. 16 ust. 1 pkt 6 ustawy, to omawiane straty podlegają zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów.

Nie można zatem mechanicznie przenosić pojęcia likwidacji środka trwałego do innych sytuacji, niewskazujących na zaprzestanie wykonywania działalności gospodarczej”.

Jarosław Włoch

Jarosław Włoch, aplikant radcowski w OIRP Kraków, konsultant podatkowy w Małopolskim Instytucie Studiów Podatkowych w Krakowie

Rozstrzygnięcie przywołanego wyroku jest jak najbardziej trafne.

Gdy podatnik staje przed wyborem, czy utrzymywać nierentowną placówkę sprzedaży, czy  ją zamknąć i poszukać korzystniejszej lokalizacji, i wybiera drugie z tych rozwiązań, nie można stawiać mu zarzutu, że w konsekwencji jego wyboru doszło do utraty związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy poniesionymi wydatkami i uzyskaniem przychodu.