W organizmach delfinów znaleziono uzależniający fentanyl

Naukowcy z amerykańskiej uczelni Texas A&M University-Corpus Christi we współpracy z Narodową Administracją Oceaniczną i Atmosferyczną (NOAA) w tranie butlonosów zwyczajnych żyjących w Zatoce Meksykańskiej wykryli ślady środków farmaceutycznych. Wśród nich był między innymi fentanyl – lek przeciwbólowy, którego działanie jest około sto razy silniejsze niż morfiny. Jak znalazł się on w organizmie żywych zwierząt?

Czytaj więcej

Nauka

Zombifikacja, czyli tragiczne skutki fentanylu

Fentanyl jest najsilniejszym lekiem przeciwbólowym świata. Niestety ma też silne działanie psycho...

W ciałach delfinów znaleziono fentanyl

Badacze wyjaśniają, że zwierzęta spożywają ryby i krewetki, co może mieć potencjalny wpływ na ich zdrowie. Tymczasem – jak tłumaczą eksperci – leki stały się nowymi mikrozanieczyszczeniami. Ich obecność odnotowano bowiem w ekosystemach słodkowodnych, rzekach i oceanach na całym świecie, co niezwykle niepokoi naukowców. 

W ramach badania eksperci przeanalizowali 89 próbek tłuszczu delfinów – 83 pobrane zostały po biopsji od żywego zwierzęcia, sześć – od zmarłych zwierząt. Farmaceutyki znaleziono u 30 delfinów. Fentanyl obecny był u 18 zwierząt, u których przeprowadzono biopsję oraz u wszystkich osobników, od których próbki pobrano po śmierci. Badanie przeprowadzono w trzech miejscach Zatoki Meksykańskiej.

- Znalezione przez nas w ciałach delfinów substancje są stosowane w medycynie ludzkiej i weterynaryjnej do diagnozowania, leczenia lub zapobiegania chorobom, ale ich niewłaściwe stosowanie może powodować szkodliwe skutki – między innymi prowadzić do oporności na antybiotyki, uzależnienia, przedawkowania, a nawet śmierci – zaznacza w badaniu dr Dara Orbach, główna autorka badania.

Jak zauważają naukowcy, próbki tkanek delfinów, które zamieszkują obszary, gdzie występuje wysokie ryzyko zagrożenia – w związku m.in. z wyciekami ropy, ruchem statków i zakwitem glonów – wykazały wyższy poziom zanieczyszczenia farmaceutykami. Naukowcy dodają także, że nierzadko delfiny wykorzystuje się jako bioindykatory zdrowia ekosystemu w badaniach nad zanieczyszczeniami ze względu na ich bogaty w lipidy błonnik – może on bowiem przechowywać zanieczyszczenia i być pobierany stosunkowo mało inwazyjnie u żywych zwierząt.

Choć wiadomo, że przewlekłe narażenie na farmaceutyki może mieć negatywny wpływ na ssaki morskie, to ich wpływ na zwierzęta nie został jeszcze w pełni zbadany. Obecność leków w organizmach zwierząt skłoniła naukowców do przeprowadzenia badań na dużą skalę – eksperci chcą przede wszystkim ocenić zakres i źródła zanieczyszczenia. 

Czytaj więcej

Przestępczość

„Duch” z Żuromina w areszcie. Przez 10 lat miał handlować fentanylem

Przez ostatnią dekadę Jarosław D., określany jako „Duch z Żuromina" miał skupować plastry z fenta...

Czym jest fentanyl i dlaczego jest groźny?

Fentanyl jest niezwykle silnym syntetycznym opioidem, podobnym do morfiny, ale silniejszym. Występuje często w postaci plastrów i pastylek do ssania, stosuje się go do leczenia ciężkiego i przewlekłego bólu spowodowanego nowotworami oraz innymi chorobami i urazami.

Jest to lek na receptę, ale jest również wytwarzany nielegalnie i czasami jest mieszany z narkotykami, takimi jak heroina i kokaina, ale także z lekami – często bez wiedzy użytkownika.  Fentanyl powoduje silne uzależnienie i naraża użytkowników na wysokie ryzyko przedawkowania. Fentanyl nie jest nowy – jest stosowany w USA od 1960 roku jako dożylny środek znieczulający.

W ostatnich latach nielegalnie wytwarzany fentanyl stał się coraz bardziej powszechny w Stanach Zjednoczonych, co doprowadziło do ogromnego wzrostu liczby zgonów spowodowanych przedawkowaniem tego narkotyku. W 2022 r. w Stanach Zjednoczonych w wyniku przedawkowania fentanylu zmarło 73 838 osób. Była to najwyższa liczba zgonów spowodowanych przedawkowaniem fentanylu, jaką kiedykolwiek zarejestrowano w USA i znaczny wzrost w porównaniu z liczbą zgonów zgłoszonych w 2019 r.