Patriotyzm w rytmie rapu

"Pokój jest rzeczą cenną i pożądaną" – minister Beck przemawia dumnie wśród szumów i trzasków. Cichną entuzjastyczne brawa i coraz wyraźniej słychać zapowiedź tego, co nastąpi: biją dzwony, wiolonczela łączy się z żałobnym śpiewem.

W ten słowiański smutek wkracza złowrogi rytm hitlerowskich butów, rozlega się histeryczny głos Führera. I nagle łomot. Coś jak hiphopowy bit i uderzanie w potężny bęben. Zmiksowane, przenikliwe dźwięki sypią się na głowę. Jest pod nimi jakiś komunikat, ledwo słyszalny, bo wokół wszystko się wali i rozpada. Wreszcie wyłania się głos radiowego spikera: "Dziś rano o godzinie piątej minut czterdzieści oddziały niemieckie przekroczyły granicę polską, łamiąc pakt o nieagresji". Pada nieodwracalne: "A więc wojna!".

[srodtytul]Starzyński to jest moc[/srodtytul]

Tak zaczyna się "39/89 Zrozumieć Polskę", trwający 66 minut i 16 sekund muzyczny album, którego słucha się w napięciu. Zabiera w podróż po polskiej historii. Po wojennym kataklizmie przez mroczny i groteskowy PRL aż do podniosłych, przesyconych nadzieją wydarzeń w gdańskiej stoczni.

– Chciałbym, żeby ludzie traktowali tę płytę jak film. Wrócili do domu, wyłączyli telefony, usiedli w fotelu i posłuchali całości w skupieniu – mówi L.U.C, twórca albumu. Wydobył archiwalne przemówienia Starzyńskiego, Paderewskiego, Cyrankiewicza, Gomułki, Jana Pawła II, Wałęsy i innych. Głosy zatopił w muzyce. Posklejał hiphopowymi skreczami, otoczył klimatem ścieżki filmowej.

– Te materiały to potęga – mówi o wojennych nagraniach. – Zapisały się na nich prawdziwe wydarzenia, głosy ludzi postawionych w obliczu niepojętej dziś tragedii. Bo jak wyobrazić sobie, że jutro zjawiają się tu Niemcy i zabijają nas, bombardując zabytki i sklepy z karmą dla chomików? – pyta L.U.C, który, gdy został sam na sam z taśmami w archiwum Polskiego Radia, przeżył szok. – Uderzyły mnie przemówienia Starzyńskiego.

"Obywatele! Co chwila tysiące faktów, tysiące zjawisk, które umacniają wiarę w nieśmiertelne, niezniszczalne siły ludu polskiego! (...) Dzisiaj w Warszawie każdy ma moc ducha, który pozwoli przetrwać (...)". Starzyński, charcząc i dysząc z determinacją, przebija się jakby spod gruzów.

– Pomyślałem: co za głos, jaka moc! Brzmiał tak aktorsko i tak autentycznie – wspomina L.U.C – Jestem pod wrażeniem klasy naszych przedwojennych polityków, wspaniałej retoryki. Nie można jej porównać do dzisiejszego bełkotu i afer partyjnych liderów. Te nagrania pokazują, że Polacy byli narodem wysokiej kultury, pielęgnującym mocarstwowy mit. Moja płyta ma – bez chorego nacjonalizmu – kultywować legendę naszej siły. Jesteśmy tytanowym narodem, pełnym ideałów, solidarnym i pozytywnym. A nie pobitym na podwórku chłopcem – ciągle smutnym i sfrustrowanym.

[srodtytul]Sztampoland narodził się po wojnie[/srodtytul]

L.U.C, z wykształcenia prawnik, historię wykuł na egzaminach, ale polskość odkrył w sobie niedawno. Nazywa się Łukasz Rostkowski, ma 28 lat, jest producentem, raperem i kompozytorem.

Stworzył Kanał Audytywny, jeden z najciekawszych w ostatnich latach awangardowych projektów muzycznych. Nagrał "Planet L.U.C", album z pogranicza muzyki, filmu i literatury, na którym rozprawiał się z naszym "sowiet mentalem". – To była płyta o sztampolandzie i o tym, jak siebie nie szanujemy. O królowej prowizorce. Zacząłem szukać przyczyn tego stanu. Jego geneza tkwi w latach 39/89. Stąd nowy projekt.

Urodził się w Zielonej Górze, teraz mieszka we Wrocławiu. – W porównaniu z Warszawą to inny świat. Ziemie, które żyją własnym życiem – opowiada. – Wspomina się tam przesiedlenia, zajmowanie poniemieckich domów, szmuglowanie papierosów do Niemiec. Niewiele tam patriotyzmu. Oczywiście, mamy polskie paszporty, chodzimy na mecze reprezentacji, ale ludzi fascynuje raczej to, że mogą wskoczyć na autostradę i szybko pojechać w Alpy.

Kiedy przed dwoma laty L.U.C spędził kilka miesięcy w Warszawie, coś się wydarzyło. – Rozmawiałem z rdzennymi warszawiakami. Byłem zdumiony, jak mocno podkreślają swój patriotyzm, związek z Warszawą i powstaniem. Tu każdy kogoś stracił. Tutaj Polskę się ceni. Ludzie chodzą w labiryncie brzydolągów, wiedząc, dlaczego tak to wszystko wygląda.

[srodtytul]Polska jako zło konieczne[/srodtytul]

Tak narodził się pomysł na album. "Zrozumieć Polskę" trafi do sklepów 17 września. Jest pierwszym elementem multimedialnego projektu, poprzez który L.U.C chce opowiadać historię młodym. Płyta jest ścieżką dźwiękową filmowej animacji. Powstanie ona w studiu Platige Image, z którym współpracuje Tomasz Bagiński.

– Film będzie pełen uproszczeń i pewnie wzbudzi kontrowersje – mówi L.U.C. – Ale on nie ma rozprawiać się z przeszłością, tylko pokazać fascynującą waleczność i odwagę. Dotrzeć do młodzieży można przez multimedia.

Do pracy nad płytą L.U.C zabrał się także dlatego, że w całym kraju roczniki maturalne 1985– 2005 uczyły się historii II wojny światowej i PRL w pośpiechu, po łebkach, tuż przed maturą. I pod warunkiem, że nauczyciele zdążyli przerobić z nimi wcześniejszy program.