Reklama

Jaskiniowca poznam

Społeczność przodków człowieka była zorganizowana podobnie jak ludzka – sugerują naukowcy. Świadczą o tym ślady zachowane w zębach

Aktualizacja: 02.06.2011 12:00 Publikacja: 02.06.2011 01:08

Jaskiniowca poznam

Foto: ROL

Męscy przedstawiciele hominidów zamieszkujących sawanny Afryki Południowej grubo ponad milion lat temu spędzali życie w miejscu, gdzie się urodzili i wychowali. To samice opuszczały gniazda i poszukiwały partnerów.

Świadczą o tym ślady izotopów zachowane w zębach przedstawicieli gatunku Australopithecus africanus i Paranthropus robustus przebadane przez międzynarodowy zespół ekspertów. Wnioski z badań publikuje dzisiejsze wydanie magazynu „Nature".

Zaskoczenie

– Jednym z naszych celów było odtworzenie sposobu wykorzystania środowiska przez wczesne hominidy – powiedziała kierująca badaniami Sandi Copeland z Instytutu Antropologii Ewolucyjnej Maksa Plancka w Lipsku. – Zdobyliśmy informacje o tym, jak przemieszczały się wczesne hominidy, i wydaje się, że samice chętniej oddalały się od miejsc bytowania grupy, w której się wychowały. To, jak sądzę, taki model, z jakim mamy do czynienia w przypadku wczesnych hominidów – jest podobny do wielu współczesnych kultur i zachowań, jakie obserwujemy u szympansów. Analiza pozwala przybliżyć się do nam zrozumienia struktury społecznej przodków człowieka i rozpowszechniania się wzorców.

Naukowcy przebadali zęby ośmiu australopiteków i 11 parantropów żyjących pomiędzy 2,4 i 1,7 mln lat temu w okolicach jaskiń Sterkfontein i Swartkans w Afryce Południowej. Zaledwie 10 proc. zębów osobników męskich znaleziono daleko od miejsca zamieszkania. Ponad połowa zębów należąca do samic znaleziona została w mniejszej lub większej odległości od miejsca, gdzie się urodziły i wychowały.

– Nowe wyniki badań były dość zaskakujące – powiedziała Copeland. – Założyliśmy, że większa liczba osobników będzie pochodziła spoza lokalnych obszarów. Uważaliśmy, że dwunożność rozwinęła się w trakcie ewolucji, aby umożliwić wędrówkę na dalsze odległości. Tymczasem niewielka odległość od domu może oznaczać, że dwunożność ewoluowała z innych powodów.

Reklama
Reklama

Laserem w ząb

Do badania naukowcy użyli najnowocześniejszej techniki tzw. ablacji laserowej. Pozwoliła ona zmierzyć w szkliwie zębów sprzed milionów lat poziom strontu. Pierwiastek ten występuje w skałach i jest absorbowany przez żywe organizmy. Poziom strontu pozwala określić środowisko. Jego stężenie jest związane z określonym podłożem geologicznym, takim jak granit, bazalt, kwarcyt, piaskowiec i inne.

– Pierwiastek ten może być wskaźnikiem, w jakich warunkach dorastał dany osobnik – powiedziała Copeland. – Ilość izotopu jest bezpośrednim odzwierciedleniem pokarmu, jakim żywili się przodkowie człowieka, a te są odbiciem lokalnej geologii.

Stront jest pochłaniany przez formujące się szkliwo zębów trzonowych, w przypadku hominidów w ósmym lub dziewiątym roku życia, kiedy dzieci wędrują z matkami. Obie jaskinie – Sterkfontein i Swartkans – są oddalone od siebie mniej niż kilometr, a cały teren jest zdominowany przez skały węglanowe takie jak dolomity.

– Zastanawialiśmy się, czy użycie ablacji laserowej jedynie do potwierdzenia, że hominidy poruszały się w otwartym terenie, to wystarczająco dobry interes – powiedziała prof. Julia Lee-Thorp z Oxford University. – Początkowo byliśmy rozczarowani. Ale szybko zdaliśmy sobie sprawę, że znaleźliśmy inną korzyść – różnicę między samcami i samicami. To było zupełnie nieoczekiwane.

masz pytanie, wyślij e-mail do autora k.urbanski@rp.pl

Materiał Partnera
Radio na laser i opary rubidu. Kwantowy wynalazek fizyków z UW
Nauka
Co łączy golden retrievera i człowieka? Zaskakujące wyniki najnowszych badań
Nauka
Genetyczne podłoże ADHD? Naukowcy przyjrzeli się trzem mutacjom. Wyniki badania
Materiał Partnera
AI wchodzi na uczelnie
Materiał Promocyjny
Startupy poszukiwane — dołącz do Platform startowych w Polsce Wschodniej i zyskaj nowe możliwości!
Materiał Partnera
Ekrany i okna przyszłości. Naukowcy z UW badają ferroelektryczne nematyki
Materiał Promocyjny
Nowa era budownictwa: roboty w służbie ludzi i środowiska
Reklama
Reklama
REKLAMA: automatycznie wyświetlimy artykuł za 15 sekund.
Reklama