Wystawa została przygotowana z okazji trzechsetnej rocznicy rozpoczęcia wykopalisk archeologicznych w Herkulanum. Odkopany tam teatr stał się wzorem dla teatru w Łazienkach, a odkryte malowidła dostarczyły inspiracji do dekoracji wielu rezydencji w Polsce.
O zmumifikowanych przez popioły Wezuwiusza miastach i odkrytych w nich dziełach pisali liczni Polacy, m.in. Adam Mickiewicz, Juliusz Słowacki, Ignacy Kraszewski i Stanisław Kostka Potocki.
Na wystawie "Muzy, bachantki i centaury z miast Wezuwiusza. Arcydzieła malarstwa pompejańskiego" można oglądać ponad 20 symulakrów osiemnastowiecznych akwarel ze zbiorów Gabinetu Rycin BUW, przedstawiających malowidła pompejańskie.
Towarzyszą im dobrej klasy reprodukcje kilku XVIII-wiecznych kolorowych rycin, obrazów na płótnie i wachlarzy z Muzeum-Zamku w Łańcucie. Wybrane na wystawę malowidła symbolizują dwa przeciwstawne i ciągle przeplatające się formy twórczości człowieka: żywioł apolliński i żywioł dionizyjski. Muzy obrazują apollińskie poszukiwanie wiedzy, bachantki i centaury ucieleśniają dionizyjską siłę tańca i biesiadowania.
Wystawa stanowi również okazję do zapoznania się ze sztuką hellenistyczno-rzymską, przechowywaną dla potomnych przez popioły i lawę Wezuwiusza, którą XVIII-wieczni artyści włoscy rozpowszechnili w całej Europie.
