Mistrz flamenco

Burmistrz miasta Algeciras na południu Hiszpanii, gdzie Paco de Lucia urodził się 21 grudnia 1947 r., ogłosił dwudniową żałobę. – To niepowetowana strata dla świata kultury i dla Andaluzji – powiedział Jose Ignacio Landaluce, przekazując Hiszpanom i światu wiadomość o śmierci artysty. Agencje podają, że gitarzysta miał atak serca na plaży w Cancun, podczas zabawy ze swoimi dziećmi. Nie udało się go uratować.

Paco de Lucia był twórcą współczesnej odmiany flamenco nazywanej także New Flamenco. Do tradycyjnych cech tego stylu dodał własne innowacje, a także inspiracje jazzem, rockiem, klasyką i muzyką świata.

Pamiętna „Carmen"

Przez hiszpańskich muzykologów był zaliczany do największych gitarzystów wszech czasów. Richard Chapman i Eric Clapton, autorzy książki „Guitar: Music, History, Players" nazwali Paco de Lucię „tytaniczną postacią świata gitary flamenco". Pamiętna była jego rola w filmie „Carmen" Carlosa Saury z 1983 roku, gdzie akompaniował tancerkom i śpiewaczkom flamenco.

Był klasą sam dla siebie, mistrzem wśród mistrzów, który uczynił flamenco muzyką uniwersalną. Jego gitara brzmiała klarownie i dynamicznie nawet w wirtuozerskich popisach, a gra była nasycona emocjami, ale wyrażał je w powściągliwy sposób. Potrafił wyrazić melancholię i radość, smutek i fiestę.

Urodził się w Algeciras, w prowincji Kadyks jako Francisco Sánchez Gómez. Był najmłodszym synem gitarzysty flamenco Antonio Sáncheza. Naukę gry na gitarze zaczął w wieku pięciu lat, występował z braćmi na ulicach rodzinnego miasta. Jego matka Lucia Gomes pochodziła z Portugalii i to na jej cześć przybrał później sceniczny pseudonim.

Pierwszy poważny, publiczny koncert zagrał w 1958 r. w Radio Algeciras. Miał wtedy jedenaście lat. Rok później otrzymał nagrodę specjalną międzynarodowego konkursu Flamenco de Jerez de la Frontera. W 1967 r. wystąpił na festiwalu jazzowym w Berlinie. Tam usłyszał na żywo Milesa Davisa i Theloniousa Monka, którzy wywarli na nim wielkie wrażenie i sprawili, że zainteresował się jazzem. W tym samym roku ukazał się jego debiutancki album „La Fabulosa Guitarra de Paco de Lucia".

W Hiszpanii zdobył dużą popularność, nagrywając dziesięć albumów ze słynnym śpiewakiem flamenco Camarónem de la Isla. Występował także z bratem, kompozytorem i gitarzystą Ramónem de Algecirasem, razem firmowali kolejne albumy. W 1977 zagrał z Carlosem Santaną na Plaza de toros de las Arenas, czyli arenie corridy w Barcelonie. Do nagrania przeboju fusion „Mediterranean Sundance" zaprosił go Al Di Meola. Nagrał też album z muzyką klasyczną Emanuela de Falli.

Na zarzuty, że sprzeniewierzył się czystości flamenco, miał odpowiedzieć w jednym z wywiadów: – Nigdy nie straciłem związku z moimi korzeniami, ponieważ straciłbym samego siebie. Staram się trzymać jedną rękę na pulsie tradycji, a drugą drapać i grzebać w innych muzycznych światach starając się znaleźć coś, co mogę przenieść do flamenco.

Wielkie trio gitar

Wkrótce Paco de Lucia zaczął współpracować z wirtuozami jazzowej gitary: Johnem McLaughlinem i Larrym Coryellem. Ale dopiero kiedy Coryella zastąpił Al De Meola, trio wirtuozów zdobyło światową sławę. Furorę zrobił album „Friday Night in San Francisco" nagrany 5 grudnia 1980 r. na scenie Warfield Theatre. Muzycy występowali wówczas w duetach, a na koniec w trio.

Album uważany jest przez wielu krytyków za gitarowe nagranie wszech czasów. Sprzedał się w nakładzie ponad miliona egzemplarzy i nadal należy do gitarowych bestsellerów. Spowodował też nienotowaną wcześniej falę zainteresowania flamenco. Dyskontując sukces pierwszej płyty, trio weszło w 1983 r. do studia, nagrywając drugi album„ Passion, Grace and Fire".