Rozstrzygając sprawę, fiskus powinien powołać się na przepisy

Jeśli z decyzji podatkowej nie wynika, dlaczego organ podatkowy nie przyznał racji podatnikowi, sąd powinien ją uchylić. Nie może bowiem ocenić jej prawidłowości

Publikacja: 21.07.2008 08:40

Red

Orzekł tak WSA w Warszawie w wyroku z 28 maja 2008 r. (III SA/Wa 1/08)

.

Bank pozyskiwał środki pieniężne przez obrót akcjami emitowanymi przez Skarb Państwa oraz emisję i sprzedaż dłużnych papierów wartościowych w postaci obligacji na okaziciela, na rzecz banków mających siedzibę w państwach Unii (będących stronami konwencji o unikaniu podwójnego opodatkowania). Zwrócił się do ministra finansów o potwierdzenie, że odsetki wypłacane zagranicznemu bankowi, który nabył obligacje od podmiotu niebędącego ich emitentem, są na mocy poszczególnych umów zwolnione z CIT u źródła.

Minister uznał stanowisko banku za nieprawidłowe. Jego zdaniem zwolnienie nie obejmuje przypadków, kiedy bank zagraniczny przez nabycie wierzytelności wynikającej z umowy mającej charakter pożyczki wstępuje w prawa zbywcy będącego podmiotem, który zawarł tę umowę z podmiotem krajowym. Sprawa trafiła do WSA.

Sąd uwzględnił skargę z powodów procesowych. W świetle ordynacji podatkowej organ wyrażając własne stanowisko powinien je uzasadnić, opierając się na przepisach prawa, odnosząc się przy tym do stanu faktycznego opisanego przez stronę. Dopiero ocena stanowiska wnioskodawcy i stanowisko własne organu podatkowego składają się na interpretację. Zdaniem sądu uzasadnienie decyzji nie pozwala na stwierdzenie, z jakiego powodu organ nie podzielił stanowiska strony wyrażonego we wniosku. Nie ocenił stanowiska skarżącej i całkowicie pominął argumenty przedstawione przez nią we wniosku i zażaleniu. Należało więc przyjąć, że zasadne było wyeliminowanie z obrotu prawnego zaskarżonej decyzji. Sąd nie może ocenić prawidłowości decyzji, jeżeli nie zawiera wyrażonego w uzasadnieniu merytorycznego stanowiska organu.

Zespół Zarządzania Wiedzą Podatkową firmy Deloitte

Chociaż sąd oparł swoje orzeczenie na podstawach natury proceduralnej, warto przy tej okazji odnieść się do merytorycznej strony sporu.

Jedną z podstawowych zasad podatku dochodowego jest opodatkowanie polskim CIT dochodów osiąganych przez podmioty niemające siedziby w RP, jeśli są one osiągane na jej terytorium. Jest to tzw. ograniczony obowiązek podatkowy. Jeśli taki podmiot osiągnie na terytorium Polski przychód z odsetek, będzie on opodatkowany na podstawie art. 21 ust. 1 ustawy o CIT stawką 20 proc., chyba że stosowna umowa międzynarodowa stanowi inaczej. W przypadku odsetek płaconych przez banki umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania przewidują co do zasady opodatkowanie tych odsetek w państwie siedziby odbiorcy odsetek.

Jak wskazuje komentarz do modelowej konwencji OECD, opodatkowanie odsetek w państwie ich źródła pomija rzeczywisty koszt transakcji, z którą wiążą się te odsetki. Dlatego też zalecane jest rozwiązanie polegające na opodatkowaniu odsetek wypłacanych przez banki w państwie siedziby ich odbiorcy. Użyte w umowach o unikaniu podwójnego opodatkowania sformułowania „jakakolwiek pożyczka” i „pożyczka dowolnego rodzaju” nie powinny być rozumiane wąsko, lecz odnosić się do całego wachlarza sytuacji, w których bank wypłaca na rzecz innego podmiotu wynagrodzenie za korzystanie z kapitału. Takim wynagrodzeniem będzie niewątpliwie oprocentowanie papierów wartościowych,i to niezależnie od faktu zbycia tych papierów kolejnemu podmiotowi. Istotna jest przy tym osoba dłużnika (banku), a nie to, ile razy dana obligacja została zbyta na rynku. Nabywając obligacje, kupujący w rzeczywistości udziela ich emitentowi (bankowi) oprocentowanej pożyczki, której zwrot następuje w chwili odkupienia obligacji przez emitenta. Oprocentowanie pełni natomiast funkcję odsetek. Skoro zatem umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, podobnie jak komentarz do konwencji OECD, używają pojęcia „pożyczka” bez zawężenia jego znaczenia do konkretnej umowy zobowiązaniowej, stanowisko organów podatkowych nie zasługuje na aprobatę.

Orzekł tak WSA w Warszawie w wyroku z 28 maja 2008 r. (III SA/Wa 1/08)

Bank pozyskiwał środki pieniężne przez obrót akcjami emitowanymi przez Skarb Państwa oraz emisję i sprzedaż dłużnych papierów wartościowych w postaci obligacji na okaziciela, na rzecz banków mających siedzibę w państwach Unii (będących stronami konwencji o unikaniu podwójnego opodatkowania). Zwrócił się do ministra finansów o potwierdzenie, że odsetki wypłacane zagranicznemu bankowi, który nabył obligacje od podmiotu niebędącego ich emitentem, są na mocy poszczególnych umów zwolnione z CIT u źródła.

Pozostało 83% artykułu
Czym jeździć
Technologia, której nie zobaczysz. Ale możesz ją poczuć
Tu i Teraz
Skoda Kodiaq - nowy wymiar przestrzeni
Nieruchomości
Ministerstwo Rozwoju przekazało ważną wiadomość ws. ogródków działkowych
Prawo w Polsce
Sąd ukarał Klaudię El Dursi za szalony rajd po autostradzie A2
Nieruchomości
Sąsiad buduje ogrodzenie i chce zwrotu połowy kosztów? Przepisy są jasne