Walka o przekształcenie użytkowania wieczystego we własność

Janusz i Monika Kopczyńscy z Koszalina od 11 lat chcą przekształcić przysługujące im prawo użytkowania wieczystego we własność. Lokalne władze nie chcą się na to zgodzić. Sytuację gmatwają zmieniające się ustawicznie przepisy regulujące przekształcenia.

[b]W sprawie rozpatrywanej ostatnio przez Naczelny Sąd Administracyjny (sygnatura akt: I OSK 262)[/b] wszystko to splotło się w prawdziwy węzeł gordyjski.

– Przez ten czas zapadło wiele wyroków, ale żaden nie rozwiązał problemu – mówi Janusz Kopczyński, użytkownik wieczysty nieruchomości.

Orzekając w sprawie ze skargi kasacyjnej małżeństwa Kopczyńskich, NSA stwierdził, że Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Koszalinie oraz Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie błędnie ustaliły jej stan faktyczny, a materiał dowodowy sugeruje, że stan rzeczywisty jest inny.

Państwo Kopczyńscy, którzy w 1995 r. kupili działkę z budynkiem mieszkalnym, motelem i budynkiem gospodarczym, pierwszy raz o nieodpłatne przekształcenie użytkowania wieczystego gruntu w prawo własności wystąpili na mocy [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=162949]ustawy z 1997 r. o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości[/link]. Dostali odmowę, ale zaskarżyli ją do sądu, i w 2001 r. NSA rozstrzygnął, że mają takie uprawnienie jako następcy prawni poprzedniego użytkownika wieczystego.

W 2001 r. weszła w życie nowa ustawa regulująca kwestie przekształceń, a orzekając na jej podstawie, prezydent Koszalina ustalił, że nie można przekształcić działki o charakterze wielofunkcyjnym. Ustawa dotyczy bowiem jedynie gruntów z budynkami mieszkalnymi.

Decyzję potwierdziło SKO w Koszalinie i WSA w Szczecinie. Dopiero NSA, rozpatrujący w 2006 r. skargę kasacyjną, zauważył, iż nieruchomość składa się w istocie z dwóch odrębnych działek, z których jedna jest zabudowana budynkiem mieszkalnym.

Miejsce ustawy z 2001 r. zajmowała już jednak [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=8665D38546C7C30BF525C463375D57FC?id=179106]ustawa z 2005 r.[/link] Zgodnie z nią do spraw wszczętych na podstawie ustawy z 2001 r. i niezakończonych decyzją ostateczną do 13 października 2005 r. stosuje się przepisy ustawy z 2005 r. Przewiduje ona przekształcenia odpłatne.

WSA w Szczecinie, który kolejny raz zajął się wnioskiem, uznał, że wobec jego złożenia w okresie obowiązywania ustawy z 2001 r. powstała ekspektatywa (oczekiwanie) nabycia prawa własności. Należy go zatem rozpatrzyć na podstawie ustawy z 2001 r.

Nie zgadzając się z tym poglądem, prezydent Koszalina wydał kolejną odmowę. SKO, do którego odwołali się Kopczyńscy, wróciło zaś do stwierdzenia, że nie byli oni następcami prawnymi osoby fizycznej – wieczystego użytkownika, lecz spółki z o.o., której nie przysługiwała ekspektatywa. Taką też tezę potwierdził w 2009 r. WSA w Szczecinie. Kopczyńscy wnieśli skargę kasacyjną do NSA.

NSA doszedł zaś do wniosku, że [b]stan faktyczny został ustalony błędnie. Z aktu notarialnego wynika, że to nie spółka, lecz właśnie osoba fizyczna była użytkownikiem wieczystym 26 maja 1990 r.[/b] (w dniu wymaganym przez ustawę z 2001 r.).