Tu mówi Kuroń: Mam dla was TVP newsa

Ale okazało się, że i na „Wiadomości” politycy mieli apetyt. Często zmieniali się ich prowadzący i, co chyba ważniejsze – szefowie redakcji, a przede wszystkim prezesi TVP, dla których „Wiadomości” były oczkiem w głowie. Te zawirowania na pewno nie pomagały redakcji. I chociaż główny serwis informacyjny TVP wciąż jest liderem wśród podobnych programów, po piętach coraz mocniej depczą mu „Fakty” TVN. W październiku według danych instytutu AGB po raz pierwszy w historii serwis informacyjny stacji komercyjnej miał więcej widzów niż publicznej.

Dziś „Wiadomości” obchodzą 20. urodziny.

[srodtytul]Wystrzał z Aurory[/srodtytul]

– Nazwa „Wiadomości” miała odciąć redakcję od niechlubnej przeszłości „Dziennika Telewizyjnego”. Pojawiło się w nich wiele nowych osób, które później zastąpiły wcześniejszych prezenterów i dziennikarzy postrzeganych jako ludzie poprzedniego reżimu – tłumaczy Krystyna Doktorowicz, medioznawca z UŚ.

Ale dla nowych dziennikarzy początki wcale nie były łatwe. Redakcję serwisu zdominowali ludzie pracujący w telewizji jeszcze w PRL. Jak opowiada Jarosław Gugała, który wtedy zadebiutował w TVP m.in. z Tomaszem Lisem i Jolantą Pieńkowską, niechętnie pomagali nowym kolegom.

– Byliśmy pełni energii i gotowi do zmian, ale współpraca była dosyć kiepska. Kierownictwo nie chciało, by na wizji pojawiały się głosy i twarze osób kojarzonych z „Dziennikiem Telewizyjnym”. A ponieważ zasady dla wszystkich były takie same, my także tylko przygotowywaliśmy materiały, które potem czytał lektor – wspomina.

Nie udawały się próby zastosowania nawet prostych metod reporterskich wykorzystywanych w zachodnich stacjach telewizyjnych. Raz, gdy w materiale Gugały ukazał się fragmencik jego rozmowy z jednym z polityków, dostał za to naganę. – To nie były łatwe czasy. Wszyscy wówczas patrzyli na „Wiadomości”. Każde nasze dziennikarskie „pierdnięcie” było traktowane jak wystrzał z krążownika „Aurora” – zaznacza Gugała.

Już wtedy zdarzało się, że politycy krytykowali program. Jednym z pierwszych, którego Gugała zapamiętał, był ówczesny senator z Unii Demokratycznej Edward Wende. Nie podobało mu się, że dziennikarze nie poinformowali społeczeństwa o rozpoczęciu obrad Senatu.

[srodtytul]Wyjście Jakubowskiej[/srodtytul]

W tamtych czasach jedną z głównych twarzy „Wiadomości” była dziennikarka kojarzona z poprzednią ekipą, Aleksandra Jakubowska (później m.in. posłanka SLD i szefowa gabinetu premiera Leszka Millera). Ale w 1991 r. odeszła z pracy – na znak protestu przeciw odwołaniu ze stanowiska dotychczasowego szefa Radiokomitetu Andrzeja Drawicza. Zrobiła to spektakularnie: na zakończenie „Wiadomości” pożegnała się z widzami i na wizji wyszła ze studia, zabierając torebkę.

To nie był jedyny publiczny protest publicysty. W późniejszych latach dziennikarze, wydawcy i prezenterzy, sprzeciwiając się decyzjom kierownictwa, wycofywali nazwiska ze swoich materiałów lub szli na urlop.

W następnym roku spora część peerelowskiej ekipy została odsunięta od „Wiadomości”. Zespół zasilili kolejni młodzi dziennikarze, m.in. Filip Łobodziński i Katarzyna Kolenda-Zaleska. Tę dziennikarkę do przejścia do redakcji namawiali w korytarzach sejmowych Lis i Tadeusz Zwiefka – ówczesne filary „Wiadomości” (dziś Zwiefka jest europosłem PO).

[srodtytul]Pomysły z ulicy[/srodtytul]

– To była mocna drużyna. Mieliśmy poczucie, że robimy prawdziwe dziennikarstwo – wspomina Kolenda-Zaleska. Poznała tam najlepszą przyjaciółkę i męża. W TVP przepracowała dziesięć lat, nim odeszła do TVN (po wybuchu afery Rywina).

– W „Wiadomościach” tak naprawdę mogłem nauczyć się dziennikarstwa, byłem tam reporterem, prezenterem i wydawcą. Ale później zrozumiałem, że mogę żyć bez telewizji – dodaje Filip Łobodziński, dziś dziennikarz „Newsweeka”.

Początkowe lata „Wiadomości” to były czasy, w których dziennikarskie pomysły realizowały się praktycznie na ulicy. Tak było np. z jednym z programów przedwyborczych w 1993 roku. Dziennikarze Tomasz Lis i Grzegorz Miecugow swobodnie rozmawiali przed siedzibą redakcji. Nagle podszedł do nich ówczesny prezes TVP Janusz Zaorski i serdecznie się przywitał. – Powiedzieliśmy mu, że mamy pomysł na program, w którym przepytujemy wszystkie startujące partie. Koncepcja mu się spodobała i program trafił na wizję – opowiada Miecugow, teraz w TVN 24.

[srodtytul]Serwis w spodenkach[/srodtytul]

Miecugow chętnie wspomina zabawne momenty z pracy w „Wiadomościach”. – Mało kto wie, że latem prowadziłem program w krótkich spodenkach. W studiu było bardzo gorąco, a dolną część prezentera i tak zawsze zasłaniał stół – opowiada.

Ale najciekawsze historie wiążą się z politykami. Gdy ważyły się losy jednej z ustaw, którą miał podpisać prezydent Lech Wałęsa, do redakcji zadzwonił Jacek Kuroń. Powiedział, że właśnie rozmawiał z prezydentem i przekonał go do przyjęcia ustawy. – Pomyśleliśmy, że mamy superekskluzywnego newsa, i zaprosiliśmy Kuronia do studia – opowiada Miecugow.

Gdy na żywo przed kamerą zapytał Kuronia, czy wie, jakie będą losy ustawy, ten odparł, że nie. Ale zaapelował do Wałęsy, aby złożył swój podpis. – Po prostu nas wykorzystał niczym pas transmisyjny – wspomina Miecugow.

[srodtytul]Stalowe nerwy [/srodtytul]

Śmiesznie bywało też w Sejmie. Podczas jednego z wejść na żywo Kolendy-Zaleskiej jej pracy nie chciał zakłócać ówczesny poseł Aleksander Kwaśniewski. Aby nie wchodzić w kadr, postanowił przejść pod kamerą na czworaka.

Ale wszystkich byłych dziennikarzy „Wiadomości” do dziś najbardziej rozbawia historia Jolanty Pieńkowskiej, której w czasie prowadzenia programu na nosie usiadła mucha. A prezenterka ze stoickim spokojem zapowiedziała informację, nie zwracając uwagi na owada. Za „stalowe nerwy” otrzymała podobno nagrodę od ówczesnego szefa redakcji.

Nie wszyscy dziennikarze chcą opowiadać o swojej pracy w „Wiadomościach”. Jednym z nich jest Kamil Durczok, który był twarzą tego programu (do 2006 r.), a dziś szefuje konkurencyjnym „Faktom”. Woli mówić o ich obecnej rywalizacji. – „Wiadomości” to wciąż poważny gracz na rynku – uważa.

A Kolenda-Zaleska dodaje: – Wiemy, że politycy mieli, mają i będą mieć apetyt na „Wiadomości”.

Rzecznika TVP zapytaliśmy, jak „Wiadomości” uczczą 20. rocznicę powstania. Odpowiedzi się nie doczekaliśmy.

[ramka][srodtytul]Przyzwyczajenie widzów siłą “Wiadomości”[/srodtytul]

[b]Krystyna Doktorowicz[/b] | [i]medioznawca z Uniwersytetu Śląskiego [/i]

[b]Rz: Oglądała pani pierwsze wydanie „Wiadomości”?[/b]

[b]Krystyna Doktorowicz:[/b] Przyznam, że trudno mi sięgnąć aż tak daleko pamięcią. Ale przez kilkadziesiąt lat nadawania o tej samej porze „Dziennika Telewizyjnego” powstało tak silne przyzwyczajenie do tej godziny, że prawdopodobnie patrzyłam na ten program. Zresztą wtedy nie było zbyt wielkiego wyboru, bo nadawała jedynie TVP.

[b]Dlaczego powstał ten program?[/b]

Chodziło o zmianę formuły serwisu informacyjnego. Już pod koniec lat 80. próbowano przebudować „Dziennik”, pojawiło się nowe studio i nowi komentatorzy. Starano się przekonać ludzi do tego programu, ale nic z tego nie wychodziło. Nowe „Wiadomości” miały już zupełnie inaczej funkcjonować.