Służba zdrowia na skraju kryzysu

[b][link=http://www.rp.pl/artykul/360350.html]Zobacz relację wideo z debaty[/link][/b]

Na to pytanie podczas wczorajszej debaty „Rzeczpospolitej” odpowiedzi szukali politycy, urzędnicy i eksperci .

– Przyczyną bankructwa jakiejkolwiek instytucji nigdy nie jest niedobór środków– mówiła Ewa Kopacz, minister zdrowia. – Równie ważna jak ilość pieniędzy jest np. jakość zarządzania. Dlatego reformy są konieczne.

– Bankructwo systemu byłoby równoznaczne z pogorszeniem bezpieczeństwa czy zdrowia pacjentów. Choć wydaje się to nieprawdopodobne, w niektórych krajach europejskich do takich sytuacji dochodziło – dodaje Tomasz Zdrojewski, doradca prezydenta Lecha Kaczyńskiego.

A jak podkreślał Bolesław Piecha z PiS: – Bankructwo może nam nie grozi, bo przepisy na nie nie pozwalają, ale jesteśmy wciąż w stanie zawałowym.

[srodtytul]Lepsi i gorsi pacjenci? [/srodtytul]

Z czego to wynika? – W ciągu pół roku pacjenci przyjęci ponad limit określony przez NFZ kosztowali mój szpital 3 miliony złotych – powiedziała Krystyna Ogórek-Piskorz, dyrektor Wojewódzkiego Szpitala Dziecięcego w Olsztynie. – Nasze koszty są wyższe niż szpitala dla dorosłych, bo potrzebujemy więcej sprzętu, więcej kadry. Wykonujemy więcej badań, bo małe dziecko nie powie, co je boli. Wydajemy więc więcej na diagnostykę – wylicza Piskorz-Ogórek.

Jacek Grabowski, wiceprezes NFZ, zauważył, że do tej pory wpływy ze składek do funduszu rosły, dlatego można było z roku na rok wydawać więcej na leczenie. W tym roku sytuacja się zmieniła, bo nie mamy już dodatkowych pieniędzy.

Dla dyrektorów szpitali ważny jest też sposób wyceny świadczeń przez NFZ. – Nie martwiłbym się, gdyby koszty różnych zabiegów były prawidłowo wycenione – mówił Marek Nowak, dyrektor szpitala w Grudziądzu. – Ale nie możemy mieć pokusy, by dzielić pacjentów na tych, którzy przynoszą zysk, i tych, którzy przynoszą stratę .

– Operacja wszczepienia kawałka plastiku między kręgi kręgosłupa jest lepiej opłacana przez Fundusz niż operacja guza mózgu. To nieporozumienie – przyznaje minister Ewa Kopacz.

[srodtytul]Kto się boi wolnego rynku[/srodtytul]

To wywołało temat przekształceń szpitali w spółki. – Szpitale prowadzone przez prywatne firmy muszą przynosić zysk. Dlatego będą przyjmowały tylko tych pacjentów, których opłaca im się przyjąć – alarmował Bolesław Piecha. Z kolei Marek Wójcik ze Związku Powiatów Polskich zauważył: – Ograniczanie formy, w której działają szpitale, nie ma najmniejszego sensu. Im większa różnorodność, tym lepiej.

A Kopacz dodawała: – Działanie szpitali jako placówek publicznych to formuła, która się przeżyła. Nie zapewnia wystarczającego nadzoru właścicieli.

Zdaniem dyrektorów w służbie zdrowia powinny istnieć rozwiązania znane ze spółek. – Nie miałbym nic przeciw temu, by odpowiadać za wynik finansowy szpitala swoim majątkiem. Nie widzę też powodu, dlaczego pracowników nie miałby obowiązywać zakaz pracy w innym szpitalu. Zakaz konkurencji w gospodarce rynkowej to norma, podobnie powinno być w służbie zdrowia – uważa Waldemar Kwaterski, dyrektor szpitala w Sejnach.

[srodtytul]Sanatorium za prywatne[/srodtytul]

Czy pieniędzy na leczenie wystarczy? – W Polsce przeznaczamy na nie nieco ponad 4 proc. PKB. Na tle Europy to zdecydowanie za mało – mówi Marek Balicki, poseł lewicy.

Ale podnoszenie składki zdrowotnej nie znajduje orędowników. – Nie ma zgody społecznej na radykalny wzrost nakładów na zdrowie – uważa Władysław Sidorowicz, senator PO.

Gdzie więc można szukać dodatkowych pieniędzy? Np. w ubezpieczeniach dodatkowych. – To propozycja dla tych, którzy są gotowi zapłacić za leczenie gwarantowane, ale niedostępne bez czekania – uważa Paweł Kalbarczyk z Polskiej Izby Ubezpieczeń. Jego zdaniem polisę zdrowotną może wykupić nawet 10 – 15 proc. Polaków.

Nie wszyscy się z nim zgodzili. – Firmy ubezpieczeniowe wydają na leczenie ubezpieczonych zaledwie połowę zbieranych przez siebie pieniędzy – twierdzi Adam Kozierkiewicz, ekspert ds. ubezpieczeń społecznych. – To nieporozumienie – ripostował Kalbarczyk.

Dyrektorzy szpitali proponowali, by pieniędzy szukać u tych, którzy teraz składki nie płacą: bezrobotnych, rolników, aresztantów. – Byłoby to zgodne z solidaryzmem społecznym – uważa dyrektor Nowak. – W ciągu roku składka za rolników, którą płaci KRUS, spadła o 40 procent – wtórował mu Marek Balicki.

Pojawiła się w tym momencie kwestia oszczędności. – Może nie stać nas na finansowanie pobytów w uzdrowiskach – pytał Jerzy Gryglewicz, ekspert Szkoły im. Łazarskiego. – Dobrze, że jest koszyk świadczeń gwarantowanych, bo może spowoduje, że na to pytanie będziemy musieli odpowiedzieć.

[srodtytul]Za mało pieniędzy czy kontroli[/srodtytul]

Uczestnicy debaty „Rz” podkreślali też, że NFZ nie ma pełnej kontroli nad pieniędzmi wydawanymi na leczenie. – Zdecydowanie zbyt dużo się marnotrawi – oceniła Kopacz.

Fundusz przeznacza na administrację ok. 1 proc. swoich pieniędzy. – Inne instytucje na sam system informatyczny wydają od 3 do 12 procent. Nie dziwi, że przy tak niskich kosztach administracji część pieniędzy wycieka – oburza się Grabowski. – Przy tak niskich nakładach na administrację Fundusz nie ma szans, by reprezentować pacjenta wobec szpitali czy przychodni. Zajmuje się tylko technicznym rozdzielaniem środków – uważa Adam Kozierkiewicz. A Władysław Sidorowicz dodaje: – Gubimy z oczu to, co jest solą systemu służby zdrowia. Gdzieś gubi nam się pacjent.

[ramka][b]Powiedzieli podczas debaty „Rzeczpospolitej”[/b]

[srodtytul]Ewa Kopacz, minister zdrowia:[/srodtytul]

Służba zdrowia jest wykorzystywana w walce politycznej, a każda decyzja rządu jest bardzo ostro krytykowana. Często całkowicie błędnie, ale mam wrażenie, że niektórzy nawet nie chcą słuchać wyjaśnień, bo im to nie pasuje do tezy, że wszystko w tym kraju działa źle. Systemowi nie grozi bankructwo, bo jesteśmy odpowiedzialni. Przykład? Zapasy, które zostały z ubiegłych lat, wydamy w trudniejszym przyszłym roku, zamiast przejeść je w tym.

[srodtytul]Tomasz Zdrojewski, doradca prezydenta RP ds. zdrowia:[/srodtytul]

W obliczu kryzysu najbardziej zależy nam na solidarności i powszechnym dostępie do leczenia, szczególnie dla dzieci i osób starszych. Rozważamy nawet przygotowanie odpowiednich ustaw. Ważna jest też perspektywa 15 – 20-letnia. Prezydent jest gotów uczestniczyć w wypracowaniu modelu służby zdrowia, który wyjdzie naprzeciw wzrostowi kosztów leczenia spowodowanemu przez starzenie się społeczeństwa i coraz nowocześniejsze terapie.

[srodtytul]Jacek Grabowski, wiceprezes NFZ:[/srodtytul]

Sytuacja NFZ jest w tym roku trudniejsza. Dyrektorzy przyzwyczaili się do stałego wzrostu wydatków na leczenie, a w tym roku go nie będzie. Oznacza to, że nie zapłacimy za pacjentów przyjętych ponad kontrakt. To trudne. Ale trzeba tę decyzję umieścić w szerszym kontekście: w ubiegłym roku nakłady wzrosły najpierw o 8 procent, w drugim półroczu o kolejne 15. Teraz szpitale i przychodnie nie będą już mogły zwiększać wydatków.

[srodtytul]Marek Wójcik, ekspert Związku Powiatów Polskich:[/srodtytul]