Ukraina w NATO. Jak do tej pory przebiegał proces? Co może spowodować rozszerzenie sojuszu?

Ukraina zintensyfikowała swoje wysiłki na rzecz przystąpienia do NATO po rozpoczętej w lutym ubiegłego roku inwazji rosyjskich wojsk, argumentując, że gwarancje bezpieczeństwa udzielone przez Moskwę, Waszyngton i Londyn, gdy kraj zrzekł się swojego arsenału nuklearnego na rzecz Rosji w 1994 roku, były wyraźnie nic nie warte.

Publikacja: 10.07.2023 13:28

Flagi NATO i Ukrainy w Wilnie na kilka dni przed szczytem sojuszu

Flagi NATO i Ukrainy w Wilnie na kilka dni przed szczytem sojuszu

Foto: AFP

Czytaj więcej

Wojna Rosji z Ukrainą. Dzień 502

Państwa Europy Wschodniej uważają, że na zbliżającym się szczycie NATO w Wilnie władze Ukrainy powinny otrzymać precyzyjny plan dotyczący przystąpienia kraju do sojuszu. Z drugiej strony Stany Zjednoczone i Niemcy obawiają się jakiegokolwiek ruchu, który mógłby przybliżyć sojusz do wojny z Rosją.

Prezydent Rosji Władimir Putin wymienił ekspansję NATO w kierunku granic Rosji w ciągu ostatnich dwóch dekad jako kluczowy powód swojej decyzji o wysłaniu tysięcy żołnierzy na Ukrainę 24 lutego 2022 roku.

Każde rozszerzenie Paktu Północnoatlantyckiego musi zostać uzgodnione przez wszystkich 31 członków, a sekretarz generalny NATO Jens Stoltenberg już wykluczył formalne zaproszenie Kijowa na szczyt.

Czytaj więcej

Na Kremlu doszło do spotkania Prigożyna z Putinem

Jakie kroki Ukraina podjęła, by dołączyć do NATO?

W 2008 roku NATO zgodziło się na szczycie w Bukareszcie, że Ukraina, która była częścią Związku Radzieckiego aż do jego upadku w 1991 roku, może ostatecznie przystąpić do Sojuszu.

Szczyt NATO w Bukareszcie

Przywódcy NATO nie przekazali jednak przedstawicielom władz w Kijowie tak zwanego Planu Działań na rzecz Członkostwa, określającego plan przybliżający Ukrainę do wspólnoty. Moskwa następnie nielegalnie zaanektowała Krym od Ukrainy w 2014 roku i wsparła separatystów na wschodzie Ukrainy.

Podczas wizyty w Kijowie w kwietniu tego roku, Stoltenberg powiedział, że "należne miejsce" Ukrainy jest w NATO, ale później wyjaśnił, że nie będzie ona w stanie dołączyć do sojuszu, dopóki trwa wojna z Rosją, której siły okupują obecnie większą część wschodniej i południowej Ukrainy.

Czytaj więcej

Szwecja w NATO, Turcja w UE. Erdogan stawia warunek

Na początku czerwca ukraiński prezydent Wołodymyr Zełenski powiedział, że jego naród rozumie to stanowisko, ale pod koniec miesiąca powtórzył apele o to, by Ukraina otrzymała "polityczne zaproszenie" do NATO na szczycie.

W ramach procesu MAP, kandydaci muszą udowodnić, że spełniają kryteria polityczne, gospodarcze i wojskowe oraz są w stanie wnieść wkład militarny w działania NATO.

Od 1999 r. większość państw ubiegających się o członkostwo w NATO uczestniczy w MAP, choć procedura ta nie jest obowiązkowa: Finlandia i Szwecja, wcześniej państwa neutralne, które ściśle współpracowały z NATO, zostały zaproszone do bezpośredniego przystąpienia do sojuszu.

Nie wiadomo, jak będzie to wyglądać w przypadku Ukrainy, ponieważ coraz więcej państw, w tym Wielka Brytania i Niemcy, sugeruje pominięcie procesu MAP.

Przy takim rozwiązaniu, NATO mogłoby odpowiedzieć na apale Kijowa i jego sojuszników w Europie Wschodniej, aby wyjść poza ramy porozumienia zawartego na szczycie w Bukareszcie w 2008 roku, bez oferowania Ukrainie faktycznego zaproszenia lub harmonogramu.

Czytaj więcej

Kontrofensywa Ukrainy: Ukraińcy nacierają w rejonie Bachmutu. "Otoczymy miasto"

Ukraińskie siły zbrojne poczyniły znaczące kroki w kierunku standardów NATO od czasu inwazji Rosji. Proces ten nabiera tempa, w miarę jak sowiecka broń i amunicja stopniowo się wyczerpują, a Zachód szkoli ukraińskie oddziały zgodnie ze standardami NATO i wysyła im coraz bardziej zaawansowaną broń.

Delikatna kwestia dla Zachodu

Podstawę sojuszu, który został utworzony w 1949 roku w celu przeciwdziałania ryzyku sowieckiego ataku na terytorium państw sojuszniczych, stanowi zapis o wzajemnej pomocy.

Jednocześnie jest to jeden z głównych powodów, dla którego Ukraina nie może przystąpić do NATO będąc w konflikcie z Rosją, ponieważ mogłoby to natychmiast wciągnąć sojusz w aktywną wojnę.

Artykuł 5 stanowi, że atak na jednego sojusznika jest uznawany za atak na wszystkich sojuszników.

Czytaj więcej

Na Łotwie pojawi się więcej żołnierzy NATO. Batalion ma stać się brygadą

Stoltenberg przekazał, że choć NATO musi przedyskutować opcje zapewnienia Ukrainie gwarancji bezpieczeństwa na czas po wojnie, gwarancje bezpieczeństwa na mocy art. 5 będą udzielane wyłącznie pełnoprawnym członkom sojuszu.

Kreml przedstawia rozszerzenie NATO jako dowód wrogości Zachodu wobec Rosji, czemu zaprzeczają zachodnie mocarstwa, twierdząc, że sojusz ma charakter całkowicie obronny.

Państwa Europy Wschodniej uważają, że na zbliżającym się szczycie NATO w Wilnie władze Ukrainy powinny otrzymać precyzyjny plan dotyczący przystąpienia kraju do sojuszu. Z drugiej strony Stany Zjednoczone i Niemcy obawiają się jakiegokolwiek ruchu, który mógłby przybliżyć sojusz do wojny z Rosją.

Prezydent Rosji Władimir Putin wymienił ekspansję NATO w kierunku granic Rosji w ciągu ostatnich dwóch dekad jako kluczowy powód swojej decyzji o wysłaniu tysięcy żołnierzy na Ukrainę 24 lutego 2022 roku.

Pozostało 89% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Konflikty zbrojne
Wojna Rosji z Ukrainą. Dzień 884
Konflikty zbrojne
Rosjanie stawiają na tanie drony. Szukają ukraińskiej obrony powietrznej
Konflikty zbrojne
Wyjaśniły się doniesienia o nocnych eksplozjach na Krymie. Ukraiński sztab wydał komunikat
Konflikty zbrojne
Kamala Harris ma pomysł na zakończenie konfliktu w Strefie Gazy. "Nadszedł czas"
Materiał Promocyjny
Mity i fakty – Samochody elektryczne nie są ekologiczne
Konflikty zbrojne
Przeciwnika dyktatora chcieli zabić w Polsce. Jak działają służby Łukaszenki i Putina?