Paweł Mykietyn jak Thomas Edison

W swoim najnowszym utworze Paweł Mykietyn wykorzystał jeden z wynalazków Edisona, poprzedzających skonstruowanie współczesnego gramofonu. Prawykonanie „Wax Music" polskiego kompozytora odbędzie się w niedzielę w Brukseli

Publikacja: 24.03.2013 08:00

Paweł Mykietyn jak Thomas Edison

Foto: Materiały Promocyjne

Thomas A. Edison, który wynalazł żarówkę i zbudował pierwszą elektrownię, jest także twórcą pierwszego urządzenia do zapisu dźwięku. Nazwał je fonografem, skonstruował go w 1877 roku. Był to oczywiście jeszcze bardzo niedoskonały aparat, w którym dźwięk rejestrowano specjalnym rylcem. Poruszał się on dzięki sygnałom z membrany, żłobiąc rowki w specjalnym cylindrze owiniętym folią cynową, który z kolei trzeba było obracać ręczną korbą.

Rok później Edison podjął próbę zapisu dźwięku na płaskiej płycie, nie mógł jednak rozwiązać problemu ze zmienną prędkością rylca w związku ze zmieniającym się promieniem płyty (poruszał się on coraz szybciej, im bardziej zbliżał się do środka płyty). Edison porzucił więc swój wynalazek i zajął się pracami nad oświetleniem elektrycznym. Kiedy jednak konkurenci (m. in. Alexander Bell) kontynuowali zapoczątkowane przez niego poszukiwania, a Emile Berliner skonstruował w 1887 roku urządzenie do odczytu dźwięku z okrągłej, szklanej płyty, Edison wznowił własne badania i 1888 roku w fonografie zamiast cylindrów pokrytych folią użył woskowych wałków. Umożliwiało to powielanie nagrań, a także ponowne używanie tych samych wałków. Zamontował bowiem odpowiednie urządzenie, które je szlifowało, a ponadto zastosował stabilny napęd elektryczny zamiast ręcznej korby.

12 takich wałków woskowych wykorzystał obecnie Paweł Mykietyn w „Wax Music". W studiu muzyki elektronicznej nagrał na nie warstwę dźwiękową trwającą 2 minuty i 15 sekund. W utworze skonfrontował je brzmieniem fortepianu..

Prawykonanie „WaX Music" odbędzie się w niedzielę podczas międzynarodowego festiwalu muzyki współczesnej Ars Musica w Brukseli. Podczas koncertu dźwięki będą odtwarzane z dwóch fonografów obsługiwanych przez Tobiasa Valentina Webera, na fortepianie zagra Barbara Drążkowska.

Wałki Edisona były jednak nietrwałe. Z tego względu liczba wykonań „Wax Music" jest ograniczona, a każde z nich będzie inne od poprzednich, bo woskowy materiał ulegać będzie postępującemu niszczeniu. Polska premiera utworu Pawła Mykietyna została wpisana w program tegorocznej Warszawskiej Jesieni.

„Wax Music" powstała na zamówienie Narodowego Instytutu Audiowziualnego, którego podstawowym zadaniem jest digitalizacja zasobów polskiej kultury. Tym projektem instytut chce jednak przypomnieć o początkach badań nad zapisem dźwiękowym,

Urodzony w 1971 roku Paweł Mykietyn to najwybitniejszy polski kompozytor średniego pokolenia. Z okazji prawykonania jego nowej „Wax Music" w portalu Narodowego Instytutu Audiowizualnego nina.gov.pl oraz na www.ninateka.pl. można obejrzeć i posłuchać innych utworów Mykietyna. Wybrano audiowizualną prezentację prawykonania III Symfonii na głos i orkiestrę, słynną już „Pasję według św. Marka"z 2008 roku, a także muzykę z płyty „Sprechless song". Umieszczony tam został ponadto reportaż z prób poprzedzających wykonanie „Wax Music".

Thomas A. Edison, który wynalazł żarówkę i zbudował pierwszą elektrownię, jest także twórcą pierwszego urządzenia do zapisu dźwięku. Nazwał je fonografem, skonstruował go w 1877 roku. Był to oczywiście jeszcze bardzo niedoskonały aparat, w którym dźwięk rejestrowano specjalnym rylcem. Poruszał się on dzięki sygnałom z membrany, żłobiąc rowki w specjalnym cylindrze owiniętym folią cynową, który z kolei trzeba było obracać ręczną korbą.

Pozostało 84% artykułu
Kultura
Arcydzieła z muzeum w Kijowie po raz pierwszy w Polsce
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Kultura
Podcast „Komisja Kultury”: Seriale roku, rok seriali
Kultura
Laury dla laureatek Nobla
Kultura
Nie żyje Stanisław Tym, świat bez niego będzie smutniejszy
Materiał Promocyjny
Do 300 zł na święta dla rodziców i dzieci od Banku Pekao
Kultura
Żegnają Stanisława Tyma. "Najlepszy prezes naszego klubu"