Reklama

Pasożyty sterujące zachowaniem ofiar

Pasożyty sterujące zachowaniem swoich ofiar istniały już niemal 50 milionów lat temu — dowiedli naukowcy

Aktualizacja: 18.08.2010 17:40 Publikacja: 18.08.2010 17:10

Mrówka zombie

Mrówka zombie

Foto: www.cienciahoje.pt

Organizmy żerujące na innych stworzeniach chwytają się różnych metod, by omotać żywiciela. Jednym z najbardziej wyrafinowanych sposobów jest przejęcie kontroli nad jego zachowaniem. Naukowcy odkryli, że pasożytniczy grzyb, znany ze zdolności przekształcania mrówek w zombie, znał tę sztuczkę już 48 mln lat temu. Opis odkrycia opublikowało pismo „Biology Letters”.

[srodtytul] Szczury zakochane w kotach [/srodtytul]

Najbardziej znanym przypadkiem przejęcia kontroli nad ofiarą są działania pierwotniaka o nazwie oxoplasma gondii, który w zainfekowanych szczurach budzi słabość do kociej uryny. W ten sposób gryzonie łatwiej padają ofiarą kotów będących żywicielami ostatecznymi pasożyta. Ale i ludzie znaleźli się na celowniku niebezpiecznego pierwotniaka. Wśród osób zarażonych toksoplazmą naukowcy udowodnili większe ryzyko zachorowania na schizofrenię i skłonności do zachowań neurotycznych.

Jeszcze bardziej spektakularne są efekty działania pasożytniczego grzyba o nazwie Ophiocordyceps unilateralis, który w praktyce przekształca mrówki w zombie. Zakażone owady mają tylko jedno zadanie: tuż przed śmiercią muszą dotrzeć na spodnią stronę liścia i mocno wczepić się w jedną z jego żyłek. Wkrótce potem grzyb rozsadza głowę mrówki, w której był usadowiony, rozsiewając dokoła zarodniki. A wszystko po to, by jeszcze skuteczniej zarazić kolejne owady.

[srodtytul]Skamieniały ślad śmierci [/srodtytul]

Reklama
Reklama

Naukowcy zastanawiali się nad tym, jak dawno pasożyty posiadły zdolność manipulowania swoimi ofiarami. Ślady na skamieniałym liściu znalezionym na terenie Niemiec wskazują na to, że podstępny grzyb potrafił tu już 48 mln lat temu. Liść pochodzi z dawnego lasu podzwrotnikowego, a badaczom udało się dostrzec na nim 29 charakterystycznych wyżłobień do złudzenia przypominających te pozostawiane przez odnóża współczesnych mrówek tuż przed śmiercią zadaną przez grzyba O. unilateralis.

- Połowa form życia na Ziemi jest zarażona pasożytami, a każdy wolno żyjący organizm ma przynajmniej jednego pasożyta - mówi biorący udział w badaniach dr David Hughes z Harvard University. - Jednak niewiele z nich potrafi manipulować zachowaniem żywiciela, ponieważ jest to bardzo kosztowna taktyka. Chcielibyśmy się dowiedzieć, jakie narzędzia selekcji doprowadziły do powstania tak sprytnych trików w toku ewolucji.

Nauka
Naukowcy wskazują na zaskakującą przyczynę epidemii dżumy. „Jedna z największych katastrof ludzkich”
Nauka
Przełomowe badania DNA zaprzeczają popularnej teorii. Chodzi o ewolucję Homo sapiens
Nauka
Po co robotnice zabijają własne poczwarki? Niezwykłe zachowanie mrówek
Nauka
Ostatnia superpełnia w tym roku już niedługo. Kiedy obserwować Zimny Księżyc?
Materiał Partnera
Radio na laser i opary rubidu. Kwantowy wynalazek fizyków z UW
Materiał Promocyjny
Lojalność, która naprawdę się opłaca. Skorzystaj z Circle K extra
Reklama
Reklama
REKLAMA: automatycznie wyświetlimy artykuł za 15 sekund.
Reklama
Reklama