Jak podaje Prokuratura Krajowa, 24 marca 2015 roku konsument zawarł z toruńską spółką z branży finansowej umowę pożyczki na kwotę 500 złotych na okres 30 dni. Zabezpieczeniem pożyczki był weksel in blanco, który w przypadku braku spłaty pożyczkodawca miał prawo wypełnić na kwotę wynikającą z deklaracji wekslowej. Pożyczkobiorca złożył podpis na wekslu in blanco, podpisał także deklarację wekslową, w której wyraził zgodę na wypełnienie weksla do kwoty 50 tysięcy złotych wraz ze wszystkimi kosztami i odsetkami oraz kosztami uzupełnienia weksla, opatrzenie klauzulą „bez protestu", z miejscem i terminem płatności według własnego uznania i wezwanie w terminie 3 dni od daty wystawienia weksla do jego wykupienia.
Dalej PK wskazuje, że pozwany nie spłacił pożyczki, w konsekwencji czego weksel in blanco został wypełniony przez osobę reprezentującą pożyczkodawcę na kwotę 50 tysięcy złotych. Następnie prawa własności weksla zostały przeniesione na kancelarię prawną, która pozwem z wystąpiła do sądu o wydanie nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym i orzeczenie kwoty 50 tysięcy złotych wraz z ustawowymi odsetkami.
Sąd Rejonowy w Toruniu wydał nakaz zapłaty dochodzonej kwoty. Pozwany nie wniósł w ustawowym terminie zarzutów od tego nakazu, a sąd nadał nakazowi zapłaty klauzulę wykonalności.
Od nakazu zapłaty skargę nadzwyczajną do Sądu Najwyższego wniósł Zastępca Prokuratora Generalnego Robert Hernand.
W skardze podniesiono, że pomiędzy kwotą zaciągniętej pożyczki, a kwotą wynikającą z deklaracji wekslowej, zasądzoną zaskarżonym nakazem zapłaty, występuje rażąca dysproporcja świadcząca o tzw. nadzabezpieczeniu wierzytelności.
- Sąd Najwyższy wielokrotnie wskazywał, że nadmierne lub zbyteczne zabezpieczenie wierzytelności może być przyczyną stwierdzenia nieważności umowy. Zasada swobody umów, zgodnie z którą strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, doznaje na gruncie przepisów kodeksu cywilnego ograniczenia, jeżeli jej treść lub cel sprzeciwia się właściwości (naturze) stosunku prawnego, ustawie bądź zasadom współżycia społecznego - wskazuje prokuratura.
Jak podkreśla, kwota zabezpieczenia udzielonej pożyczki stukrotnie przewyższa kwotę należności głównej zobowiązania, a zatem w żaden sposób nie można mówić o ekwiwalentności tych świadczeń.
