Ciąża z dymkiem i kieliszkiem

Lekarze alarmują: co dziesiąta ciężarna przynajmniej raz się upiła. Kobiety sięgają po alkohol i papierosa, mimo że wiedzą, iż są w ciąży. Fatalnie odbija się to na zdrowiu dziecka.

– Za statystyką, którą podajemy, kryje się cierpienie konkretnych, bardzo małych dzieci, które leżą w inkubatorach na głodzie nikotynowym czy alkoholowym. Gdy rozmawiam z ich matkami, są przerażone. Mówią, że nie wiedziały, iż ich zachowanie może mieć takie efekty. Trzeba w końcu do nich z tą informacją dotrzeć – wyjaśniała wczoraj prof. Anna Dobrzańska, krajowy konsultant ds. pediatrii, na konferencji, na której Ministerstwo Zdrowia i Główny Inspektorat Sanitarny zaprezentowały raport o zachowaniach zdrowotnych kobiet w ciąży.

– Publikując te badania, chcemy przypomnieć matkom, jak duży wpływ ma ich zachowanie w ciąży na zdrowie dziecka – mówiła minister zdrowia Ewa Kopacz.

[wyimek][srodtytul]14 procent[/srodtytul] kobiet piło alkohol w czasie ciąży[/wyimek]

– Każde upicie się w ciąży jest dla dziecka niebezpieczne. A picie w pierwszym trymestrze grozi urodzeniem dziecka z zespołem poalkoholowym FAS (diagnozuje się go u dziewięciu na 1000 urodzonych, może oznaczać m.in. upośledzenie umysłowe – red.) – ostrzegała prof. Dobrzańska.

Lekarze przypominali, że kobieta w pierwszych tygodniach ciąży z reguły nie wie, że spodziewa się dziecka. Z badania GIS wynika, że aż 37 proc. dowiedziało się, że spodziewa się dziecka, w piątym – szóstym tygodniu ciąży, a 27 proc. w siódmym – ósmym. Jeśli w tym czasie piją alkohol, rośnie prawdopodobieństwo, że dziecko urodzi się z wadami wrodzonymi. (najczęściej: uszkodzeniami serca i układu krwionośnego, ale też nerek czy rozszczepy wargi).

– Przecież w pierwszych ośmiu – dziewięciu tygodniach życia wykształcają się struktury organów wewnętrznych – mówił prof. Ryszard Poręba, prezes Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego. – Tak naprawdę powinniśmy reagować, gdy widzimy, że młoda kobieta pije alkohol lub pali papierosy.

Wśród możliwych konsekwencji palenia i picia w ciąży lekarze wymieniają m.in. większe ryzyko urodzenia dziecka przedwcześnie, z niższą wagą urodzeniową, gorszą oceną punktową w skali Apgar (używanej do określenia stanu zdrowia).

Są również konsekwencje, które mogą towarzyszyć dziecku w dorosłym życiu: niższy wzrost, gorsza odporność, ryzyko chorób górnych dróg oddechowych.

Choć wciąż mniej kobiet niż mężczyzn sięga po alkohol, szybko się to zmienia.

– W grupie między 18. a 20. rokiem życia pijących kobiet jest więcej niż mężczyzn. I piją mocniejsze alkohole – mówi prof. Marcin Wojnar z Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego, psychiatra zajmujący się uzależnieniami.

W dodatku kobiety w czasie ciąży nie rezygnują z picia. Co dziesiąta przyznaje, że w tym czasie zdarzyło jej się jednorazowo wypić więcej niż równowartość pięćdziesiątki wódki.

Częściej po kieliszek w ciąży sięgają dobrze wykształcone, zamożniejsze mieszkanki miast (20 proc.) niż wsi (12 proc.).

Czy lampka wina szkodzi dziecku? – Każda ilość alkoholu wpływa negatywnie na rozwijający się płód – twierdzi prof. Dobrzańska.

Kobiety to wiedzą. Aż 82 proc. przyszłych matek ma świadomość, że nawet niewielka ilość alkoholu może źle oddziaływać na zdrowie dziecka.

Przyszłe matki mają też świadomość, że szkodliwe dla dziecka jest palenie (także bierne – mówi o tym 92 proc. badanych). Ale odwrotnie niż w wypadku alkoholu zrezygnować z papierosów trudniej jest gorzej sytuowanym i wykształconym mieszkankom wsi niż mieszkankom dużych miast. Palenie w ciąży kontynuuje ponad jedna trzecia badanych.

I tu lekarze biją na alarm. W ostatnich 20 latach mężczyźni coraz częściej rzucali palenie, kobiety zaś coraz chętniej sięgały po papierosa.

W tej chwili zdecydowana większość kobiet, które próbowały się rozstać z papierosami, stosowała silną wolę lub korzystała ze wsparcia rodziny.

– Być może trzeba się będzie zastanowić nad wsparciem form aktywnego rzucania palenia – mówi Kopacz.

– Z jakiegoś powodu nie umiemy przekonać kobiet, żeby nie paliły. Być może winna jest wyjątkowo intensywna reklama, która była adresowana do kobiet w latach 90. – mówi dr Krzysztof Przewoźniak, socjolog medycyny z Fundacji Promocja Zdrowia. Teraz reklama jest zakazana.

[ramka][srodtytul]11 proc. wcześniaków miało palące matki [/srodtytul]

50 proc. więcej szans na urodzenie dziecka o normalnej wadze ma kobieta, która rzuci palenie w ciąży.

Ale kobiety, mimo iż wiedzą, że palenie papierosów jest szkodliwe dla nich i ich dzieci, nie potrafią z niego zrezygnować. Częściej palenie rzucają mieszkanki dużych miast niż gorzej sytuowane i wykształcone mieszkanki wsi. Badania nawyków zdrowotnych ciężarnych przeprowadzono w czerwcu 2009 roku na grupie 3280 kobiet. Pytania o skutki palenia zadawano lekarzom i pielęgniarkom.[/ramka]

[ramka][srodtytul]Opinia[/srodtytul]

[b]Paulina Holtz[/b] | [i]aktorka, matka dwóch córek [/i]

Sama nie palę, więc zadymionych pomieszczeń unikam na co dzień, nie tylko, gdy byłam w ciąży. Na szczęście na palenie papierosów przez ciężarne nie ma u nas dużego przyzwolenia. Wiele osób pilnuje, by w ich towarzystwie nie palić. Co do alkoholu, panuje u nas dość powszechne przekonanie, że jeden kieliszek czerwonego wina w ciąży nie zaszkodzi. I gdy sama oczekiwałam dziecka, na spotkaniach towarzyskich nieraz padało pytanie, czy mam ochotę się napić. Myślę jednak, że raczej dlatego, by mnie nie pomijać. Decyzja i tak zawsze należy do kobiety. Dla mnie brak możliwości picia alkoholu nie był problemem, i tak nie miałam ochoty. Nie wyobrażam sobie jednak, że będąc w ciąży, można pić, a nawet się upić.

[i]-anie[/i][/ramka]