Reklama
Rozwiń
Reklama

Jaskiniowca poznam

Społeczność przodków człowieka była zorganizowana podobnie jak ludzka – sugerują naukowcy. Świadczą o tym ślady zachowane w zębach

Aktualizacja: 02.06.2011 12:00 Publikacja: 02.06.2011 01:08

Jaskiniowca poznam

Foto: ROL

Męscy przedstawiciele hominidów zamieszkujących sawanny Afryki Południowej grubo ponad milion lat temu spędzali życie w miejscu, gdzie się urodzili i wychowali. To samice opuszczały gniazda i poszukiwały partnerów.

Świadczą o tym ślady izotopów zachowane w zębach przedstawicieli gatunku Australopithecus africanus i Paranthropus robustus przebadane przez międzynarodowy zespół ekspertów. Wnioski z badań publikuje dzisiejsze wydanie magazynu „Nature".

Zaskoczenie

– Jednym z naszych celów było odtworzenie sposobu wykorzystania środowiska przez wczesne hominidy – powiedziała kierująca badaniami Sandi Copeland z Instytutu Antropologii Ewolucyjnej Maksa Plancka w Lipsku. – Zdobyliśmy informacje o tym, jak przemieszczały się wczesne hominidy, i wydaje się, że samice chętniej oddalały się od miejsc bytowania grupy, w której się wychowały. To, jak sądzę, taki model, z jakim mamy do czynienia w przypadku wczesnych hominidów – jest podobny do wielu współczesnych kultur i zachowań, jakie obserwujemy u szympansów. Analiza pozwala przybliżyć się do nam zrozumienia struktury społecznej przodków człowieka i rozpowszechniania się wzorców.

Naukowcy przebadali zęby ośmiu australopiteków i 11 parantropów żyjących pomiędzy 2,4 i 1,7 mln lat temu w okolicach jaskiń Sterkfontein i Swartkans w Afryce Południowej. Zaledwie 10 proc. zębów osobników męskich znaleziono daleko od miejsca zamieszkania. Ponad połowa zębów należąca do samic znaleziona została w mniejszej lub większej odległości od miejsca, gdzie się urodziły i wychowały.

– Nowe wyniki badań były dość zaskakujące – powiedziała Copeland. – Założyliśmy, że większa liczba osobników będzie pochodziła spoza lokalnych obszarów. Uważaliśmy, że dwunożność rozwinęła się w trakcie ewolucji, aby umożliwić wędrówkę na dalsze odległości. Tymczasem niewielka odległość od domu może oznaczać, że dwunożność ewoluowała z innych powodów.

Reklama
Reklama

Laserem w ząb

Do badania naukowcy użyli najnowocześniejszej techniki tzw. ablacji laserowej. Pozwoliła ona zmierzyć w szkliwie zębów sprzed milionów lat poziom strontu. Pierwiastek ten występuje w skałach i jest absorbowany przez żywe organizmy. Poziom strontu pozwala określić środowisko. Jego stężenie jest związane z określonym podłożem geologicznym, takim jak granit, bazalt, kwarcyt, piaskowiec i inne.

– Pierwiastek ten może być wskaźnikiem, w jakich warunkach dorastał dany osobnik – powiedziała Copeland. – Ilość izotopu jest bezpośrednim odzwierciedleniem pokarmu, jakim żywili się przodkowie człowieka, a te są odbiciem lokalnej geologii.

Stront jest pochłaniany przez formujące się szkliwo zębów trzonowych, w przypadku hominidów w ósmym lub dziewiątym roku życia, kiedy dzieci wędrują z matkami. Obie jaskinie – Sterkfontein i Swartkans – są oddalone od siebie mniej niż kilometr, a cały teren jest zdominowany przez skały węglanowe takie jak dolomity.

– Zastanawialiśmy się, czy użycie ablacji laserowej jedynie do potwierdzenia, że hominidy poruszały się w otwartym terenie, to wystarczająco dobry interes – powiedziała prof. Julia Lee-Thorp z Oxford University. – Początkowo byliśmy rozczarowani. Ale szybko zdaliśmy sobie sprawę, że znaleźliśmy inną korzyść – różnicę między samcami i samicami. To było zupełnie nieoczekiwane.

masz pytanie, wyślij e-mail do autora k.urbanski@rp.pl

Męscy przedstawiciele hominidów zamieszkujących sawanny Afryki Południowej grubo ponad milion lat temu spędzali życie w miejscu, gdzie się urodzili i wychowali. To samice opuszczały gniazda i poszukiwały partnerów.

Świadczą o tym ślady izotopów zachowane w zębach przedstawicieli gatunku Australopithecus africanus i Paranthropus robustus przebadane przez międzynarodowy zespół ekspertów. Wnioski z badań publikuje dzisiejsze wydanie magazynu „Nature".

Pozostało jeszcze 88% artykułu
Reklama
Materiał Partnera
Od nikotyny po alzheimera. Nowy model receptorów może zmienić badania nad mózgiem
Materiał Promocyjny
Bank Pekao uczy cyberodporności
Materiał Partnera
Pierwszy kryzys gospodarczy w Polsce. Co zbudowało i pogrzebało państwo Piastów?
Nauka
Naukowcy „przebudzili" prastare mikroby z wiecznej zmarzliny. Po co to zrobili?
Materiał Partnera
Zanim AI trafi do lekarza. Naukowcy tworzą narzędzie do oceny medycznych algorytmów
Materiał Promocyjny
Stacje ładowania dla ciężarówek pilnie potrzebne
Nauka
Oto laureaci Nagrody Nobla z chemii za 2025 rok
Materiał Promocyjny
Transformacja energetyczna: Były pytania, czas na odpowiedzi
Reklama
Reklama