Samowola budowlana doprowadziła w Bukowinie Tatrzańskiej do tragedii i śmierci trzech osób. Tymczasem uchwalona nowelizacja prawa budowlanego pozwoli na darmową legalizację nielegalnie postawionych 20 lat temu obiektów. To słuszna decyzja ustawodawcy?
Oczywiście abolicja jest potrzebna, ale nie robiona na rympał. A z taką mamy właśnie do czynienia. Nie można legalizować wszystkiego bez względu na to, gdzie się znajduje, w jakim jest stanie i jak wygląda. Zmiany w prawie budowlanym doprowadzą natomiast do tego, że obiekty usytuowane w miejscach, na które nie pozwala miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, zostaną zalegalizowane. Nie można wprowadzać takich przepisów w sytuacji, gdy wszyscy narzekają na chaos urbanistyczny, bo one tylko go pogłębiają.
Czytaj też w poradniku:
Nie wszystko od razu idzie do rozbiórki
Kiedy legalizacja jest niemożliwa
Nielegalny parkan, kraty czy remont
Przy adaptacji na inne cele też się możemy narazić
Dziadek zgrzeszył, a wnuk prostuje
Sankcje wyniosą nawet kilkaset tysięcy złotych
To już IV edycja kongresu dla liderów świata finansów
Ustawa zawiera jednak pewne bezpieczniki. Legalizować będzie można m.in. jedynie te obiekty, wobec których nie wydano decyzji o nakazie rozbiórki...
I w Bukowinie mieliśmy dokładnie taką sytuację. Nadzór budowlany nie wiedział, że budynek wypożyczalni narciarskiej, którego dach zerwała wichura, był samowolą. Dopiero ten dramat spowodował, że w całej Polsce ruszono z kontrolami podobnych obiektów.
Podobna zmasowana akcja państwowych służb miała miejsce po tragedii w escape roomie.
Skutkiem tego było jednak zaostrzenie przepisów przeciwpożarowych, a nie ich poluzowanie. Tymczasem my zmierzamy do legalizacji obiektów znajdujących się na plażach czy w innych miejscach cennych przyrodniczo, które powinny być wolne od jakichkolwiek zabudowań. Zalegalizować będzie można koszmarki architektoniczne, które biją po oczach, a o których nie wiedzieliśmy, że są samowolkami.
W ustawie zapisano jednak, że aby mogło dojść do legalizacji, niezbędne będzie wykonanie ekspertyzy technicznej, w której wskazane zostanie, że obiekt nie stwarza zagrożenia i można go bezpiecznie użytkować. To za słaba gwarancja?
Oczywiście, że za słaba. Dziś jeśli chce się zalegalizować obiekt, to pierwszą rzeczą jest inwentaryzacja. Trzeba więc zatrudnić architekta, który przygotuje projekt budynku i naniesie go na mapę. Następnie sprawdza się, czy obiekt nadaje się do legalizacji – badając plan miejscowy bądź występując o warunki zabudowy. Ponadto obiekt musi spełniać warunki techniczne, choćby minimalnych odległości. Dopiero wtedy nadzór budowlany może określić wysokość opłaty legalizacyjnej, która rzeczywiście jest w Polsce wysoka. W uproszczonym postępowaniu legalizacyjnym dopuszczana będzie natomiast tylko ekspertyza rzeczoznawcy, który stwierdzi, że dany budynek jest bezpieczny. Co to znaczy, nikt już szczegółowo nie tłumaczy. Spotkałem się już z wieloma nieprawidłowościami i obawiam się, że opisywana wypożyczalnia sprzętu narciarskiego również mogłaby zostać uznana za bezpieczną.
Osoby, które nabyły samowolnie wybudowany dom, nie zasługują na taryfę ulgową?
A czy na taką taryfę zasługują osoby, które kupują samochód od pasera? Nabywając nieruchomość, należy zweryfikować jej stan prawny. Jeśli okazuje się samowolą, powinno się dążyć do jej legalizacji, by spełniała warunki takie same jak obiekty z sąsiedztwa. Należy też pamiętać, że już dziś można było bez opłat legalizować obiekty, które powstały przed 1995 r.
