Niemiecki biznesmen kupi drugi dom w Olsztynie bez zgody MSWiA

Spółka mająca siedzibę za granicą czy też osoba fizyczna, która nie ma polskiego obywatelstwa, chcąca kupić dom, mieszkanie czy działkę w Polsce nie tylko musi mieć środki finansowe na taką transakcję. Formalności jest znacznie więcej. Taki cudzoziemiec musi się bowiem zgłosić osobiście lub przez pełnomocnika z wnioskiem do Ministerstwa Spraw Wewnętrznych w Warszawie. Tak samo jest, gdy planuje nabycie (objęcie) akcji lub udziałów w spółkach prawa handlowego będących właścicielami lub wieczystymi użytkownikami nieruchomości położonych na terytorium RP. Co trzeba zamieścić w takim podaniu?

Wniosek i opłata

Nie ma gotowych wzorów wniosku. Należy je sporządzić zgodnie z informacjami zawartymi w ustawie z 24 marca 1920 r. o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców (tekst jedn. DzU z 2004 r. nr 167, poz. 1758 ze zm.) oraz rozporządzeniu MSWiA z 26 kwietnia 2004 r. w sprawie szczegółowych informacji i rodzajów dokumentów, jakie jest obowiązany przedstawić cudzoziemiec ubiegający się o wydanie zezwolenia na nabycie nieruchomości (DzU nr 94, poz. 925 ze zm.).

Wniosek o wydanie zezwolenia powinien zawierać oznaczenia wnioskodawcy i jego statusu prawnego, nabywanej nieruchomości oraz zbywcy. Ma też określać formę prawną nabycia nieruchomości i zawierać informację o celu i możliwości nabycia nieruchomości. Do wniosku trzeba m.in. dołączyć dokumenty potwierdzające okoliczności w nim wskazane, a także inne dokumenty umożliwiające ustalenie prawidłowości nabycia nieruchomości.

Razem z wnioskiem należy jeszcze przedłożyć oryginał dowodu wpłaty. Obowiązek wniesienia opłaty skarbowej powstaje z chwilą złożenia wniosku o wydanie zezwolenia, o wydanie zaświadczenia, złożenia pełnomocnictwa do sprawy lub dokonania innych czynności podlegających opłacie skarbowej. Ile tych opłat? Za zezwolenie na nabycie przez cudzoziemca nieruchomości, udziałów, akcji trzeba zapłacić 1570 zł. Promesa kosztuje 98 zł. Z kolei opłaty za pełnomocnictwo i wydanie zaświadczenia wynoszą po 17 zł. W przypadku nieuiszczenia opłaty skarbowej w wyznaczonym terminie wniosek podlega zwrotowi. Opłatę należy wnieść na rzecz Miasta Stołecznego Warszawy gotówką w kasie urzędu albo przelewem na konto.

Zezwolenie MSWiA wydawane jest na wniosek cudzoziemca, jeżeli:

- nabycie nieruchomości przez cudzoziemca nie spowoduje zagrożenia obronności, bezpieczeństwa państwa lub porządku publicznego, a także nie sprzeciwiają się temu względy polityki społecznej i zdrowia społeczeństwa,

- wykaże on, że zachodzą okoliczności potwierdzające jego więzi z Polską.

Takimi okolicznościami potwierdzającymi związek z RP mogą być w szczególności:

- posiadanie polskiej narodowości lub polskiego pochodzenia,

- zawarcie związku małżeńskiego z obywatelem RP,

- posiadanie zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony albo na osiedlenie się lub zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego Wspólnot Europejskich,

- członkostwo w organie zarządzającym osób prawnych i spółek handlowych nieposiadających osobowości prawnej mających siedzibę w Polsce, kontrolowanych bezpośrednio lub pośrednio przez cudzoziemców,

- wykonywanie na terytorium RP działalności gospodarczej lub rolniczej zgodnie z przepisami prawa polskiego. Tu uwaga! Powierzchnia nieruchomości nabytych przez cudzoziemca powinna być uzasadniona rzeczywistymi potrzebami wynikającymi z charakteru wykonywanej działalności gospodarczej.

Mówi o tym art. 1a ust. 2 ustawy o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców.

Łatwiej, gdy samodzielny lokal mieszkalny...

Zezwolenia nie zawsze są wymagane. Takie wyjątki dotyczą nabycia:

- samodzielnego lokalu mieszkalnego w rozumieniu ustawy o własności lokali,

- samodzielnego lokalu użytkowego o przeznaczeniu garażowym lub udziału w takim lokalu, jeżeli jest to związane z zaspokojeniem potrzeb mieszkaniowych nabywcy albo właściciela nieruchomości, lub samodzielnego lokalu mieszkalnego,

- nieruchomości przez cudzoziemca zamieszkującego w Polsce co najmniej pięć lat od udzielenia mu zezwolenia na osiedlenie się lub zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego WE,

- nieruchomości – przez cudzoziemca będącego małżonkiem obywatela polskiego i zamieszkującego w Polsce co najmniej dwa lata od udzielenia mu zezwolenia na osiedlenie się lub zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego WE – które w wyniku nabycia stanowić będą wspólność ustawową małżonków;

- przez cudzoziemca nieruchomości, jeżeli w dniu nabycia jest uprawniony do dziedziczenia ustawowego po zbywcy nieruchomości, a zbywca nieruchomości jest jej właścicielem lub wieczystym użytkownikiem co najmniej pięć lat.

Uwaga! Zwolnienia te nie odnoszą się do nieruchomości położonych w strefie nadgranicznej oraz gruntów rolnych o powierzchni przekraczającej 1 ha. Wykaz gmin położonych w strefie nadgranicznej zawarty jest w załączniku nr 1 do rozporządzenia ministra spraw wewnętrznych i administracji z 29 sierpnia 2005 r. w sprawie wykazu gmin i innych jednostek zasadniczego podziału terytorialnego państwa położonych w strefie nadgranicznej oraz tablicy określającej zasięg tej strefy (DzU nr 188, poz. 1580).

... i u członka Unii

Ponadto nie jest wymagane uzyskanie zezwolenia przez cudzoziemców będących obywatelami lub przedsiębiorcami państw – stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym (EOG) albo Konfederacji Szwajcarskiej, z wyjątkiem nabycia nieruchomości rolnych i leśnych, przez okres 12 lat od dnia przystąpienia RP do Unii. Do końca kwietnia br. zezwolenie co do zasady było wymagane także dla przedsiębiorców i osób fizycznych z EOG, którzy chcieli kupić tzw. drugi dom.

Nabyciem „drugiego domu” był zakup nieruchomości przeznaczonej pod zabudowę mieszkaniową bądź na cele rekreacyjno-wypoczynkowe, która nie stanowiła stałego miejsca zamieszkania cudzoziemca. Teraz, gdy minęło już pięć lat od wejścia Polski do Unii, wymogu tego nie ma w ogóle.

Gdy natomiast nieruchomość rolna lub leśna jest położona na terenie województw zachodnich, np. dolnośląskiego, zachodniopomorskiego, lubuskiego, cudzoziemiec z EOG lub Konfederacji Szwajcarskiej może kupić ją bez zezwolenia, jeżeli przez co najmniej siedem lat dzierżawił tam gospodarstwo rolne i przez ten czas legalnie mieszkał na terenie Polski. Dotyczy to również województwa warmińsko-mazurskiego, gdzie o nabycie nieruchomości od lat stara się wielu obywateli niemieckich. W wypadku województw wschodniej i centralnej Polski oraz województwa śląskiego, aby cudzoziemiec z Unii mógł bez zezwolenia kupić w Polsce ziemię rolną lub leśną, musi dzierżawić ją oraz legalnie mieszkać w Polsce przez trzy lata.

Departament Zezwoleń i Koncesji MSWiA mieści się przy ul. Domaniewskiej 36/38, 02-672 Warszawa.Korespondencję należy kierować na powyższy adres lub do biura podawczego MSWiA na ul. Rakowieckiej 2a, 02-591 Warszawa.