Dbajmy o wodę, zadbamy o siebie. Światowy Dzień Wody

Światowy Dzień Wody to święto ustanowione przez Zgromadzenie Ogólne ONZ, obchodzone corocznie 22 marca. Ma przypominać, że wielu mieszkańców naszej planety cierpi z powodu braku dostępu do czystej wody pitnej.

Publikacja: 22.03.2018 00:00

Dbajmy o wodę, zadbamy o siebie. Światowy Dzień Wody

Foto: AdobeStock

W 2010 roku Zgromadzenie Ogólne ONZ przyjęło rezolucję, według której dostęp do czystej wody jest prawem człowieka. Tymczasem słodka woda przestała być zasobem odnawialnym. Zużywamy jej więcej i szybciej, niż jest w stanie się odtworzyć. Choć Ziemia w ok. 70 proc. pokrywa woda, zaledwie 2,5 proc. to woda słodka, która nadaje się do picia. Jest ona zatem naszym skarbem, o który powinniśmy dbać.

 

Tegoroczny temat święta - Natura dla wody - bada, w jaki sposób możemy wykorzystać przyrodę do przezwyciężenia trudności związanych z wodą w XXI wieku.

Na całym świecie obserwować możemy, że szkody w środowisku wraz ze zmianami klimatycznymi, napędzają kryzysy związane z wodą. Powodzie, susze i zanieczyszczenie wody to coraz większy problem w związku z zdegradowaną roślinnością, glebą, rzekami i jeziorami.

Gdy zaniedbujemy nasze ekosystemy, utrudniamy także zapewnienie sobie wody potrzebnej do przetrwania i rozwoju.

Metody oparte na przyrodzie mogą rozwiązać wiele problemów związanych z wodą. Musimy robić o wiele więcej dzięki "zielonej" infrastrukturze i harmonizować ją z "szarą" infrastrukturą wszędzie tam, gdzie jest to możliwe.

Odtwarzanie lasów, łąk i naturalnych terenów podmokłych, połączenie rzek z obszarami zalewowymi, tworzenie buforów wegetacyjnych wzdłuż cieków wodnych, to wszystko przykłady, które pomagają w zarządzaniu dostępnością i jakością wody. Większość rozwiązań opartych na naturze zasadniczo angażuje zarządzanie roślinnością, glebami lub mokrymi terenami, w tym rzekami i jeziorami.

Rozwiązania oparte na naturze nie są panaceum na wyzwania związane z wodą, z którymi mamy do czynienia w miarę wzrostu liczby ludności na świecie, ale mogą zapewnić innowacyjne i opłacalne rozwiązania w zakresie uzupełniania niedostatecznej lub starzejącej się infrastruktury wodnej.

Jak to wygląda w praktyce?

Dostępność i zaopatrzenie w wodę: 

Magazynowanie wody przez naturalne mokradła, nawadnianie gleby lub doładowywanie wód gruntowych może być bardziej zrównoważone i opłacalne niż szara infrastruktura, taka jak zapory.

Jakość wody:

Zanieczyszczenie z rolnictwa może zostać drastycznie zmniejszone przez rozwiązania, takie jak rolnictwo konserwatorskie, które chroni glebę przed erozją czy pasy ziemi wzdłuż cieków wodnych obsadzonych rodzimymi drzewami i krzewami.

Zarządzanie ryzykiem:

Skutki zmian klimatu takie jak ekstremalne powodzie mogą być łagodzone przez szereg naturalnych rozwiązań, takich jak bufory nadbrzeżne lub łączenie rzek z obszarami zalewowymi.

Zastosowanie niektórych rozwiązań opartych na naturze tworzy tak zwaną "zieloną infrastrukturę”, czyli naturalne lub półnaturalne systemy, które dają nam takie same lub podobne korzyści w stosunku do konwencjonalnej, zbudowanej przez człowieka "szarej infrastruktury".

Rozwiązania oparte na naturze często przynoszą korzyści wykraczające poza usługi związane z wodą. Na przykład zbudowane tereny podmokłe wykorzystywane do oczyszczania ścieków mogą dostarczyć biomasę do produkcji energii, poprawić bioróżnorodność i stworzyć przestrzeń rekreacyjną i związane z tym zatrudnienie.

Istotne fakty:

  • 2,1 miliarda ludzi nie ma dostępu do bezpiecznych źródeł wody pitnej.
  • Do roku 2050 liczba ludności świata wzrośnie o około 2 miliardy ludzi, a globalne zapotrzebowanie na wodę może być nawet o 30 procent wyższe niż obecnie.
  • Rolnictwo odpowiada obecnie za 70 procent globalnych poborów wody, głównie w celu nawadniania. Liczba ta rośnie na obszarach o dużym nasileniu wody i gęstości zaludnienia. Przemysł zajmuje 20 procent całości, zdominowanej przez energię i produkcję. Pozostałe 10 procent trafia do użytku domowego, gdzie udział wody pitnej jest znacznie mniejszy niż 1 procent.
  • Obecnie około 1,9 miliarda ludzi żyje w potencjalnie trudnych obszarach wodnych. Do roku 2050 może to wzrosnąć do około 3 miliardów ludzi. Szacuje się także, że 1,8 miliarda ludzi używa nieulepszonych źródeł wody pitnej, bez żadnej ochrony przed zanieczyszczeniem.
  • Na całym świecie ponad 80 procent ścieków generowanych przez społeczeństwo przepływa z powrotem do środowiska bez ich przetwarzania lub ponownego wykorzystywania. Obecnie około 1,8 miliarda ludzi dotkniętych jest degradacją ziemi. Co najmniej 65 procent gruntów leśnych znajduje się w stanie zdegradowanym.
  • Szacuje się, że 64-71 procent naturalnych mokradeł zostało utraconych od 1900 roku w wyniku działalności człowieka.
  • Erozja gleby z pól uprawnych przenosi rocznie od 25 do 40 miliardów ton warstwy ornej, znacząco zmniejszając plony i zdolność gleby do regulowania wody, węgla i składników odżywczych. Odpływ zawierający duże ilości azotu i fosforu, jest również głównym czynnikiem przyczyniającym się do zanieczyszczenia wody.

W 2010 roku Zgromadzenie Ogólne ONZ przyjęło rezolucję, według której dostęp do czystej wody jest prawem człowieka. Tymczasem słodka woda przestała być zasobem odnawialnym. Zużywamy jej więcej i szybciej, niż jest w stanie się odtworzyć. Choć Ziemia w ok. 70 proc. pokrywa woda, zaledwie 2,5 proc. to woda słodka, która nadaje się do picia. Jest ona zatem naszym skarbem, o który powinniśmy dbać.

Tegoroczny temat święta - Natura dla wody - bada, w jaki sposób możemy wykorzystać przyrodę do przezwyciężenia trudności związanych z wodą w XXI wieku.

Pozostało 87% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Nauka
Człowiek poznał kolejną tajemnicę orangutana. Naczelny potrafi się leczyć
Nauka
Czy mała syrenka musi być biała?
Nauka
Nie tylko niesporczaki mają moc
Nauka
Kto przetrwa wojnę atomową? Mocarstwa budują swoje "Arki Noego"
Nauka
Czy wojna nuklearna zniszczy cała cywilizację?
Materiał Promocyjny
Dzięki akcesji PKB Polski się podwoił