Gdzie jest najwięcej biur

W całej Polsce deweloperzy oddali do użytku w minionym roku ponad 509 tys. mkw. nowoczesnej powierzchni biurowej. To przeszło dwukrotnie więcej niż w 2011 r., kiedy ukończyli 218 tys. mkw. – wynika z danych firmy Cushman & Wakefield.

Ponad połowę nowej powierzchni stanowiły projekty zrealizowane w Warszawie. Dużym zainteresowaniem deweloperów cieszyły się również główne miasta regionalne, a szczególnie Wrocław, Kraków i Poznań.

– Dzięki 24 nowym budynkom, jakie powstały w Warszawie, w sumie mamy dziś w stolicy 3 mln 859 tys. mkw. Dla porównania, w Berlinie powierzchnia w nowoczesnych biurowcach wynosi przeszło 17,5 mln mkw., ale już w Pradze – ponad 2,8 mln mkw. – wylicza Bolesław Kołodziejczyk, starszy konsultant w dziale wycen i doradztwa w Cushman & Wakefield.

Podaż w górę, czynsze w dół

W Warszawie w budowie jest dziś 540 tys. mkw. powierzchni biurowej. Ambitne plany deweloperów zakładają jednak oddanie do końca 2015 roku kolejnych 620 tys. mkw.

Spośród miast regionalnych największym rynkiem biurowym pozostaje Kraków. Jest tam ponad 602 tys. mkw. powierzchni biurowej. Jednak w 2012 r. zainteresowanie deweloperów skupiło się na Wrocławiu, gdzie w minionym roku oddano do użytku 66 tys. mkw., a dziś w sumie jest tam 468 tys. mkw. biur.

– W większości dużych miast czynsze wywoławcze za powierzchnię biurową pozostały stabilne. Jednak w sytuacji dalszego wzrostu konkurencji wśród deweloperów oraz rosnącej presji na obniżanie cen, najemcy będą oczekiwać jeszcze bardziej dogodnych warunków najmu, co zapewne przełoży się na niższe stawki czynszów efektywnych – prognozuje Richard Aboo, partner w firmie Cushman & Wakefield, dyrektor działu powierzchni biurowych.

Stawki za wynajem biur w centrum stolicy wahają się w granicach 22–26,5 euro za mkw. miesięcznie, a poza centrum – 14–16,5 euro za mkw. miesięcznie.

W pozostałych miastach regionalnych (Kraków, Wrocław, Trójmiasto, Katowice, Łódź, Poznań), czynsze wynoszą od 12 do 16 euro za mkw. miesięcznie. W całym ubiegłym roku w Polsce zostało wynajęte przeszło 960 tys. mkw. powierzchni biurowej, z czego 607 tys. mkw. na stołecznym rynku.

W Warszawie popyt wzrósł o 4 proc. w porównaniu z poprzednim rokiem. Największą transakcją najmu w 2012 r. było podpisanie przez T-Mobile umowy wynajmu 27 tys. mkw. w budowanym kompleksie Marynarska 12, firmy Ghelamco.

W związku z dużą podażą, pustostanów może przybywać. W porównaniu z końcem 2011 roku największy spadek niewynajętych biur na koniec 2012 r., analitycy C & W zanotowali w Katowicach (ok. 4,6 p.p.) i Krakowie (4,4 p.p.). Więcej niewynajętej powierzchni pojawiło się natomiast w Poznaniu (wzrost o ok. 4,1 p.p.) i Wrocławiu (wzrost o ok. 3,4 p.p.). Wskaźnik pustostanów wzrósł również w Warszawie i na koniec czwartego kwartału 2012 r. osiągnął 9 proc.

Nie tylko Berlin jest przed nami

Z badania intencji inwestorów w sektorze nieruchomości, ogłoszonych na ubiegłotygodniowych targach nieruchomości w Cannes, wynika że Warszawa znalazła się w pierwszej piątce najchętniej wybieranych lokalizacji inwestycyjnych w 2013 roku.

Jak wynika z badań firmy CBRE, najbardziej atrakcyjnym rynkiem inwestycyjnym w Europie okazały się Niemcy, które wskazała ponad jedna trzecia inwestorów (35 proc.). Preferowanym regionem jest Europa Zachodnia, która zdobyła 43 proc. głosów, przed Azją i Ameryką Północną, które wspólnie zajęły drugie miejsce, zdobywając po 18 proc. wskazań. Za nimi uplasowała się Europa Środkowo-Wschodnia, którą wybrało 14 proc. badanych (w porównaniu do 19 proc. rok temu).

Zdaniem analityków CBRE, większość inwestorów wybierających nasz region Europy, uważa Polskę za najbardziej atrakcyjny rynek dla inwestycji w nieruchomości. Jednocześnie wykazuje niewielkie zainteresowanie innymi rynkami w naszym regionie. Warto też dodać, że to na nasz kraj inwestorzy kupujący budynki komercyjne oddali więcej głosów, niż na takie państwa jak Francja, Hiszpania, czy też kraje skandynawskie.

– Najbardziej atrakcyjnym dla inwestorów miastem jest Londyn, ale w rankingach do góry idą notowania Monachium, Berlina i Paryża, tuż za którymi plasuje się Warszawa. Stolica Polski to preferowana lokalizacja dla inwestycji w nieruchomości w regionie Europy Środkowo-Wschodniej – podkreśla Mike Atwell, dyrektor działu rynków kapitałowych na Europę Środkowo-Wschodnią w firmie CBRE.

Czego boją się inwestorzy i deweloperzy? Z badań CBRE wynika, że recesja która doskwiera dużej części Europy, uważana jest za największe zagrożenie dla ożywienia na europejskim rynku nieruchomości (47 proc. wskazań).

Na ryzyko rozpadu strefy euro, jako na największe zagrożenie, wskazało już tylko 9 proc. respondentów, choć w ubiegłym roku takiej odpowiedzi udzieliło aż 24 proc. badanych. Obawy o dostępność finansowania wymieniło 14 proc. ankietowanych. To o połowę mniej niż rok temu.

masz pytanie, wyślij e-mail do autorki, g.blaszczak@rp.pl