Na słynnym obrazie Jana Matejki „Konstytucja 3 maja 1791 roku” to właśnie Stanisław Małachowski, a nie król, jest głównym bohaterem. Niesiony na rękach uczestników triumfalnego pochodu, podążającego z Zamku do archikatedry św. Jana, dumnie dzierży nad głową jeden z najważniejszych w historii Rzeczypospolitej dokumentów.
Konstytucja uchwalona na Sejmie Czteroletnim w 1791 roku, zwana oficjalnie Ustawą Rządową, ustalała podstawy nowożytnego ustroju w Polsce. Była pierwszej w Europie, a po amerykańskiej - drugą w świecie (konstytucja Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej uchwalona została w 1787). Konstytucja 3 Maja wynikała z dążeń do naprawy stosunków wewnętrznych i próby ratowani Rzeczpospolitej przed kolejnym rozbiorem.