Pełna jego nazwa brzmi Suwerenny Zakon Szpitalników św. Jana Jerozolimskiego, ale zwany jest także Rodyjskim i Maltańskim. Wszystkie te określenia wiążą się z jego pierwszymi siedzibami. Zakon powstał w XI-wiecznej Jerozolimie. W czasach wypraw krzyżowych joannici byli wojownikami w obronie wiary, a jednocześnie nieśli pomoc chorym, zakładając szpitale (w Jerozolimie prowadzili szpital dla pielgrzymów odwiedzających Ziemię Świętą). Kiedy krzyżowcy utracili posiadłości w Ziemi Świętej, szpitalnicy przenieśli się na Cypr, a w XIV wieku utworzyli państwo na Rodos. W XVI wieku osiedlili się na Malcie.

Dziś Zakon Maltański jako zakon religijny podlega papieżowi, a zarazem działa jako instytucja międzynarodowa. Ma misje dyplomatyczne w ponad stu krajach i status stałego obserwatora przy ONZ.

Rzymskokatolicki Zakon Szpitalników liczy dziś około 13,5 tys. członków, 80 tys. ochotników i 25 tys. pracowników(głównie personel medyczny). I uznaje cztery odgałęzienia protestanckie w Wielkiej Brytanii, Niemczech, Królestwie Niderlandów i Szwecji

Na ziemie polskie Zakon sprowadził w połowie XII wieku syn Bolesława Krzywoustego Henryk Sandomierski, który pielgrzymował do Ziemi Świętej, a po powrocie dokonał fundacji na rzecz joannitów, zapisując im ziemie w Zagości nad Nidą. Kolejne fundacje dla zakonu pojawiły się wkrótce też na Pomorzu, w Wielkopolsce i na Śląsku. O działalności zakonu w Polsce przypominają m.in. zabytkowe kościoły Bożego Ciała we Wrocławiu (to z niego pochodzi zdjęcie na okładce albumu, przedstawiające jeden ze zworników sklepienia z wyobrażeniem głowy św. Jana Chrzciciela, patrona joannitów), św. Michała Archanioła w Tyńcu nad Ślężą, św. Mikołaja w Brzegu, św. Jana Jerozolimskiego za Murami w Poznaniu.

Bogato ilustrowana publikacja jest efektem międzynarodowej współpracy Zamku Królewskiego w Warszawie z Zakonem Maltańskim, a także zakonem joannitów ewangelickich i Heritage Malta. Przybliża historię całego Zakonu oraz najważniejsze wydarzenia z dziejach joannitów w Polsce średniowiecznej i w czasach nowożytnych – w Rzeczypospolitej Obojga Narodów, pod zaborami, w II Rzeczypospolitej, podczas II wojny światowej (gdy zakon otworzył w Warszawie Szpital Maltański w dawnym pałacu Mniszchów przy ulicy Senatorskiej, w którym udzielał pomocy do końca Postania Warszawskiego wszystkim potrzebującym), aż po współczesność.

Warto w tym miejscu przypomnieć, że przed 3 laty Zamek Królewski, Muzeum Historyczne m.st. Warszawy oraz Ambasada Zakonu Maltańskiego w Polsce zorganizowały w stolicy wystawę „Wokół maltańskiego krzyża", która stała się impulsem do pracy nad zbiorowym albumowym wydawnictwem.

Po wojnie Związek Polskich Kawalerów Maltańskich wyemigrował. Ponowne nawiązanie stosunków dyplomatycznych między Rzeczpospolitą Polską a Suwerennym Zakonem Maltańskim nastąpiło dopiero w 1990 roku.

Książka poświęcona jest w tym samym stopniu historii, co artystycznej spuściźnie zakonu. Dzięki niej możemy poznać dzieła sztuki zarówno pozostawiona przez joannitów na Malcie, w tym polonica, jak i te z polskich zbiorów. Podążanie śladami znanych postaci i artystów (jednym z kawalerów maltańskich był Caravaggio), związanych z Zakonem Maltańskim jest nie mniej pasjonujące, niż wędrówka śladami Templariuszy.