REIT-y znowu na wirażu

Wyjątkowego pecha mają w Polsce REIT-y. W szóstym już roku dyskusji o wprowadzeniu ustawy o spółkach czerpiących zyski z najmu nieruchomości, by wypłacać dywidendy akcjonariuszom, wydawało się, że opracowanie akceptowanych przez decydentów i rynek założeń jest już naprawdę blisko. Jednak niedawne wysadzenie w powietrze obsady Ministerstwa Rozwoju skomplikowało sytuację. Pytanie, czy nowe kierownictwo będzie miało determinację, by kontynuować misję – niewątpliwie potrzebny jest lider projektu. Trudno też oczekiwać, by projekt ustawy został przedłożony Radzie Ministrów na przełomie listopada i grudnia.

Czekając na ministra

Na początku sierpnia polityczna miotła dosięgnęła Anny Korneckiej, wiceminister rozwoju i przewodniczącej międzyresortowego zespołu ds. opracowania założeń ustawy. Pożar został chwilowo ugaszony, ponieważ minister Jarosław Gowin powołał Kornecką na swoją pełnomocniczkę. Jednak kilka dni później i Gowin stracił stanowisko. Poza Kornecką z zespołu został odwołany również wiceminister Robert Tomanek. W gremium zasiadają jeszcze przedstawiciele resortu finansów, ale ten nie kwapi się do niesienia sztandaru.

„Zgodnie z obowiązującymi przepisami zarządzenia prezesa Rady Ministrów przewodniczącym zespołu ds. REIT-ów jest osoba w randze sekretarza stanu albo podsekretarza stanu wyznaczona przez ministra właściwego do spraw budownictwa, planowania i zagospodarowania przestrzennego oraz mieszkalnictwa" – wskazuje biuro prasowe resortu rozwoju.

Zespół ma za sobą dopiero inicjalne posiedzenie, które odbyło się 26 lipca. Nie wyznaczono kolejnego terminu, kluczowe instytucje dostały jedynie kilka tygodni na przesłanie wniosków i uwag – złożenie takowych potwierdziły nam do zamknięcia tego wydania Bank Gospodarstwa Krajowego i Giełda Papierów Wartościowych.

Zespół nie ma wiceprzewodniczącego, zapanowało więc bezkrólewie. Szefem resortu rozwoju tymczasowo jest premier Mateusz Morawiecki, który utrzymał dotychczasowych wiceministrów – nie określono, kto odpowiada za nieruchomości. Nie można wykluczyć kolejnych roszad.

„W związku z reorganizacją w ministerstwie trwają prace nad podziałem zadań kierownictwa. Mają one charakter przejściowy. Docelowo zostanie wyznaczony przewodniczący zespołu, który pokieruje jego pracami oraz ustali harmonogram w uzgodnieniu z członkami. Będzie to możliwe po powołaniu przez prezydenta ministra odpowiadającego za wyżej wymieniony obszar" – napisało nam biuro prasowe Ministerstwa Rozwoju.

Trzymając kciuki

Zasiadający w zespole przedstawiciele branżowych organizacji mają nadzieję, że nie dojdzie do kolejnego zaprzepaszczenia szansy.

– Jako Stowarzyszenie REIT Polska skupiające ekspertów i firmy aktywne na rynku nieruchomości czekamy na wznowienie działań międzyresortowego zespołu i prac nad ustawą. Ostatnie zmiany w Ministerstwie Rozwoju spowolniły proces, czekamy na nominację nowego szefa zespołu i liczymy na wznowienie prac po wakacjach – komentuje Małgorzata Kosińska, prezes Stowarzyszenia REIT Polska. – Nie ulega wątpliwości, że systemowe rozwiązanie pozwalające na inwestowanie w nieruchomości, przede wszystkim komercyjne, musi się pojawić. REIT-y to struktury sprawdzone na całym świecie, obecne w rozwiniętych gospodarkach. W Polsce brak jest uregulowanych możliwości bezpiecznego, pasywnego inwestowania w nieruchomości. Hamuje to rozwój tego sektora dla wielu polskich firm i inwestorów indywidualnych. Powtarzamy tę oczywistą prawdę od lat, wierząc, że ustawodawcy w końcu zrozumieją, iż jest to dobre rozwiązanie, stwarzające warunki dla budowy i rozwoju rodzimego kapitału. W ciągu kilku lat naszej działalności obserwujemy wzrost wiedzy i zrozumienia potrzeb zmian w tym obszarze. Brak dobrych, podlegających regulacjom struktur, pozwalających inwestować w nieruchomości, brak systemowych rozwiązań może ograniczać bezpieczeństwo finansowe tych, którzy już w nieruchomości inwestują. Rynek podlega cyklom i koniunkturom, jednak dobre nieruchomości zawsze się bronią, co pokazują dane historyczne – podsumowuje.

– Liczymy na to, że skoro tyle instytucji zostało zaangażowanych, projekt będzie kontynuowany. Czekamy cierpliwie na nowe osoby w  ministerstwie – mówi Agnieszka Jachowicz, dyrektor operacyjna Polskiej Izby Nieruchomości Komercyjnych.

Konrad Płochocki, dyrektor generalny Polskiego Związku Firm Deweloperskich, wskazuje, że wprowadzenie REIT-ów leży w interesie decydentów.

– Po fiasku PPK i masowej rezygnacji pracowników z tego programu rząd będzie aktywnie poszukiwać sposobu na zapewnienie Polakom drugiej emerytury. Równie ważnym, jeśli nie istotniejszym czynnikiem motywującym rządzących do wprowadzenia REIT-ów będzie próba skierowania oszczędności Polaków w inwestycje, które będą przynosić wzrost wpływów podatkowych, podczas gdy dziś pieniądze często wypływają za granicę, czy lokowane są tak, że wymykają się systemowi podatkowemu – wskazuje Płochocki. – Zapowiedź niekorzystnego opodatkowania wynajmu mieszkań przez osoby fizyczne i firmy już spowodowała wzrost zainteresowania nieruchomościami za granicą. W długiej perspektywie skutkowałoby to znaczącym odpływem kapitału z Polski na rzecz innych rynków. REIT-y, przynajmniej częściowo, ograniczyłyby ten negatywny efekt. Dlatego spodziewam się kontynuacji tego projektu. Możliwe, że rola lidera projektu przeniesie się z Ministerstwa Rozwoju do Kancelarii Premiera – dodaje.