Pomostówki nie dla wszystkich

Prawie milion pracowników, którzy dwa lata temu stracili prawo do wcześniejszych emerytur, nie odzyska swoich przywilejów

Aktualizacja: 26.11.2010 03:46 Publikacja: 26.11.2010 02:00

Foto: Fotorzepa, Rob Robert Gardziński

Mateusz Rzemek

[b]Wczoraj (25 listopada 2010 r.) sędziowie Trybunału Konstytucyjnego zajęli się wnioskiem Ogólnopolskiego Porozumienia Związków Zawodowych o zbadanie zgodności z konstytucją niektórych przepisów ustawy z 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych (K 27/09)[/b]. Gdy weszła ona w życie 1 stycznia 2009 r., ograniczyła liczbę uprawnionych do wcześniejszych emerytur z 1,2 mln pracowników do 270 tys.

[srodtytul]Odebrane uprawnienia [/srodtytul]

OPZZ zaskarżył do TK wykluczenie z kręgu uprawnionych do pomostówek części osób, które nadal wykonują pracę w warunkach wymagających bardzo dużego wysiłku fizycznego, są narażone na działanie czynników chemicznych, i kierowców samochodów ciężarowych.

– Nowa ustawa emerytalna zawierała przepisy zapowiadające wprowadzenie emerytur pomostowych. Były one jednak bardzo nieprecyzyjne, tak więc wiele osób, które po 1 stycznia 1999 r. zaczynały kariery zawodowe w szczególnie ciężkich czy odpowiedzialnych zawodach, mogły się spodziewać, że wypracują prawo do wcześniejszej emerytury lub nowej emerytury pomostowej – tłumaczył Andrzej Stębski, pełnomocnik OPZZ przed TK. [b]Po ograniczeniu uprawnień na początku 2009 r. z emerytur pomostowych skorzystało niewiele ponad 3 tys. osób.[/b] To znacznie mniej, niż zapowiadał rząd.

[srodtytul]Arbitralne decyzje[/srodtytul]

Zarzuty dotyczyły także arbitralnego pozbawienia prawa do przewidzianej w ustawie rekompensaty za taką pracę. W myśl art. 21 ustawy o emeryturach pomostowych ci, którzy nie spełniają warunków do uzyskania pomostówki (np. nie pracowali w szczególnych warunkach lub charakterze przed 1 stycznia 1999 r. bądź nie mogą znaleźć takiego zatrudnienia po 31 grudnia 2008 r.), ale mają co najmniej 15 lat takiego stażu, mogą starać się o doliczenie rekompensaty za taką pracę do kapitału początkowego na koncie emerytalnym w ZUS.

– Szkopuł w tym, że w ostatnich latach upadło wiele zakładów, w których można by wypracować wymagany staż, dlatego uważamy, że rekompensaty powinny być liczone proporcjonalnie do liczby lat takiej pracy – powiedział Stębski.

TK stwierdził jednak, że ustawodawca ma swobodę ustalania i zmiany zasad nabywania prawa do świadczeń emerytalnych.

– Osoby podejmujące pracę w szczególnych warunkach lub charakterze po 31 grudnia 1998 r. nie są objęte ochroną praw nabytych – tłumaczył w uzasadnieniu do wyroku sędzia Andrzej Rzepliński.

– [b]Emerytury pomostowe i rekompensaty stanowią elementy systemu wygasającego. Uprawnieni do tych świadczeń nie mogą być więc porównywani z osobami, które zaczęły karierę zawodową po 31 grudnia 1998 r.[/b]

Zdaniem TK zmiana przepisów nie narusza zasady zaufania obywateli do państwa, bo w przypadku ubezpieczeń społecznych konstytucja nakłada na państwo obowiązek zapewnienia świadczeń emerytalnych na minimalnym poziomie. W pozostałym zakresie ustawodawca ma dużą swobodę zmian.