„W związku z ogłoszeniem przez Główny Urząd Nadzoru Budowlanego w dniu 7 września 2021 r. dwuetapowego konkursu realizacyjnego na projekt koncepcyjny domu jednorodzinnego o powierzchni zabudowy do 70 m², Krajowa Rada Izby Architektów RP informuje, że: nie rekomenduje udziału w konkursie ani w charakterze sędziego konkursowego ani w charakterze uczestnika” - czytamy w umieszczonym na stronie Krajowej Rady Izby Architektów RP komunikacie opatrzonym nazwą „ostrzeżenie”.

Wskazuje się w nim, że samorząd architektów podtrzymuje negatywne stanowisko wobec dystrybucji przez państwo nieodpłatnych projektów budowlanych domów jednorodzinnych o powierzchni zabudowy do 70 m²  i jest przeciwny idei typizacji w projektowaniu budynków, stojąc na stanowisku, że nie spełnia ona rzeczywistych oczekiwań i potrzeb obywateli, ani celu wykonywania zawodu przez architektów, jako przedstawicieli zawodu zaufania publicznego.

„Projekt typowy może nie tylko nie zapewnić potrzeb indywidualnych, ale przede wszystkim nie spełnić wymagań ładu przestrzennego, który jest dobrem społecznym, a nie indywidualnym. Nadto, dystrybucja przez państwo nieodpłatnych projektów budowlanych domów jednorodzinnych o pow. zabudowy do 70 m², pogłębi kryzys na rynku projektowym, doprowadzając do marginalizacji zawodu architekta jako partnera inwestora w procesie inwestycyjnym, a w konsekwencji do degradacji ładu przestrzennego” - podkreśla się w dokumencie.

Architekci przypominają, że projekt zmian w prawie budowlanym (który znajduje się już w Sejmie) przewiduje, że małe domy wznoszone mają być na podstawie zgłoszenia - bez konieczności powoływania kierownika budowy i posiadania dziennika budowy. To natomiast spowoduje, że odpowiedzialności za prawidłowy proces budowlany przeniesiona zostanie na osoby niewykonujące samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie tj. na obywateli.

„Rolą osób wykonujących samodzielne funkcje techniczne w budownictwie jest zapewnienie bezpieczeństwa całego procesu inwestycyjnego, począwszy od prawidłowego zaprojektowania obiektu, aż po pełnienie nadzoru nad jego realizacją zarówno pod kątem zgodności z projektem, jak i przepisami prawa i zasadami wiedzy technicznej. Udział w tym procesie projektantów, jak i kierowników budów jest gwarantem bezpieczeństwa użytkowników, ładu przestrzennego, a w konsekwencji praw inwestorów oraz właścicieli nieruchomości sąsiednich” - uważają władze Izby Architektów. 

„Tym samym Izba Architektów RP nie rekomenduje udziału w konkursie w żadnej formie, dostrzegając w celu jego zorganizowania zagrożenie dla całego środowiska architektów, a w szczególności dla architektów zajmujących się na co dzień projektowaniem niewielkich obiektów. Liczymy na solidarność środowiska w tym zakresie” - czytamy w ostatnich wersach oświadczenia.

I etapie konkursu zorganizowanego przez GUNB wyłonionych zostać ma 100 projektów domów jednorodzinnych - każdy wybrany projekt otrzyma nagrodę w wysokości 5 tys. złotych.  Etap II konkursu obejmie już przygotowanie prac konkursowych, a jego celem jest nominowanie 50 najlepszych prac - ich projektanci zostaną zaproszeni do negocjacji w trybie zamówienia z wolnej ręki na wykonanie usługi.

Termin składania wniosków o dopuszczenie do udziału w konkursie mija 29 września 2021 r.