Fortepiany stare i nowe

Artyści | Dla każdego pianisty występ na tym festiwalu jest prestiżowym egzaminem - pisze Jacek Marczyński.

Publikacja: 10.08.2014 23:56

Maria Jo?o Pires i Martha Argerich razem przy XIX-wiecznym fortepianie

Maria Jo?o Pires i Martha Argerich razem przy XIX-wiecznym fortepianie

Foto: NIFC

Na liście najpopularniejszych gwiazd pierwsze miejsce miałyby zapewnione ex aequo Argentynka Martha Argerich i Portugalka Maria João Pires. Gdyby ich zabrakło, publiczność byłaby zawiedziona. Choć od kilku lat przyjeżdżają do Warszawy każdego lata, ich kolejne występy wolne są od festiwalowej rutyny.

Na tym zresztą polega siła osobowości obu pianistek. Na tym festiwalu pozostają głównie w kręgu muzyki Mozarta, Beethovena i oczywiście Chopina, ale za każdym razem interpretują ją w sposób porywający. I oto dobrze znane utwory nabierają nowego kształtu.

W poprzednich latach Martha Argerich i Maria João Pires siadały niekiedy wspólnie do jednego fortepianu, teraz wystąpią oddzielnie, choć nie zawsze samotnie. Martha Argerich obiecała zagrać III Koncert Prokofiewa (26.08). To jeden z utworów, idealnie pasujących do jej temperamentu.

Słuchaczy zaskoczy zapewne Maria João Pires, do obu recitali postanowiła zaprosić młodego Francuza Juliena Brocala. Ma 27 lat, głównie znany jest z występów w krajach francuskojęzycznych. Pires tak się zachwyciła jego talentem, że ułożyła z nim nie tylko program występu (28.08), ale i nocnego koncertu dzień później. Będzie się on składał wyłącznie z nokturnów Chopina, których Maria João Pires jest genialną interpretatorką. Posłuchamy, jak ich klimat czuje Julien Brocal.

W duecie zagrają dwaj inni pianiści: Niemcy Andreas Staier (rocznik 1955) i młodszy o 13 lat Tobias Koch. Należą do najwybitniejszych artystów specjalizujących się w historycznym wykonawstwie. Pierwszy podbił publiczność na festiwalu pięć lat temu, zadając na przykład kłam opiniom, że w czasach Chopina fortepiany były słyszalne jedynie w salonach. Tobias Koch pojawił się natomiast przed rokiem, wybrał utwory Karola Kurpińskiego, Józefa Elsnera, Karola Mikulego czy teściowej Adama Mickiewicza – Marii Szymanowskiej. Okazało się, że ta muzyka przez nas lekceważona nie odstaje od dokonań innych europejskich twórców epoki.

Kto nie słyszał, jak Tobias Koch gra poloneza „Pożegnanie Ojczyzny" Ogińskiego, będzie miał okazję tego posłuchać 16.08. Pianista wystąpi też z Concerto Köln (22.08), wykona Koncert fortepianowy Józefa Krogulskiego – młodszego o sześć lat od Chopina ucznia Elsnera i Kurpińskiego. A dzień później Tobias Koch z Andreasem Staierem zapraszają na recital złożony z utworów na dwa fortepiany.

Sam Andreas Staier będzie ponadto partnerem Hany Blažikowej w jej recitalu wokalnym (20.08), a 24.08 z Concerto Köln zagra koncert fortepianowy czeskiego kompozytora z przełomu XVIII i XIX w., Jana Ladislava Dusseka.

Będzie na tegorocznym festiwalu jeszcze jeden pianistyczny duet. Utworzą go (21.08) bracia Patrik i Peter Jablonski, mający rodziców Polaków, ale urodzeni już w Szwecji. Bardziej znany jest u nas starszy o trzy lata Peter (rocznik 1971), podczas wieczoru inaugurującego festiwal wystąpi także w IV Symfonii Szymanowskiego.

Z ogromną swobodą w różnych stylach wykonawczych porusza się Alexander Melnikov, teraz zagra dwa razy ten sam utwór – II Koncert fortepianowy Thomasa Teleffsena – na fortepianie współczesnym (15.08) i historycznym (22.08). Unika natomiast (przynajmniej na razie) XIX-wiecznych instrumentów 19-latek Jan Lisiecki. Po raz pierwszy zagrał na festiwalu w 2008 roku, a potem z każdym rokiem udowadniał, że się rozwija i dojrzewa. Ale dopiero teraz po raz pierwszy wystąpi z samodzielnym recitalem (19.08) oraz w Koncercie fortepianowym Edvarda Griega (17.08).

Nelsona Goernera i Dang Thai Sona nie trzeba przedstawiać, wiemy, czego można się spodziewać. Wietnamczyk znów zinterpretuje z wyczuciem Koncert e-moll Chopina na starym fortepianie (31.08), Argentyńczyk będący pianistą o bogatszym emploi artystycznym wybrał tym razem dwa koncerty Beethovena (29 i 31.08).

Postaci w Warszawie nieznane to Chorwat Dejan Lazić, który na estradzie pojawi się dwukrotnie w Koncercie ?f-moll Chopina (15.08) i Koncercie skrzypcowym Brahmsa w wersji fortepianowej (18.08), a także kolejne objawienie światowych estrad – Inon Barnatan. Urodził się w 1979 r. w Tel Awiwie, ale od dawna mieszka w USA. Robi międzynarodową karierę, swój talent ujawni podczas recitalu (31.08).

Na liście najpopularniejszych gwiazd pierwsze miejsce miałyby zapewnione ex aequo Argentynka Martha Argerich i Portugalka Maria João Pires. Gdyby ich zabrakło, publiczność byłaby zawiedziona. Choć od kilku lat przyjeżdżają do Warszawy każdego lata, ich kolejne występy wolne są od festiwalowej rutyny.

Na tym zresztą polega siła osobowości obu pianistek. Na tym festiwalu pozostają głównie w kręgu muzyki Mozarta, Beethovena i oczywiście Chopina, ale za każdym razem interpretują ją w sposób porywający. I oto dobrze znane utwory nabierają nowego kształtu.

Pozostało 85% artykułu
Kultura
Podcast „Komisja Kultury”: Muzeum otwarte - muzeum zamknięte, czyli trudne życie MSN
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Kultura
Program kulturalny polskiej prezydencji w Radzie UE 2025
Kultura
Arcydzieła z muzeum w Kijowie po raz pierwszy w Polsce
Kultura
Podcast „Komisja Kultury”: Seriale roku, rok seriali
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Kultura
Laury dla laureatek Nobla