(nazwisko do wiadomości redakcji)
[b]Odpowiada Edyta Koślacz, certyfikowana księgowa, ProPIT Biuro rachunkowe, www.propit.com.pl[/b]
W obecnym stanie prawnym są aż trzy różne regulacje pozwalające skorzystać ze zwolnienia przychodu bądź dochodu uzyskanego ze sprzedaży nieruchomości. O tym, która powinna być zastosowana decyduje data nabycia (wybudowania) nieruchomości. Inne przepisy prawa będą stosowane do sprzedaży nieruchomości i praw majątkowych nabytych przed 1 stycznia 2007 r., inne do nieruchomości i praw majątkowych nabytych między 1 stycznia 2007 a 31 grudnia 2008, a jeszcze inne do nieruchomości nabytych od 1 stycznia 2009 r.
Przedstawione pytanie dotyczy bądź sprzedaży nieruchomości nabytych do końca 2006 r., bądź nabytych w 2009 roku – a to dlatego, że właśnie w tych okresach zastosowanie znajduje zwolnienie z opodatkowania przychodów bądź dochodów, jeśli zostaną one przeznaczone na cele mieszkaniowe.
Jeżeli pytanie czytelnika odnosi się do sprzedaży nieruchomości nabytej (wybudowanej) do końca 2006 r. wówczas zgodnie z przepisami sprzedaż nieruchomości jest opodatkowana stawką zryczałtowanego podatku w wysokości 10 proc. przychodu ze sprzedaży. Podatku nie trzeba będzie płacić, jeżeli kwota uzyskana ze sprzedaży zostanie wydana na tzw. cele mieszkaniowe w ciągu 2 lat. Podatnik skorzysta z tego zwolnienia, jeśli złoży w urzędzie skarbowym druk PIT-23 „Deklaracja o osiągniętych przychodach z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych objętych zryczałtowanym podatkiem dochodowym”. Dodatkowo wymagane jest złożenie oświadczenia pisemnego, że przychód ze sprzedaży zostanie wydatkowany na cele określone w art. 21 ust. 1 pkt 32 lub art. 21 ust. 1 pkt 23a [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=80474]ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych[/link] (ustawa o PIT). Jednak w praktyce dość łagodnie podchodzi się do wymogu złożenia oświadczenia. Decydujące znaczenie ma wydatkowanie dochodów na cele uzasadniające zwolnienie.
Z przepisów ustawy o PIT wynika, że wolne od podatku dochodowego są przychody ze sprzedaży nieruchomości i praw majątkowych w części wydatkowanej na m.in. lokal mieszkalny stanowiący odrębną nieruchomość oraz m.in. na budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę, remont własnego lokalu mieszkalnego. W przedstawionej sprawie niewątpliwie zwolnieniem będą objęte wydatki na nabycie, które obejmują koszty zakupu nowego mieszkania w stanie deweloperskim (lub używanego - na rynku wtórnym) łącznie z kwotą podatku VAT wraz z opłatami notarialnymi, bo te przy umowie kupna ponosi nabywca. Nadto zwolnieniem będą objęte środki przeznaczone na udokumentowane koszty wykończenia, te będą bowiem spełniały definicję remontu już własnego lokalu mieszkalnego. Trudno natomiast znaleźć argument, by udokumentowane koszty przeprowadzki były związane nabyciem lokalu mieszkalnego i były objęte zwolnieniem. Przy ocenie sytuacji, czy dany wydatek może uprawniać podatnika do zastosowania zwolnienia należy mieć na uwadze to, czy cel, w jakim został utworzony omawiany przepis, został spełniony tj. czy wydatek umożliwił podatnikowi poprawę jego warunków mieszkaniowych. W niepublikowanym wyroku NSA z 5 listopada 2002 r., sygn. III SA 1975/01 sąd orzekł, że warunek ten nie jest spełniony, jeżeli podatnik wydatkuje pieniądze na narzędzia i inne przedmioty, które mogą być wielokrotnie wykorzystywane. Zakup taki nie ma bezpośredniego wpływu na poprawę czy przywrócenie odpowiedniego stanu technicznego sytuacji mieszkaniowej. Również poniesienie wydatków na finansowanie przeprowadzki przez wyspecjalizowaną firmę nie spełnia definicji ani nabycia nieruchomości, ani remontu, ani modernizacji. Potwierdza to postanowienie Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego w Szczecinie z 3 lutego 2006 r., sygn. I.US.PB-4/415/102/SN/2005, gdzie czytamy, że „poniesione koszty przeprowadzki do nowego mieszkania (…) nie stanowią podstawy do zastosowania przedmiotowego zwolnienia podatkowego”. Warto jednak nadmienić, że w opinii Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 17 listopada 2008 r., sygn. IPPB1/415-978/08-3/AŻ jako zwolnione od podatku należy uznać przychody ze sprzedaży przeznaczone na transport zakupionych materiałów budowlano-remontowych ze sklepów np. gres, glazura, kleje, drzwi. itp.