Czy należy się rekompensata za kupno auta z cofniętym licznikiem?

Z przepisów o rękojmi kupujący może korzystać do roku od odebrania rzeczy. W wypadku sprzedaży konsumenckiej okres ten wynosi dwa lata.

Na jakie przepisy może się poszkodowany powoływać, gdy minął termin? O to właśnie toruński Sąd Okręgowy zapytał Sąd Najwyższy. SO chce wiedzieć, czy przy takich wadach jak cofnięcie licznika kupujący może powoływać się na błąd. W wypadku błędu bowiem termin liczy się od dowiedzenia się o nim.

Stłuczka ujawniła

Szefowie firmy Alfa chcieli kupić używaną limuzynę, ale z niedużym przebiegiem. Znaleźli w Internecie ogłoszenie i nabyli w komisie audi A6 z przebiegiem 142 tys. km. Dopiero po półtora roku po stłuczce zorientowali się, że auto ma bogatszą historię. Spod zniszczonego lakieru wyjrzała starsza warstwa: kość słoniowa – charakterystyczny lakier niemieckich taksówek. W warsztacie dowiedzieli się też, że ich wóz miał w chwili kupowania co najmniej 321 tys. km przebiegu.

Upłynął jednak już roczny termin na skorzystanie z rękojmi, a przepisy o sprzedaży konsumenckiej nie wchodziły w rachubę, bo to przedsiębiorcy. Sąd Rejonowy w Grudziądzu zasądził jednak od właściciela komisu zwrot ceny auta, czyli 49,5 tys. zł. Uznał, że spółka przystąpiła do kupna, nie mając świadomości cofnięcia licznika, a gdyby znała prawdziwy przebieg, pojazdu by nie kupiła. Działała więc pod wpływem błędu i powołując się na błąd, mogła skutecznie odstąpić od umowy kupna (art. 88 § 2 kodeksu cywilnego).

Sąd okręgowy powziął z kolei wątpliwość, czy można do takiej sytuacji zastosować przepisy o błędzie i skierował do SN pytanie. Orzecznictwo i nauka prawa nie dorobiły się jednej odpowiedzi.

Szukanie przepisów

Prof. Stanisław Sołtysiński, na którego SO się powołuje, uważa, że wobec tego, iż uprawnienia z rękojmi są szersze, pochłaniają one uprawnienie do  powoływania się na błąd, czyli wykluczają powołanie się na  nie, ale są autorzy, którzy dopuszczają taką możliwość.

Do Małgorzaty Rother, warszawskiego rzecznika konsumentów, sporo wpływa takich spraw. Konsumenci są w nieco lepszej sytuacji, gdyż mają dłuższy, dwuletni, okres na żądanie naprawy bądź wymiany rzeczy wadliwej. Pytanie zadane SN może jednak dotyczyć także ich, gdy miną dwa lata.

– Kupując rzecz, kupujemy to, co widzimy. Trudno do takich spraw stosować konstrukcję błędu, która dotyczyć musi czynności prawnej, umowy – wskazuje Marcin Łochowski, sędzia cywilny z SO Warszawa-Praga. – Gdyby sprzedawano samochód benzynowy jako diesel, łatwiej byłoby wykazać błąd. Jednocześnie jest rzeczywisty problem z rekompensatą dla nabywcy, gdy upłyną mu terminy z rękojmi nie z jego winy. Wchodzą w rachubę ogólne przepisy o odszkodowaniu, ale wtedy sprzedającemu trzeba wykazać winę. Można próbować przekonywać sąd, że właściciel komisu jako profesjonalista powinien był ustalić prawdziwy przebieg auta oraz to, że nie ma oryginalnego lakieru.

sygnatura akt III CZP 90/11

Co mówią przepisy

Wymagania formalne reklamacji

- Rękojmia: kupujący traci uprawnienia z rękojmi za wady fizyczne rzeczy, jeżeli nie zawiadomi sprzedawcy o wadzie w ciągu miesiąca od jej wykrycia, a w razie sprzedaży między przedsiębiorcami – jeżeli nie zbadał rzeczy w czasie przyjętym w wypadku rzeczy tego rodzaju (tzw. akty staranności). Uprawnienia z rękojmi wygasają po upływie roku od wydania rzeczy kupującemu, chyba że sprzedawca wadę podstępnie zataił (przedawnienie).

- Sprzedaż konsumencka: sprzedawca odpowiada za niezgodność towaru konsumpcyjnego z umową jedynie w razie jej stwierdzenia przed upływem dwóch lat od wydania towaru kupującemu.

-Błąd: w tym wypadku uprawnienie do uchylenia się od skutków oświadczenia woli wygasa z upływem roku od wykrycia błędu.

Na podstawie art. 88, 563 i 568 kodeksu cywilnego oraz art. 4 i 10 ustawy o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej

Zobacz serwis » Prawo dla Ciebie » Konsumenci » Umowy