Nowe gatunki odkryte w Amazonii

Ostatnia dekada upłynęła w Puszczy Amazońskiej pod znakiem odkryć 1200 nieznanych dotąd gatunków roślin i zwierząt

Publikacja: 27.10.2010 01:33

Żaba o żywym zabarwieniu (Ranitomeya amazonica) żyje w lasach tropikalnych

Żaba o żywym zabarwieniu (Ranitomeya amazonica) żyje w lasach tropikalnych

Foto: AFP

Należąca do rodziny papugowatych Pyrilia aurantiocephala o pozbawionej piór głowie, która może mieć bardzo różny kolor. Boliwijski krewniak amazońskiego delfina rzecznego (Inia boliviensis) czy odkryta w studni wykopanej w brazylijskiej wiosce ryba (Phreatobius dracunculus) – to kilka z 1200 gatunków roślin i kręgowców, jakie w latach 1999 – 2009 udało się zidentyfikować naukowcom w Puszczy Amazońskiej. Na każde trzy dni w ciągu tego czasu przypadło odkrycie jednego nowego gatunku!

To obliczenia pochodzące z raportu „Living Amazon” organizacji ekologicznej WWF. – Pokazuje on, z jaką niezwykłą różnorodnością form życia mamy do czynienia na tym terenie – komentuje Francisco Ruiz, dyrektor tego programu. – Ale uświadamia również, jak wiele jeszcze musimy się nauczyć o tym wyjątkowym obszarze i co możemy stracić, jeśli nie zmieni się ścieżka rozwoju, którą podążamy.

Przez ostatnie pół wieku ludzkość przyczyniła się do zniszczenia co najmniej 17 proc. amazońskich lasów (obszar odpowiadający terytorium dwóch Hiszpanii). Ich miejsce zajęły głównie pastwiska dla bydła.

Naukowcy ostrzegają, że wylesianie Amazonii jest groźne nie tylko dlatego, że niszczy się siedliska życia wielu gatunków. Lasy te gromadzą 90 – 140 mld ton dwutlenku węgla. Wypuszczenie ich do atmosfery przyspieszy proces globalnego ocieplenia, co przełoży się na jakość naszego życia.

Rządy południowoamerykańskich państw dokonały jednak w ostatnim czasie postępu w ochronie amazońskich lasów. W ostatnim roku tempo ich wycinania było w Brazylii najniższe, od kiedy rozpoczęto monitorowanie tego procesu. Podczas konferencji z okazji ogłoszenia wyników raportu mówiła o tym Meg Symington z WWF. Niestety, jak dodała, częściowo może być to skutkiem kryzysu ekonomicznego.

„Living Amazon” został zaprezentowany w Nagoi, w ramach obrad Konwencji ONZ o Różnorodności Biologicznej. Przedstawiono tam również inny raport, dotyczący tempa wymierania kręgowców na Ziemi. Opracowało go 174 naukowców pracujących pod kierunkiem Michaela Hoffmanna z Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody i Jej Zasobów (IUCN). Wzięli oni pod lupę 25 tys. gatunków ssaków, ptaków, płazów, gadów i ryb, jakie znajdują się w Czerwonej Księdze Gatunków Zagrożonych.

Wniosek z ich pracy jest przygnębiający. Nasza planeta doświadcza obecnie szóstego masowego wymierania w swojej historii – twierdzą badacze. Już jedna piąta wszystkich znanych gatunków kręgowców została sklasyfikowana jako zagrożona wyginięciem. A każdego roku ok. 52 gatunków zbliża się do tej kategorii.

W głównej mierze jest to wynik degradacji i utraty siedlisk. Ostatnio doszły nowe zagrożenia, np. stosowanie leków weterynaryjnych, które szkodzą gatunkom dzikim.

Ale jest też dobra wiadomość: sytuację wielu z nich można poprawić. Potwierdzają to wyliczenia zespołu Hoffmanna. Wynika z nich, że proces wymierania gatunków byłby o 20 proc. bardziej zaawansowany, gdyby nie wysiłki zwolenników ochrony przyrody.

Najnowszym ich pomysłem jest powołanie organizacji działającej na wzór Międzyrządowego Zespołu ds. Zmian Klimatu, która stałaby na straży bioróżnorodności.

Należąca do rodziny papugowatych Pyrilia aurantiocephala o pozbawionej piór głowie, która może mieć bardzo różny kolor. Boliwijski krewniak amazońskiego delfina rzecznego (Inia boliviensis) czy odkryta w studni wykopanej w brazylijskiej wiosce ryba (Phreatobius dracunculus) – to kilka z 1200 gatunków roślin i kręgowców, jakie w latach 1999 – 2009 udało się zidentyfikować naukowcom w Puszczy Amazońskiej. Na każde trzy dni w ciągu tego czasu przypadło odkrycie jednego nowego gatunku!

Pozostało 85% artykułu
Nauka
Orki kontra „największa ryba świata”. Naukowcy ujawniają zabójczą taktykę polowania
Nauka
Radar NASA wychwycił „opuszczone miasto” na Grenlandii. Jego istnienie zagraża środowisku
Nauka
Jak picie kawy wpływa na jelita? Nowe wyniki badań
Nauka
Północny biegun magnetyczny zmierza w kierunku Rosji. Wpływa na nawigację
Materiał Promocyjny
Przewaga technologii sprawdza się na drodze
Nauka
Przełomowe ustalenia badaczy. Odkryto życie w najbardziej „niegościnnym” miejscu na Ziemi
Walka o Klimat
„Rzeczpospolita” nagrodziła zasłużonych dla środowiska