18 miesięcy na przedawnienie roszczeń urlopowych

Tak twierdzi rzecznik generalna Trstenjak w opinii z 7 lipca 2011 r. w sprawie C-214/10 (Landesarbeitsgericht Hamm (Niemcy) - KHS AG przeciwko Winfriedowi Schulte).

Sprawa dotyczy prawa do ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany w naturze urlop wypoczynkowy. Pracownik z powodu przebytego zawału serca (w 2002 r.) nie pracował - był poddawany rehabilitacji. Od października 2003 r. pobierał przyznawaną mu bez przerw czasową rentę inwalidzką z powodu całkowitej niezdolności do pracy. Do końca sierpnia 2008 r. miał jednak status pracownika i przez kolejne lata (2003-2008) nabywał prawo do corocznego, płatnego 30-dniowego urlopu wypoczynkowego. Pracownik wniósł skargę do sądu o zasądzenie ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wypoczynkowy za lata 2006-2008. Sąd pierwszej instancji w części przychylił się do roszczeń wnioskodawcy i nakazał spółce wypłatę ekwiwalentu.

Sąd krajowy - badając sprawę w drugiej instancji - stwierdził, że na podstawie obowiązującego pracownika układu zbiorowego, jego prawo do urlopu za rok 2006 wygasło w marcu 2008 r. Sąd jednak skierował wniosek do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym:

- Czy art. 7 ust. 1 dyrektywy 2003/88/WE1, w wykładni przyjętej w orzecznictwie Trybunału, nakazuje kumulowanie praw pracownika do ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wypoczynkowy urlop za wiele lat, i to również wówczas, gdy pracownik ten - w związku z długotrwałą niezdolnością do pracy - nie był w stanie skorzystać z prawa do płatnego, corocznego urlopu? oraz

- Czy państwa członkowskie są uprawnione do ustanowienia ograniczenia w czasie tych praw wynoszącego 18 miesięcy?

UE - 18 miesięcy na przedawnienie roszczeń urlopowych

Wydając opinię w opisywanej sprawie, rzecznik generalna stwierdziła, nieograniczone w czasie gromadzenie praw do urlopu i do ekwiwalentu nie jest wymagane prawem Unii. A okres 18 miesięcy, po upływie którego wygasają prawa do urlopu lub ekwiwalentu wygasają, spełnia wymogi ochronne dyrektywy dotyczącej niektórych aspektów organizacji czasu pracy. Oczywiście 18 miesięcy stanowi wskazanie orientacyjne, wedle którego mają kierować się państwa członkowskie dostosowując prawo krajowe do postanowień dyrektywy. Jednak 6 miesięcy na przedawnienie urlopowych roszczeń to zdaniem rzecznik okres niewystarczający.

PL - my mamy 36 miesięcy...

Polscy pracownicy mają zagwarantowany 3 letni okres przedawnia roszczeń ze stosunku pracy. Gwarantuje to im art. 291 § 1 kodeksu pracy. Początek biegu trzyletniego terminu przedawnienia roszczeń w wypadku urlopu wypoczynkowego w naturze przypada na dzień 31 grudnia danego roku w wypadku urlopu wypoczynkowego za ten rok kalendarzowy lub 1 kwietnia danego roku kalendarzowego w stosunku do urlopów za poprzedni rok kalendarzowy (zob. uzasdnienie do wyroku z 29 marca 2001 r. sygn. I PKN 336/00, wyrok z 11 kwietnia 2001 r. sygn. I PKN 367/00).

Na ekwiwalent za niewykorzystany urlop wypoczynkowy może liczyć zaś ten, kto ma prawo do wypoczynku w naturze. Za przedawniony urlop wypoczynkowy nie dostaniemy zapłaty przy rozstaniu. Tutaj też początek trzyletniego terminu przedawnienia zaczyna biec od dnia wymagalności roszczenia - w przypadku ekwiwalentu będzie to dzień rozwiązania stosunku pracy.

Miejmy nadzieję, że polski ustawodawca nie pokusi się o zmianę tej regulacji...

Podstawa prawna:

- Dyrektywa 2003/88/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 4 listopada 2003 r. dotycząca niektórych aspektów organizacji czasu pracy; Dz.U. L 299, s. 9.;