Reklama

Zmarzlina za szybko rozmarza

Dwutlenek węgla i metan w Arktyce uwalnia się z ziemi dużo szybciej niż zakładali naukowcy.

Publikacja: 20.02.2013 00:01

Proces ten postępuje inaczej niż głoszą prognozy oparte na modelach komputerowych. Tak wynika z raportu opracowanego na podstawie najnowszych badań uczonych amerykańskich z NOAA – National Oceanic and Atmospheric Administration. Zespołem kierowała prof. Rose Cory. Wiadomość o tym zamieszcza amerykańskie pismo PNAS – „Proceedings of the National Academy of Sciences".

Z podobną tezą wystąpili biolodzy z Permafrost Carbon Network – Edward Schuur i Benjamin Abbott. Podkreślają oni, że wpływ tego zjawiska na efekt cieplarniany jest niedoszacowany w tworzonych modelach klimatycznych.

Wieczna zmarzlina zajmuje blisko 19 mln km kw., jedną piątą lądu na półkuli północnej. Jest to gigantyczny zbiornik węgla pochodzenia organicznego – resztek organizmów roślinnych i zwierzęcych gromadzonych od tysiącleci. Jest on zneutralizowany w ziemi zamarzniętej. Ale w chwili rozmarzania, mikroorganizmy rozkładają te organiczne szczątki, do atmosfery uwalnia się węgiel w postaci dwutlenku węgla i metanu (ten ostatni bywa nazywany „gazem błotnym"). Według szacunków National Oceanic and Atmospheric Administration oraz Permafrost Carbon Network, jeśli temperatura w Arktyce wzrośnie o 2,5 st. C do roku 2040, wieczna zmarzlina wyemituje nawet do 63 miliardów ton węgla zawartego w obu gazach. Przy wzroście temperatury o 7,5 s. do 2100 roku, emisja węgla sięgnie 380 miliardów ton. A to oznacza, że szacunki do roku 2040 są zaniżone prawie dwa razy, do roku 2100 ponad pięć razy.

Zdaniem prof. Gustafa Hugeliusa z Uniwersytetu w Sztokholmie, powód tego niedoszacowania jest łatwy do wytłumaczenia: zazwyczaj mierzy się zawartość węgla w warstwie ziemi grubości jednego metra. Ale z upływem tysiącleci, w miarę rozmarzania najpłytszej warstwy wiecznej zmarzliny w wyjątkowo ciepłych sezonach letnich, i ponownego zamarzania, dochodziło do wymieszania i wniknięcia węgla dużo głębiej w arktyczną ziemię. Prof. Hugelius opiera swoje twierdzenie na podstawie kilkuset odwiertów do głębokości 3 m.

Reklama
Reklama

Większa niż szacowano emisja węgla do atmosfery spotęguje i tak szybki proces globalnego ocieplenia. Konsekwencje będą poważne. gwałtownie topniejące lody polarne spowodują wzrost poziomu oceanów, pod wodą znikną karłowate państewka pacyfiku (Kiribati, Tuvalu, Vanuatu), ale także połacie w deltach wielkich rzek.

Z analizy zdjęć satelitarnych dokonanej przez specjalistów z US National Snow and Ice Data Centre w Kolorado wynika, że pęka lód pokrywający Ocean Arktyczny i statki handlowe będą po nim pływały bez pomocy lodołamaczy. Otworzy się tzw. przejście północne czyli droga morska z Europy do wschodniej Azji przez ocean Arktyczny, wzdłuż północnych wybrzeży Ameryki Północnej. Statki handlowe będą pływały także wzdłuż północnych wybrzeży Syberii.

– Szlaki żeglugowe zawsze i wszędzie „obrastają" infrastrukturą, powstają wzdłuż nich miasta. W Arktyce będzie tak samo. Pojawią się tam wielotysięczne aglomeracje z lotniskami, liniami kolejowymi, szosami. Pociągnie to za sobą turystykę na masową skalę, tysiące hoteli. Promy pełne turystów będą kursowały po Oceanie Północnym. Do Arktyki napłyną miliony stałych mieszkańców – wyjaśnia dr Witold Lenart, geograf z Uniwersytetu Warszawskiego.

Nauka
Naukowcy są bliżej wyjaśnienia pochodzenia życia na Ziemi. Przełomowe wyniki badań
Nauka
W jakim wieku czujemy się najbardziej nieszczęśliwi? Wyniki badań pokazują niepokojącą zmianę
Nauka
Wyniszczające skutki długiego Covidu. Nowe badanie ujawnia ich skalę
Nauka
Jak bardzo prawdopodobna jest śmierć na skutek uderzenia asteroidy w Ziemię? Nowe badanie
Nauka
Co tak naprawdę wydarzyło się niemal 13 tys. lat temu? Naukowcy zbadali kontrowersyjną teorię
Reklama
Reklama