Skargi nadzwyczajne na umowy kredytowe dwóch banków

Weksel in blanco na rzecz EFG Eurobank Ergasis (obecnie Raiffeisen Bank) oraz abuzywny aneks do umowy kredytowej w ING Banku Śląskim - to tematy dwóch skarg nadzwyczajnych Rzecznika Finansowego do Sądu Najwyższego. O co dokładnie chodzi?

Publikacja: 11.11.2023 15:31

Skargi nadzwyczajne na umowy kredytowe dwóch banków

Foto: Tomasz Warszewski/AdobeStock

Pierwsza ze skarg dotyczy umowy o kredyt hipoteczny, którą klienci zawarli w 2008 r. z EFG Eurobank Ergasis S.A. Oddział w Polsce. Bank zobowiązał się udzielić im kredytu indeksowanego do franka szwajcarskiego (tzw. kredyt frankowy). Środki z kredytu przeznaczone zostały głównie na zakup domu na rynku wtórnym (dodatkowo w kredyt wchodziło refinansowanie poniesionych wcześniej wydatków na cele mieszkaniowe oraz koszty dodatkowe związane z udzieleniem kredytu).

Z uwagi na nieterminowe spłaty rat, bank wypowiedział umowę kredytu. Sąd Okręgowy w Warszawie wydał na podstawie weksla będącego zabezpieczeniem kredytu nakaz zapłaty, w którym zobowiązał, aby klienci zapłacili na rzecz Raiffeisen Bank Polska S.A. z siedzibą w Warszawie (następcy prawnego EFG Eurobank Ergasis S.A.) kwotę ponad 1 mln zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie. Kredytobiorcy nie zaskarżyli skutecznie wydanego nakazu zapłaty. Następnie, na wniosek banku wszczęto egzekucję komorniczą.

- Sąd, który wydał nakaz zapłaty, nie wywiązał się z obowiązku zbadania z urzędu czy postanowienia uzgodnione między stronami mają nieuczciwy charakter, zważywszy, że klientami banku byli konsumenci - uważa  Rzecznik Finansowy.

Umowa kredytu została zawarta przez strony według standardowego wzorca umownego, stosowanego przez Bank, bez jakiegokolwiek wpływu kredytobiorców na jego treść. Klauzule waloryzacyjne zastosowane w treści umowy przez Bank, uznane zostały przez sądy powszechne za klauzule niedozwolone. Dotyczy to klauzul abuzywnych umożliwiających Bankowi przeliczenie kwoty kredytu oraz poszczególnych rat z franków szwajcarskich na złotówki, według kursów ustalanych arbitralnie przez Bank.

Czytaj więcej

Niekonstytucyjny nakaz zapłaty z weksla in blanco - wyrok SN

W drugiej sprawie chodzi o  kredyt hipoteczny w złotych zaciągnięty  w maju 2007 r. w ING Banku Śląskim S.A. w Katowicach. Kredyt został przyznany w celu częściowego sfinansowania nabycia lokalu mieszkalnego w domu wielorodzinnym. We wrześniu 2008 r. został zawarty aneks zmieniający umowę kredytową ze złotych na kredyt w złotych indeksowany kursem franka szwajcarskiego.

W lutym 2016 r., klienci złożyli pozew, w którym wnieśli o zasądzenie od ING Banku Śląskiego S.A. z siedzibą w Katowicach na ich rzecz kwoty blisko 200 tys. zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz zasądzenie od strony pozwanej na ich rzecz solidarnie kosztów postępowania. W toku procesu rozszerzono żądanie pozwu do kwoty blisko 220 tys. zł.

Kredytobiorcy wskazali, że podstawą żądania zasądzenia kwoty na ich rzecz jest stwierdzenie, że umowa stanowiąca aneks jest nieważna, a po sporządzeniu opinii przez biegłego sądowego wskazywali, że to cała umowa zmieniona aneksem jest nieważna i w związku z tym domagają się zapłaty całej kwoty jaką zapłacili, a oni będą zobowiązani zwrócić Bankowi to, co im wypłacił.

Rzecznik Finansowy zaskarżył orzeczenie sądu, który uznał, że aneks umowy kredytu dający bankowi uprawnienie do jednostronnego wyznaczania wysokości zobowiązania jest ważny i wywołuje skutki prawne. Takie orzeczenie narusza zasadę ochrony konsumentów poprzez nieuwzględnienie przy interpretacji prawa krajowego, przepisów dotyczących ochrony konsumentów na poziomie prawa UE i niezapewnienie konsumentowi należytej ochrony przed nieuczciwymi warunkami umownymi zgodnie z Dyrektywą Rady 93/13/EWG z dnia 5 kwietnia 1993 r. w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich.

Według RF, sąd całkowicie pominął obowiązujące przepisy prawa w zakresie ochrony konsumenta i błędnie uznał, że należy wypełnić lukę powstałą w umowie zawartej z konsumentem wskutek stwierdzenia abuzywności aneksu, poprzez zastosowanie średniego kursu rynkowego franka szwajcarskiego. Nie zniwelował nierówności istniejącej pomiędzy konsumentem a przedsiębiorcą  i nie wyciągnął wszystkich konsekwencji z tego stwierdzenia, a więc naruszył zasadę prawa do sądu w postaci sprawiedliwego rozpatrzenia sprawy. 

Pierwsza ze skarg dotyczy umowy o kredyt hipoteczny, którą klienci zawarli w 2008 r. z EFG Eurobank Ergasis S.A. Oddział w Polsce. Bank zobowiązał się udzielić im kredytu indeksowanego do franka szwajcarskiego (tzw. kredyt frankowy). Środki z kredytu przeznaczone zostały głównie na zakup domu na rynku wtórnym (dodatkowo w kredyt wchodziło refinansowanie poniesionych wcześniej wydatków na cele mieszkaniowe oraz koszty dodatkowe związane z udzieleniem kredytu).

Pozostało 89% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Kup teraz
Praca, Emerytury i renty
Koniec 500+. Kiedy ostatnie wypłaty? 800+ na koncie już w grudniu?
Konsumenci
Nowy Sejm przyjął pierwszą ustawę. Dotyczy zakazu handlu w niedziele
W sądzie i w urzędzie
PESEL można już zastrzec. Jak to zrobić?
Prawo pracy
Szef może zablokować samowolną pracę po godzinach
Zdrowie
Ziobro na odchodne złożył wniosek do TK. Ma duże znaczenie dla lekarzy
Materiał Promocyjny
Nowe narzędzia to nowe możliwości