Czy grupa kapitałowa może obniżyć VAT

Przepisy podatkowe stawiają dość duże wymogi spółkom, które chciałyby utworzyć podatkową grupę kapitałową (PGK). Przez to nie powstało zbyt dużo takich struktur. Sytuacja może się zmienić, gdy okaże się, że PGK jest skutecznym sposobem na optymalizację podatkową.

Przełomem może się stać sprawa, w której [b]wyrok wydał 23 września 20010 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu (sygn. SA/Po 522/10)[/b]. Orzeczenie uchyliło niekorzystną interpretację Izby Skarbowej odmawiającą swobodnego ustalania cen w transakcjach pomiędzy spółkami tworzącymi PGK na gruncie ustawy o VAT.

WSA po raz drugi zajmował się tą sprawą, po przekazaniu jej przez [b]Naczelny Sąd Administracyjny (sygn. I FSK 781/09)[/b] do ponownego rozpoznania.

W sprawie, którą zajmowały się oba sądy, spółka uprawniona do odliczenia VAT naliczonego prowadziła sprzedaż m.in. na rzecz spółki powiązanej zwolnionej z tego podatku. W rezultacie druga spółka nie odliczała VAT.

Tymczasem ustawa o CIT umożliwia spółkom tworzącym PGK dowolne ustalanie cen w transakcjach między sobą. Dzięki temu po utworzeniu PGK spółki mogłyby korzystnie dla siebie ukształtować swoje obroty będące podstawą opodatkowania VAT.

Spór toczył się o rozstrzygnięcie, czy w takim wypadku spółki rzeczywiście mogą, przez zaniżanie cen sprzedaży na

rzecz spółki zwolnionej, zgodnie z prawem obniżać VAT. Fiskus twierdził, że może kwestionować tak zawierane transakcje na podstawie art. 32 ustawy o VAT. Przepis ten daje organom podatkowym prawo weryfikacji cen ustalonych w transakcjach pomiędzy podmiotami powiązanymi, a co do zasady spółki tworzące PGK spełniają tę przesłankę.

Za pierwszym razem poznański sąd uznał, że podatnik może wyłączyć stosowanie art. 32, składając wniosek do ministra finansów w celu zawarcia porozumienia w sprawach ustalenia cen transakcyjnych (tzw. APA – advance pricing agreement) przewidzianego w ordynacji podatkowej. Dzięki APA podatnik uzyskuje gwarancję, że stosowane przez niego ceny, ustalone zgodnie z umówionymi kryteriami, będą respektowane przez organy podatkowe.

Takie stanowisko powoduje zakwestionowanie w VAT przywilejów nadanych PGK przez ustawę o CIT. Wynika z niego konieczność prowadzenia osobnej dokumentacji księgowej i ewidencjonowania jednego zdarzenia na dwa różne sposoby, przez co księgi nie odzwierciedlałyby stanu rzeczywistego.

NSA skrytykował pogląd WSA i sprawa trafiła z powrotem do niższej instancji.

– Tym razem sąd przyjął naszą argumentację. Opiera się ona na wykładni systemowej oraz wspólnotowej – mówi Tomasz Jakubiak vel Wojtczak z KPMG, firmy doradczej reprezentującej spółkę. – Nie może być tak, że korzystanie z uprawnienia nadanego ustawą o CIT powoduje sankcje w VAT. To niespójność systemu prawa podatkowego. – Jednak jeszcze jest za wcześnie na ogłaszanie końcowego sukcesu. Izbie Skarbowej przysługuje skarga kasacyjna, którą może wnieść do NSA w terminie 30 dni od otrzymania uzasadnienia wyroku – dodaje.