Dotyczy to tylko opłaty od gruntów oddanych na cele mieszkaniowe, a nie np. na prowadzenie działalności gospodarczej. Opłata roczna za użytkowanie wieczyste gruntów oddanych na cele mieszkaniowe wynosi 1 proc. ich wartości w skali roku. Szczególnie w dużych miastach, w których ceny gruntów bywają bardzo wysokie, jest to poważne obciążenie, zwłaszcza gdy działka nie jest mała.
Czytelnik i jego żona są właścicielami domu jednorodzinnego. W tym roku gmina podwyższyła wartość gruntu i wyznaczyła im znacznie wyższą opłatę roczną za użytkowanie wieczyste. Czytelnik jest od czterech lat na emeryturze, a jego żona nie pracuje i ma rentę inwalidzką II grupy. Ich miesięczne dochody to 1365 zł emerytury i 780 zł renty. Czytelnik pyta, czy może się ubiegać o umorzenie pierwszej opłaty lub chociażby o zmniejszenie.
Otóż umorzenia opłaty rocznej przepisy nie przewidują, ale dopuszczają znaczne zmniejszenie jej wysokości. Zgodnie bowiem z art. 74 ustawy z 1997 r. o gospodarce nieruchomościami osobom fizycznym, których dochód miesięczny na jednego członka gospodarstwa domowego nie przekracza 50 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej ustalanego dla celów emerytalnych, przysługuje bonifikata w opłacie rocznej w wysokości 50 proc. Chodzi o przeciętne miesięczne wynagrodzenie za rok poprzedzający rok, za który opłata ma być wnoszona, ogłoszone przez prezesa GUS. W 2007 r. wynosiło ono 2691,03 zł. O bonifikatę zatem ubiegać się mogą ci użytkownicy wieczyści, w których gospodarstwie domowym dochód na jedną osobę nie przekracza w 2008 r. 1345,51 zł.
Przy ustalaniu tego limitu uwzględnia się dochody brutto, bo także przeciętne wynagrodzenie jest liczone od dochodu brutto, a nie netto.
Wielu użytkowników wieczystych po prostu nie wie o tej bonifikacie. Tymczasem gmina nie przyzna jej bez wniosku zainteresowanych. Wniosek adresuje się do wójta, burmistrza albo prezydenta gminy będącej właścicielką gruntu oddanego w użytkowanie wieczyste. Gdy grunt stanowi własność Skarbu Państwa, to wniosek o przyznanie bonifikaty skierować trzeba do starosty. Jeśli wskazane warunki co do wysokości dochodów zostały spełnione, przyznanie bonifikaty jest obowiązkowe.