Rusza pierwszy międzynarodowy projekt powołanego w lipcu Instytutu Pileckiego. W warsztatach „Ćwiczenie nowoczesności" weźmie udział 16 młodych naukowców i artystów, po połowie z Polski i z Niemiec. W przyszłości ma się znaleźć miejsce także dla gości z Izraela. Pod koniec września na dwóch sesjach w Gdyni i podberlińskim Bernau uczestnicy wspólnie zapoznają się z trzema architektonicznymi fenomenami międzywojennego modernizmu: Gdynią, berlińską szkołą Bauhaus i Tel Awiwem. Dlatego obok historyków do projektu zaproszono także architektów, animatorów kultury oraz studentów kierunków humanistycznych i artystycznych. – Wierzymy, że poza tym, co nas tak bardzo podzieliło w XX w., nie brakuje elementów, które do dziś łączą nas ponad granicami, a nawet interkontynentalnie. W końcu ludzie wzajemnie inspirowali się podobnymi tematami – mówi dyrektor instytutu dr Wojciech Kozłowski.
– Najważniejszą misją naszego instytutu jest umiędzynaradawianie polskiej historii XX w. Bo świat jest zainteresowany tym, co działo się w Polsce. Nie ma po prostu wielu pośredników, którzy mogą o tym doświadczeniu Polaków opowiedzieć. My chcemy to robić – tłumaczy dyrektor. Trudno nie zauważyć, że polskim instytucjom brakuje nowoczesnego podejścia do prowadzenia polityki historycznej. Jedyne wspólne warsztaty dla artystów i artystów to niewiele, ale to dobry początek.
Instytut Pileckiego jest spadkobiercą Ośrodka Badań nad Totalitaryzmami oraz Instytutu Solidarności i Męstwa, obu podległych Ministerstwu Kultury i Dziedzictwa. – Nie chcielibyśmy być postrzegani wyłącznie jako instytucja badawcza. Chcemy przedstawiać dokumentację, która będzie atrakcyjna nie tylko dla badaczy, ale też ludzi kultury – twierdzi Kozłowski.
Niedawno badacze instytutu ogłosili listę 115 nazwisk Żydów ocalonych z Holokaustu dzięki działalności tzw. Grupy Berneńskiej. W jej skład wchodzili polscy dyplomaci z ambasady w Bernie i działacze organizacji żydowskich z innych krajów. W czasie niemieckiej okupacji Grupa Berneńska finansowała i wydawała Żydom paszporty krajów Ameryki Południowej.
