Polskie Noble przyznane

Czterej wybitni uczeni z Poznania i Warszawy pod raz osiemnasty otrzymali Nagrody Fundacji na rzecz Nauki Polskiej - tak zwane polskie Noble.

Aktualizacja: 03.11.2009 08:07 Publikacja: 02.11.2009 23:39

prof. Jerzy Strzelczyk (fot: fnp)

prof. Jerzy Strzelczyk (fot: fnp)

Foto: Rzeczpospolita

Są nimi profesorowie: Jerzy Strzelczyk, Andrzej Koliński, Józef Barnaś, Bogdan Marciniec.

Wyróżnienie to mogą otrzymywać wybitni naukowcy za osiągnięcia i opracowania nowych technologii dokonane lub potwierdzone w ciągu ostatnich czterech lat poprzedzających datę zgłoszenia do konkursu. W bieżącej edycji termin ten upłynął 15 grudnia 2008 roku (termin zgłaszania kandydatur do nagrody w edycji 2010 upłynie 15 grudnia 2009 roku).

Uroczystość wręczania nagród odbywa się zawsze pod koniec roku na Zamku Królewskim w Warszawie.

Regulamin Nagrody Fundacji na rzecz Nauki Polskiej postanawia, że dokonania laureatów muszą stanowić istotny wkład w życie duchowe i postęp cywilizacyjny naszego kraju. Muszą także zapewniać Polsce poczesne miejsce w nauce światowej.

Wysokość nagrody, przyznawanej od 1992 roku, wzrasta. W tym roku każdy z laureatów otrzyma 200 tysięcy złotych brutto. Grono laureatów, łącznie z tegorocznymi, liczy już 65 osób. Do nagrody mogą być zgłaszani uczeni polscy, jak również obcokrajowcy mieszkający i pracujący w Polsce od co najmniej czterech lat, a także obcokrajowcy zajmujący się w swoich badaniach polską tematyką.

Polskie Noble przyznawane są w czterech kategoriach: nauki humanistyczne i społeczne, nauki przyrodnicze i medyczne, nauki ścisłe, nauki techniczne. Przyznaje je Rada Fundacji. Kandydatów do nagrody mają prawa zgłaszać dotychczasowi laureaci oraz inni wybitni przedstawiciele nauki zaproszeni imiennie przez Radę Fundacji.

Osoby nominowane do nagrody muszą wyrazić zgodę na udział w konkursie. Merytorycznej oceny zgłoszonego osiągnięcia dokonują wybitni polscy i zagraniczni badacze, autorytety w swoich dziedzinach.

[ramka][b]prof. Jerzy Strzelczyk[/b]

[i]Instytut Historii Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu[/i]

Laureat nagrody w dziedzinie nauk humanistycznych i społecznych za rozprawę „Pióro w wątłych dłoniach” pokazującą w nowatorski sposób wkład twórczości intelektualnej kobiet w rozwój cywilizacji europejskiej od starożytności do przełomu X/XI wieku. Ma 68 lat. Urodził się i studiował w Poznaniu. Z miastem tym związał swoją karierę zawodową. Obecnie kieruje Zakładem Historii Średniowiecznej. Odbył liczne staże badawcze i studia za granicą (dwukrotny stypendysta Fundacji von Humboldta). Autor 24 książek. Wielokrotny laureat nagrody ministra za osiągnięcia naukowe. [/ramka]

[ramka][b]prof. Andrzej Koliński[/b]

[i]Wydział Chemii Uniwersytetu Warszawskiego[/i]

Nagrodzony w dziedzinie nauk przyrodniczych i medycznych za opracowanie i zastosowanie w praktyce unikatowych metod przewidywania struktury przestrzennej białek. Ma 58 lat. Ukończył chemię na UW. Wielokrotnie przebywał na stażach naukowych za granicą, m.in. przez dziewięć lat pracował w The Scripps Research Institute w Kalifornii. Poznanie struktury białek ma podstawowe znaczenie dla zrozumienia molekularnych podstaw życia. Zastosowanie metody opracowanej przez prof. Kolińskiego obejmuje wspomagane komputerowo projektowanie leków. [/ramka]

[ramka][b]prof. Józef Barnaś[/b]

[i]Instytut Fizyki UAM i Instytut Fizyki Molekularnej PAN w Poznaniu[/i]

Został uhonorowany w dziedzinie nauk ścisłych za tworzenie teoretycznych podstaw spintroniki, a w szczególności za wyjaśnienie zjawiska gigantycznego magnetooporu (GMR). Ma 58 lat. Ukończył poznański uniwersytet, na którym utworzył Zakład Fizyki Mezoskopowej. Współpracował z prof. Peterem Gruenbergiem i z prof. Albertem Fertem, którzy za odkrycie GMR otrzymali dwa lata temu Nagrodę Nobla. Efekt gigantycznego magnetooporu daje możliwość ważnych praktycznych zastosowań, które doprowadziły np. do znacznego zwiększenia pojemności twardych dysków komputera. [/ramka]

[ramka][b]prof. Bogdan Marciniec[/b]

[i]Wydział Chemii UAM w Poznaniu[/i]

Nagroda przypadła mu w dziedzinie nauk technicznych za odkrycie nowych reakcji i nowych katalizatorów procesów prowadzących do wytwarzania materiałów krzemoorganicznych o znaczeniu przemysłowym. Ma 68 lat. Studia chemiczne ukończył na uniwersytecie poznańskim, gdzie obecnie kieruje Zakładem Chemii Metaloorganicznej. Jest autorem lub współautorem ponad 120 patentów i zgłoszeń patentowych oraz 42 technologii, z których 14 wdrożono. Utworzył Fundację UAM oraz pierwszy w Polsce Park Naukowo-Technologiczny w Poznaniu (1995), którego jest dyrektorem. [/ramka]

Są nimi profesorowie: Jerzy Strzelczyk, Andrzej Koliński, Józef Barnaś, Bogdan Marciniec.

Wyróżnienie to mogą otrzymywać wybitni naukowcy za osiągnięcia i opracowania nowych technologii dokonane lub potwierdzone w ciągu ostatnich czterech lat poprzedzających datę zgłoszenia do konkursu. W bieżącej edycji termin ten upłynął 15 grudnia 2008 roku (termin zgłaszania kandydatur do nagrody w edycji 2010 upłynie 15 grudnia 2009 roku).

Pozostało 90% artykułu
Nauka
Pełnia Księżyca w grudniu. Zimny Księżyc będzie wyjątkowy, bo trwa wielkie przesilenie księżycowe
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Nauka
W organizmach delfinów znaleziono uzależniający fentanyl
Nauka
Orki kontra „największa ryba świata”. Naukowcy ujawniają zabójczą taktykę polowania
Nauka
Radar NASA wychwycił „opuszczone miasto” na Grenlandii. Jego istnienie zagraża środowisku
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Nauka
Jak picie kawy wpływa na jelita? Nowe wyniki badań