Przyłębska: Nie będziemy hodować sporu o Trybunał

Wiceprezes Trybunału Konstytucyjnego Stanisław Biernat wytyka właśnie pani, że mimo wniosku ośmiorga sędziów TK o spotkanie w sprawie ważnych problemów w Trybunale nie doszło do niego. Uważają, że informacje te należą się opinii publicznej wobec przekazu, że Trybunał pracuje normalnie, co nie odpowiada rzeczywistości.

Julia Przyłębska, prezes Trybunału Konstytucyjnego: Trybunał pracuje. Wydajemy wyroki, postanowienia, odbywają się narady. A wiceprezes Biernat przebywa aktualnie na urlopie.

W Trybunale obecnie jest 14 sędziów. Czy ci z zaległymi urlopami już wracają do pracy?

Poza wiceprezesem Biernatem, którego sytuacja jest szczególna, gdyż powinien wykorzystać urlop przed zakończeniem kadencji, poprosiłam wszystkich sędziów, aby wskazali, w jakich terminach, do 30 września, wykorzystają zaległy urlop. Zaproponowali terminy i teraz sukcesywnie te urlopy wykorzystują. Staram się tak organizacyjnie dopasować prace Trybunału, żeby to nie kolidowało z bieżącym orzekaniem.

Ilu sędziów pracuje aktualnie w Trybunale?

Praca sędziego Trybunału jest dość specyficzna, dlatego że sędzia pracuje nie tylko w biurze, ale również w domu. Koncepcyjnie przygotowuje sobie orzeczenie itd.

Nawet na urlopie?

Na urlopie sędzia wypoczywa i powstrzymuje się od jakichkolwiek działań związanych z pracą, jak pracownik w każdym innym zakładzie pracy.

Na wokandzie Trybunału były w tym miesiącu już trzy sprawy, i jeszcze trzy są wyznaczone. Czy Trybunał ruszył już całą parą ?

Można powiedzieć, że ruszył i w pełni orzeka.

Rzecznik praw obywatelskich Adam Bodnar wniósł o wyłączenie dwóch sędziów z kwestionowanej trójki (z rekomendacji PiS), którzy orzekają w najbliższej sprawie. Kiedy Trybunał zajmie się tą kwestią, jeśli w ogóle się tym zajmie?

To jest sprawa, w której akurat jestem sprawozdawcą. Orzeczenie zostanie wkrótce wydane.

Ale w ramach tej sprawy czy nawet wcześniej?

Pewnie wcześniej, przed samą sprawą. Już odbyliśmy narady.

W Trybunale jest jeszcze jedna nietypowa sprawa, mianowicie wniosek prokuratora generalnego Zbigniewa Ziobry o zbadanie ważności wyboru przez Sejm trzech sędziów Trybunału, którzy orzekają od lat. I tu RPO uznał, że Trybunał nie ma takiej kompetencji. Kiedy Trybunał i w jakim trybie rozstrzygnie tę kwestię ?

Został wyznaczony skład. Trybunał rozstrzygnie ją w normalnym trybie.

A termin?

Wkrótce. Jest to jedna z kilku spraw, którymi zajmujemy się w pierwszej kolejności, tak by jej załatwienie nie blokowało ewentualnie jakichś działań.

Trybunał Konstytucyjny nie będzie hodować tego sporu?

Nie będzie.

Jest jeszcze pytanie prawne do Sądu Najwyższego - o którym niewiele wiedzieliśmy, a które stara się kwestionować umocowanie pani prezes do kierowania Trybunałem Konstytucyjnym. Trybunał wydał mocne oświadczenie, że to polityczna gra. A co pani o tym sądzi?

Uważam, że to pytanie nie znajduje podstawy w obowiązującym w Polsce prawie. Sąd powszechny i Sąd Najwyższy nie mają umocowania do rozpoznawania takiego pytania. To jest dla mnie sprawa oczywista. Jak już kiedyś mówiłam, zastanawiająca jest na przykład pozycja procesowa pana sędziego w stanie spoczynku Rzeplińskiego. Jeśli takie pytanie prawne złożył, to pytam się, kim jest w tym postępowaniu? Sąd umożliwił mu udział w postępowaniu i jeszcze składanie pytań prawnych? To są pytania, na które pewnie w aktach czy w pismach będziemy mieli odpowiedź. Nie ma do tego umocowania, nie ma podstawy prawnej do badania i podważania procedury wyboru prezesa TK. Zostałam wybrania zgodnie z obowiązującymi przepisami, żaden z tych przepisów nie został naruszony i nie mają racji ci, którzy zgłaszali zastrzeżenia.

Kiedy znikną zaległości, które pani obiecała usunąć, o ile pamiętam, w ciągu roku ?

To są zaległości od 2013 roku. Myślę, że będą one sukcesywnie znikały. Od 21 grudnia jestem prezesem Trybunału, a przez pewien czas nie orzekaliśmy, zanim weszły w życie nowe przepisy. Teraz Trybunał pracuje, wydaje orzeczenia, z czasem będziemy te zaległości nadrabiali. Oceniam, że Trybunał Konstytucyjny spokojnie sobie poradzi zarówno z zaległościami, jak i z pracą bieżącą.

Czy wymiana krytycznych uwag, a nawet kąśliwości między przedstawicielami Komisji Europejskiej a przedstawicielami rządu polskiego wpływa na bieżącą pracę Trybunału Konstytucyjnego?

W żaden sposób nie wpływa na bieżącą pracę Trybunału. Staram się wyłączać z tego sporu i nie angażować się. Oczywiście są takie chwile, kiedy dotykają nas bezpodstawne ataki, ale na samą pracę Trybunału nie ma to wpływu.

Wciąż w tym sporze powtarzane są zastrzeżenia Komisji Weneckiej, a teraz Komisji Europejskiej.