Kto nie pójdzie na wybory?

Samo życie publiczne interesuje, natomiast aktywny udział w nim już nie. Ludzie przecież widzą, co się dzieje wokół nich, czasem reagują na wydarzenia słowami: „A to złodzieje!". Nie uczestniczą jednak aktywnie ani w życiu politycznym, ani społecznym – nie udzielają się w kołach gospodyń, myśliwskich czy jakichkolwiek innych. Mamy też do czynienia z tzw. wyborcami wyalienowanymi, którzy mówią nie tylko, że ich głos nic nie da, ale również to, że nie zagłosują w geście sprzeciwu wobec polityków, a nawet demokracji. Do takich postaw przyczynia się również edukacja.

To znaczy?

Edukacja w Polsce nie kształtuje odpowiednio postaw obywatelskich. Prospołeczne postawy młodych ludzi nie są odpowiednio premiowane. Zresztą... zanim podejście Polaków do wyborów się zmieni, musi minąć kilka pokoleń. Przecież „antywyborcze" postawy są zakorzenione w naszej kulturze i mentalności, także przez PRL, gdy bojkotowano wybory w proteście przeciwko systemowi. Potrzebujemy czasu, żeby odpowiednie wzorce się w nas wykształciły. Bardzo ważne są te czerpane z życia rodzinnego, np. czy przy rodzinnym stole ktoś powie: „Czy jak zjemy rosół, to idziemy na wybory?", a może: „Róbcie, co chcecie". Dopiero odpowiednia edukacja, wzorce rodzinne i czas – 20–30 lat – mogą obudzić w nas poczucie siły sprawczej.