Starożytny pałac z basenem

Wykopaliska w Afryce: Wspaniałego odkrycia dokonali Polacy w Sudanie. Odkopują siedzibę władców królestwa Makuri.

Publikacja: 03.04.2009 04:30

Te płaskorzeźby lwa i baranów zdobiły na zewnątrz frontową ścianę pałacowego basenu

Te płaskorzeźby lwa i baranów zdobiły na zewnątrz frontową ścianę pałacowego basenu

Foto: Fotorzepa

Obszerny obiekt pochodzi z okresu, gdy w Nubii rozwijało się królestwo Makurii, od V do XIV wieku. Przyjęło ono chrześcijaństwo dwa stulecia wcześniej niż Polska. Dotychczasowe odkrycia skłaniają badaczy do wniosku, że mają do czynienia z pałacem władców tego królestwa.

Tegorocznymi pracami Misji Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej UW kierują profesorowie Włodzimierz Godlewski i Adam Łajtar, obaj z Instytutu Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego.

[wyimek]W królestwie Makurii istniała bardzo sprawna kontrola towarów przysyłanych z sąsiedniego Egiptu[/wyimek]

Początki zespołu pałacowego badanego przez Polaków sięgają prawdopodobnie V wieku. Wykopaliska prowadzone w lutym i marcu objęły sektor północno-wschodni, północno-zachodni i jedno z pomieszczeń w zachodniej części pałacu. Archeolodzy odsłonili między innymi dwie narożne sale, z których jedna ma zachowane fragmenty sklepienia i podłogi. Dzięki temu badacze wiedzą, że wysokość pomieszczeń na parterze pałacu była pokaźna, sięgała 4,5 metra.

[srodtytul]Kąpiel wśród rzeźb[/srodtytul]

Ciekawe rezultaty uzyskali Polacy w zachodniej części pałacu. Znaleźli tam kamienny basen wykonany z płyt piaskowca. Odsłonięta dotychczas część basenu ma wymiary 1,5 na 0,8 metra. Jego dalsze fragmenty znajdują się prawdopodobnie pod posadzką w innych częściach pomieszczenia, archeolodzy odkopią je w kolejnym sezonie badawczym. Zbudowano go prawdopodobnie przed VI wiekiem, ale to tylko wstępny szacunek. Zdaniem odkrywców basen pełnił funkcję kąpielową. Zewnętrzne powierzchnie ścian pokrywają dekoracje – płaskorzeźby. Na frontowej ścianie widnieje głowa lwa i dwóch baranów po obu jego bokach. Ścianę boczną zdobi wykuty w kamieniu relief, udało się na nim wyróżnić plecionkę i motyw krzyża.

– To pierwszy tak dobry przykład rzeźby makuryckiej odkryty dotychczas w Dongoli – cieszy się prof. Włodzimierz Godlewski.

[srodtytul]Garnki i bibeloty[/srodtytul]

Z odkopanych sal pochodzą różne luźne znaleziska, między innymi wyroby metalowe. Według polskich archeologów na szczególną uwagę zasługują paski miedzianej blachy zdobione precyzyjnie tłoczonymi męskimi popiersiami. Dekoracja ta przypomina rzymskie i bizantyjskie cesarskie wizerunki na monetach.

Wśród drobnych przedmiotów wyróżniają się między innymi ułamki naczyń ceramicznych, wytwarzanych na miejscu oraz importowanych z Egiptu. Badacze odkopali wiele glinianych zatyczek do dużych naczyń zasobowych, w których przechowywano takie produkty, jak zboże, oliwę, wino, miód. Wśród tegorocznych znalezisk rzucają się w oczy naczynia kuchenne – butle, amfory egipskie, i naczynia stołowe – talerze, miseczki, wazy. Te ostatnie, pochodzące z VII wieku, prawdopodobnie są wytworem lokalnym, robili je na miejscu rzemieślnicy w Dongoli.

masz pytanie, wyślij e-mail do autorak.kowalski@rp.pl[srodtytul]Akcyza sprzed 1300 lat[/srodtytul]

Import z Egiptu gwarantowany był specjalnym traktatem zawartym w VII wieku między kalifatem Egiptu i Makurią.

– Kilka odnalezionych przez nas zatyczek do amfor egipskich opatrzonych jest pieczęciami stosowanymi w miejscu produkcji, czyli w Egipcie. Ale potem pokryto je dodatkowo warstwą mułu i ponownie opieczętowano na terytorium Makurii. Taka praktyka została potwierdzona po raz pierwszy. Wskazuje na bardzo sprawną kontrolę towarów przysyłanych z Egiptu oraz na stosowanie swoistej akcyzy na północnej granicy Makurii – wyjaśnia prof. Adam Łajtar.

Bardzo cennym znaleziskiem są liczne amfory z Asuanu oraz duża liczba szklanych naczyń (rozbitych na małe fragmenty). Dowodzą ścisłych kontaktów handlowych Makurii z Egiptem bizantyjskim na przełomie VI i VII wieku. Zostało to po raz pierwszy potwierdzone archeologicznie.

Pałac uległ zniszczeniu w XIII w. w trakcie wojen królestwa Makurii z Mamelukami władającymi Egiptem.

Obszerny obiekt pochodzi z okresu, gdy w Nubii rozwijało się królestwo Makurii, od V do XIV wieku. Przyjęło ono chrześcijaństwo dwa stulecia wcześniej niż Polska. Dotychczasowe odkrycia skłaniają badaczy do wniosku, że mają do czynienia z pałacem władców tego królestwa.

Tegorocznymi pracami Misji Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej UW kierują profesorowie Włodzimierz Godlewski i Adam Łajtar, obaj z Instytutu Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego.

Pozostało 88% artykułu
Nauka
W organizmach delfinów znaleziono uzależniający fentanyl
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Nauka
Orki kontra „największa ryba świata”. Naukowcy ujawniają zabójczą taktykę polowania
Nauka
Radar NASA wychwycił „opuszczone miasto” na Grenlandii. Jego istnienie zagraża środowisku
Nauka
Jak picie kawy wpływa na jelita? Nowe wyniki badań
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Nauka
Północny biegun magnetyczny zmierza w kierunku Rosji. Wpływa na nawigację