Pięć klawiatur, czyli klucz do Chopina

Kto wpadł na pomysł, żeby muzykę Chopina, który komponował na jeden fortepian, zagrać na pięciu klawiaturach równocześnie?

Sławek Jaskułke:

Krzysztof Gałkowski z Instytutu Adama Mickiewicza. Kiedy pięć lat temu wróciłem z Hongkongu po koncercie, który później ukazał się na płycie, zapytał mnie, czy zrobiłbym Chopina na pięć fortepianów na EXPO 2010 w Szanghaju. Odpowiedziałem, że musi sobie znaleźć innego wariata, bo ja nie jestem w stanie tego ogarnąć. Ale po paru latach wrócił z konkretną propozycją. Ja byłem już wtedy silniejszy i odważniejszy, bogatszy o doświadczenia na tyle, żeby się tego podjąć. Chciałem wykorzystać oryginalne kompozycje Chopina i ich wykonanie powierzyć klasycznej pianistce Katarzynie Borek. Natomiast dla siebie i trójki jazzmanów napisałem własne partie inspirowane Chopinem. Moim celem było zachowanie piękna jego muzyki. Znalezienie klucza do przedstawienia jej w nienaruszonej postaci zajęło mi ponad pół roku.

Zostawił pan sobie i jazzmanom miejsce na improwizacje?

Oczywiście, improwizujemy kolektywnie i mamy swoje popisy solowe, kiedy każdy może wykazać się umiejętnościami, wnieść własne pomysły. Jest dużo skomplikowanych zabiegów kompozytorskich. Generalnie projekt od strony kompozytorskiej, aranżacyjnej i formalnej był bardzo trudny. Starałem się stworzyć coś ciekawego, bo odegranie partii napisanych od początku do końca mnie nie interesowało.

Od premiery w Szanghaju minął rok. Czy wykonywaliście gdzieś jeszcze„Chopina na pięć fortepianów"?

Były dwa koncerty na EXPO. Koncert w Warszawie będzie polską premierą. Następnie zagramy koncert otwierający Artloop Festival w Sopocie. Jesienią tego roku jedziemy z tym programem do Singapuru i Chin.

Od czasu występu na EXPO zmienił pan coś w partyturach?

Tak, bo jestem muzykiem wymagającym od siebie precyzji i wnikliwości. Zanim uznam, że coś jest skończone, na każdą próbę przynoszę sterty nut z nowymi opracowaniami, dodane czy rozszerzone partie. I musimy się uczyć nowych rzeczy. Tak jest ciągle z tym projektem. Mój akustyk Tadeusz Mieczkowski zwrócił mi uwagę na stereofonię z perspektywy słuchacza. Dlatego zmieniłem aranżację tak, aby w jakimś momencie muzyka nie dobiegała tylko z jednej, prawej lub lewej strony. To jest trudne z technicznego punktu widzenia. W partiach, które wykonujemy razem, głosy są bardzo ściśle określone, tak aby zachować równowagę stereofonicznego brzmienia.

Planujecie nagranie i wydanie płyty z muzyką tego projektu czy skupicie się wyłącznie na koncertach?

Myślę o nagraniu, ale nie jestem przekonany do formy pięciu instrumentów. Nie mam tu pełnej swobody jako jazzman. Wersja na trzy fortepiany byłaby idealna. Takie próby już były, muzyka stała się bardziej swobodna i elastyczna, nabrała więcej powietrza. Poza tym jestem realistą, nagranie koncertu na pięć fortepianów byłoby niezwykle trudne technicznie. Potrzebowalibyśmy odpowiedniej sceny i pięciu jednakowych instrumentów.