Test zdany po 64 latach

Kim był słynny Turing, którego nazwisko nosi test? Alan Turing to bardzo ciekawa postać, angielski matematyk, który od dziecka musiał zmagać się z wieloma przeciwnościami losu. Gdy przychodził na świat, Wielka Brytania była jeszcze naprawdę wielka i kolonialna. Jego ojciec pracował w indyjskiej służbie cywilnej i tylko na chwilę opuścił Indie, żeby Alan urodził się w Anglii. Zaraz po narodzinach syna wrócił do Azji, matka zostawiła chłopaka pod opieką guwernantek niecały rok później i dołączyła do męża. Młody geniusz i przyszły specjalista od rodzącej się gałęzi wiedzy, sztucznej inteligencji, nie odnajdował się w szkole i po wielu perypetiach odkrył w sobie skłonność do homoseksualizmu. Obecnie nie wzbudziłoby to żadnych emocji, ale homoseksualizm w latach 20. w Imperium Brytyjskim nie był wartością, którą szczególnie ceniono. Turing miał z tego powodu problemy, dodatkowo zakochał się nieszczęśliwie w partnerze, który zmarł w młodym wieku na gruźlicę.

To niedopasowanie do świata, zarówno pod względem opuszczenia przez rodziców, braku porozumienia z rówieśnikami i do tego trudność w sferze uczuciowej sprawiły, że Alan Turing poświęcił się pracy nad czymś, co okazało się podstawą do zbudowania pierwszego komputera - tak zwanej uniwersalnej maszyny Turinga. Dokonał tego już w 1936 roku. Miał wtedy 24 lata. Udowodnił, że można zbudować urządzenie zdolne do wykonywania poleceń, a co za tym idzie, pokazał prototyp pierwszego na świecie komputera. Losy geniusza potoczyły się jednak bardzo niekorzystnie, za Turingiem ciągnęły się cienie homoseksualnej przeszłości, w 1952 roku, w szczytowym momencie zimnej wojny, zaczął szantażować go jeden z kochanków. Turing nie uległ próbom wyłudzania pieniędzy, sam zgłosił się na policję i dobrowolnie poddał chemicznej kastracji. W latach 50. homoseksualizm w Wielkiej Brytanii był zabroniony i piętnowany w taki właśnie, skrajny sposób.

Turing stawiał na to, że maszyny będą w stanie w końcu przejść jego doświadczenie. Wydawało mu się, że może się to stać w okolicach 2000 roku, gdy systemy złożone z coraz bardziej przewidujących algorytmów (krańcowa wielkość, jaką szacował na 2000 rok może wydawać nam się śmieszna - Turing mówił o około 120 MB pamięci) będą w stanie oszukać 30% osób oceniających doświadczenie. Przypomina się w tym momencie książka Stanisława Lema "Niezwyciężony", której bohaterami są mikroskopijne robociki ewoluujące na odległej planecie. W pojedynkę nie są w stanie zrobić nic, w grupie, w masie rzędu miliardów jednostek, stają się nie do pokonania, uzyskują świadomość i energię, z którą nic nie może się równać. Być może to jest klucz do maszyny myślącej, o której pisał Alan Turing.

Eugene Goostman wygrał

Wygląda na to, że po wspominanych 64 latach, maszyna z powodzeniem zdołała wprowadzić ludzi w błąd, że jest człowiekiem. Superkomputer oszukał 33 sędziów, że jest 13-latkiem. Wymyślił sobie postać Eugene'a Goostmana, której historii konsekwentnie się trzymał. Twórcy programu Rosjanin Władimir Wesełow i Ukrainiec Eugene Demczenko twierdzą, że kluczowym elementem wymaganym do przejścia testu Turinga jest wymyślenie przekonującej osobowości – w tym przypadku nastolatka, któremu wydaje się, że wie więcej niż w rzeczywistości wie – oraz stworzenie algorytmu zdolnego zrozumieć pytania oparte na złożonych strukturach. Nie tylko takie na tak i na nie, czy o godzinę. Program powstał w Sankt Petersburgu. Zawody, które wygrał Eugene, zorganizowała Szkoła Inżynierii Systemowej działająca przy Uniwersytecie Reading w partnerstwie z RoboLaw, organizacją powołaną do życia przez UE, zajmującą się regulacjami nowych gałęzi robotyki. Turniej odbył się w londyńskim Royal Society. Rosyjski superkomputer pokonał czterech konkurentów.

Czy wynik 33 proc. jest jednak powodem do dumy? Na studiach nie wystarczy do zaliczenia egzaminu, w szkole uśmiechu na twarzy nauczycieli także raczej nie wywoła. W tym przypadku chodzi o kolejny sukces na drodze do stworzenia maszyny zdolnej nabrać każdego, kto z nią porozmawia. Tym ważniejszy, że wypadający dokładnie w 60. rocznicę śmierci Turinga, wspominający postać naukowca niesłusznie potraktowanego przez własne państwo i dopiero kilka miesięcy temu oficjalnie zrehabilitowanego przez brytyjski rząd.