Większość pięciolatków nie ma już alergii na mleko krowie

[b]RZ: Kto najczęściej cierpi na alergie pokarmowe?[/b]

[b]Dr n. med. Zygmunt Nowacki, alergolog pediatra:[/b] Alergia na pokarmy pojawia się najczęściej u niemowląt i małych dzieci, obejmując od 3 do 8 procent populacji. U ludzi dorosłych występuje u ok. 2 – 4 procent. W ciągu ostatnich 30 lat alergie stały się powszechnym problemem zdrowotnym. Coraz więcej rodziców musi liczyć się z tym, że choroba ta może wystąpić u ich dziecka.

[b]Jakie czynniki wywołują chorobę alergiczną?[/b]

Badania naukowe dowodzą, że jej wystąpienie zależy nie tylko m.in. od skłonności dziedzicznych, ale też od wpływu środowiska. Mogą ją wywoływać wszystkie pokarmy, występuje również u dzieci karmionych piersią, ponieważ niektóre alergeny przechodzą poprzez pokarm matki.

[b]Czym różni się alergia pokarmowa od nietolerancji na dane produkty?[/b]

„Jeden zjada bardzo pięknie, z czego drugi zaraz pęknie” – wierszyk Lukrecjusza z II wieku p.n.e. (a przetłumaczony przez Kornela Makuszyńskiego) obrazuje, że kłopoty po spożytych pokarmach mieli również nasi przodkowie. Sprawne funkcjonowanie organizmu jest niezbędne dla tolerancji oraz prawidłowego trawienia i przyswajania zjadanych pokarmów. Rzadko występują reakcje alergiczne. Znacznie częściej pojawiają się objawy mylone z alergią, takie jak zatrucia pokarmowe, nietolerancje i dziwactwa pokarmowe. Nietolerancja, nadwrażliwość, alergia na pokarmy to określenia używane zamiennie i choć ich objawy mogą być podobne, to różni je podstawowy mechanizm. Alergią pokarmową nazywamy nadwrażliwość na pokarmy, w których występuje swoisty mechanizm immunologiczny.

[b]Jak więc przekonać się, czy chorujemy na alergię?[/b]

Jeden pokarm, np. mleko krowie, może wyzwolić bardzo różnorodne objawy: wysypki, biegunki, wymioty, obrzęk nosa czy też duszność. Rozpoznanie alergii na dany pokarm jest złożonym procesem diagnostycznym. Pomocnym elementem jest prowadzony przez chorego dzienniczek dietetyczny, w którym zapisywany jest jadłospis. Podstawą rozpoznania jest ustalenie związku pomiędzy spożywanym (podejrzanym) pokarmem a występującymi objawami. Metodą rozstrzygającą o istnieniu alergii pokarmowej, lub jej braku, jest wynik próby prowokacyjnej z podejrzanym pokarmem.

[b]Czy można zapobiegać alergii pokarmowej u dzieci albo ją leczyć?[/b]

Ważnym elementem zapobiegania jest dobór składników diety i czas ich wprowadzenia do jadłospisu niemowlaka. Dlatego Światowa Organizacja Zdrowia zaleca karmienie wyłącznie piersią przez sześć miesięcy, a potem stopniowe wprowadzanie pokarmów uzupełniających z kontynuacją karmienia piersią do 12. miesiąca życia lub tak długo, jak chcą tego matka i dziecko. Jednorazowo należy wprowadzać tylko jeden pokarm i utrzymywać tę dietę przez kilka dni, aby sprawdzić, czy u dziecka występują objawy chorobowe. Obecnie nie ma żadnych danych naukowych wskazujących, że kobiety ciężarne dla uniknięcia alergizacji dziecka powinny stosować specjalną dietę, choć w wielu krajach się doradza , aby nie spożywały orzeszków ziemnych. Ogólnie zaleca się ciężarnym spożywanie urozmaiconych i pełnowartościowych posiłków bogatych w witaminy. Jeżeli matka nie może karmić piersią lub gdy u dziecka wystąpi już choroba alergiczna (np. na mleko krowie), dietę powinien ustalać lekarz. Podstawą leczenia tej alergii jest dieta eliminacyjna – należy z niej całkowicie wyeliminować alergen tak, aby organizm dziecka zablokował (zapomniał) reakcję alergiczną. Leczenie optymalne trwające od 12 do 24 miesięcy w zdecydowanej większości kończy się sukcesem, czyli tolerancją białka mleka krowiego. Do piątego roku życia 98,5 procent dzieci wyrasta z alergii na białka mleka krowiego. U wielu dzieci uczulonych na białka mleka krowiego i/lub jajka w przyszłości pojawiają się inne choroby alergiczne – alergiczny nieżyt nosa, astma oskrzelowa. Zjawisko to nazywamy marszem alergicznym.

[b]Jakie objawy alergii pojawiają się zazwyczaj u dorosłych?[/b]

Reakcja alergiczna na pokarm może wystąpić w każdym wieku, nawet całkiem dojrzałym. Czasem, aż do pojawienia albo nasilenia się pierwszych objawów, możemy nawet nie wiedzieć, że jesteśmy na coś uczuleni i lekceważymy objawy. Na przykład mrowienie języka po spożyciu surowych owoców i warzyw to częsty znak, że może to być tzw. OAS – oral allergy syndrome – zespół objawów alergicznych ze strony jamy ustnej. Uważa się, że objawy OAS są spowodowane krzyżową reakcją na białka znajdujące się w skórce świeżych owoców czy warzyw, jak i w pyłkach roślin.

[b]Jak postępować, gdy występują groźne dla życia reakcje alergiczne na pokarmy?[/b]

Alergia pokarmowa – najczęściej po orzeszkach ziemnych, owocach morza, jajku kurzym, rybie, mleku – może doprowadzić do reakcji wstrząsowych, ale na szczęście dzieje się tak rzadko. Objawy występują bardzo szybko, zwykle w ciągu kilkunastu minut. Pierwsza pojawia się pokrzywka i obrzęk języka, potem duszność, nudności, wymioty i utrata przytomności. Otoczenie chorego – domownicy, koledzy ze szkoły lub pracy – powinni znać plan jego leczenia, alergik powinien mieć przy sobie leki: adrenalinę w autostrzykawkach oraz lek przeciwhistaminowy. Pacjentom z ciężkimi reakcjami doradza się noszenie emblematów (Medical Alert SOS) informujących o chorobie i konieczności natychmiastowego podania adrenaliny. Pacjent i jego rodzina powinni przygotowywać posiłki ze świeżych produktów, czytać informacje umieszczane na opakowaniach środków spożywczych i uczyć się postępowania np. w restauracji.

Choroby Styl Życia