Gmina dowozi do ośrodka wybranego przez rodziców

Gmina ma zapewnić dziecku upośledzonemu bezpłatny transport na zajęcia rewalidacyjno-wychowawcze

Publikacja: 24.02.2011 04:05

Gmina dowozi do ośrodka wybranego przez rodziców

Foto: Fotorzepa, Darek Golik

Musi też zapewnić bezpłatną opiekę w czasie tego przewozu.

Sąd Najwyższy w uchwale  uznał (sygnatura akt III CZP 133/10),

że wybór odpowiedniego ośrodka rewalidacyjno-wychowawczego, w którym dziecko będzie realizować obowiązek szkolny, należy do rodziców. Gmina nie może uchylić się od obowiązku zapewnienia bezpłatnego transportu z opieką (albo zwrotu rodzicom, którzy sami go organizują) do innego ośrodka tego samego rodzaju.

Tak zinterpretował SN obowiązki nałożone na gminę w art. 17 ust. 3 pkt 2 ustawy z 1991 r. o systemie oświaty w celu zapewniania realizacji obowiązku szkolnego, rocznego wychowania przedszkolnego dla sześciolatków przez dzieci i młodzież z głębokim upośledzeniem umysłowym. Mogą one – zgodnie z art. 16 ust. 7 tej ustawy – realizować ten obowiązek także przez zajęcia rewalidacyjno-wychowawcze.

Uczestnicząc w takich zajęciach, spełniał obowiązek szkolny Kamil W., urodzony w 1993 r. Jego rodzice wybrali w 2007 r. ośrodek prowadzony w miejscowości Pień przez stowarzyszenie Nasza Gmina w Dulczy Małej.

Dowóz na zajęcia i opiekę finansowała gmina Lisia Góra, gdzie dziecko mieszka. W 2009 r. rodzice Kamila dowiedzieli się, że gmina nie będzie zapewniać dowozu do tego ośrodka, tylko do podobnego, położonego w sąsiedniej gminie. Nie przystali na taką zmianę ze względu na dobre wyniki rewalidacji syna w dotychczasowej placówce. Domagali się, by gmina nadal zapewniała dowożenie do niej syna. O to samo zwróciło się do wójta stowarzyszenie, zastrzegając, że w razie odmowy zorganizuje dowóz i opiekę oraz obciąży kosztami gminę. Ta odmówiła.

Stowarzyszenie zaczęło dowozić Kamila do swojego ośrodka i co miesiąc wystawiało gminie noty obciążające, ale ta nie płaciła. Wobec tego wniosło pozew przeciw niej. Zażądało z tytułu zwrotu kosztów dowozu i opieki prawie 8 tys. zł. Chciało też, by sąd nakazał gminie przestrzeganie art. 17 ust. 3a i zapewnienie dowozu ucznia do prowadzonego przez nie ośrodka.

Sąd I instancji odrzucił pozew w części dotyczącej nakazania gminie przestrzegania art. 17 ust. 3a, uznając, że nie można się tego domagać przed sądem cywilnym. Odrzucił go także co do kwoty należności za przejazdy, o którą stowarzyszenie wcześniej już wszczęło proces przeciw gminie, a pozostałą jej część zasądził.

Sąd odwołał się do wspomnianego art. 17 ust. 3a pkt 2 oraz art. 17 ust. 3a pkt 3 ustawy, w którym zapisano, że obowiązkiem gminy jest zwrot rodzicom lub opiekunom organizującym taki dowóz jego kosztów na zasadach określonych w umowie zawartej z wójtem (burmistrzem, prezydentem). Rodzice mają prawo wybrać ośrodek, w którym dziecko upośledzone w stopniu głębokim będzie realizować obowiązek szkolny, i nie musi to być placówka najbliższa – uznał sąd.

Jako prawną podstawę sąd wskazał art. 405 w związku z art. 410 kodeksu cywilnego o bezpodstawnym wzbogaceniu. Gmina uzyskała bezpodstawnie korzyść majątkową kosztem stowarzyszenia, które zastąpiło ją w realizacji ciążącego na niej obowiązku.

Sprawa trafiła do sądu II instancji wskutek apelacji gminy. Ten uznał, że na tle tej sprawy pojawiły się wątpliwości prawne, które musi wyjaśnić Sąd Najwyższy. W uzasadnieniu pytania prawnego przywołał m.in. argumenty za ograniczeniem obowiązku gminy do zapewniania dowozu (i opieki) do ośrodka najbliższego miejsca zamieszkania dziecka. Chodzi o obowiązek racjonalnego i oszczędnego gospodarowania środkami publicznymi, który nakładają na gminę ustawy o samorządzie gminnym i finansach publicznych.

Z uchwały SN podjętej w odpowiedzi na pytanie prawne jednoznacznie wynika, że stanowisko sądu I instancji było słuszne.

Opieka do 25. roku życia

Dzieci muszą mieć zapewnioną możliwość dotarcia do szkoły celem realizacji obowiązku szkolnego. Dla jego spełnienia przez dzieci i młodzież z głębokim upośledzeniem umysłowym uczestniczące w zajęciach rewalidacyjno-wychowawczych, a także przez dzieci i młodzież z upośledzeniem umysłowym i z niepełnosprawnościami sprzężonymi gmina została zobowiązana w art. 17 ust. 3 pkt 2 ustawy o systemie oświaty do zapewnienia bezpłatnego transportu i bezpłatnej opieki w czasie przewozu do odpowiedniego ośrodka, ale nie dłużej niż do ukończenia 25. roku życia.

Konsumenci
Pozew grupowy oszukanych na pompy ciepła. Sąd wydał zabezpieczenie
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Sądy i trybunały
Dr Tomasz Zalasiński: W Trybunale Konstytucyjnym gorzej już nie będzie
Konsumenci
TSUE wydał ważny wyrok dla frankowiczów. To pokłosie sprawy Getin Banku
Nieruchomości
Właściciele starych budynków mogą mieć problem. Wygasają ważne przepisy
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Prawo rodzinne
Przy rozwodzie z żoną trzeba się też rozstać z częścią krów