Minister nie zmieni milczącej interpretacji

Do uzgodnień zewnętrznych trafiły założenia do projektu nowelizacji ustawy – Ordynacja podatkowa oraz ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Ministerstwo Finansów zaproponowało w nich m.in. ujednolicenie – jak twierdzi – zasad doręczeń interpretacji indywidualnych (art. 14b) i interpretacji zmieniających (art. 14e).

Cel ma być osiągnięty przez uchylenie art. 14e § 2 ordynacji podatkowej, zgodnie z którym zawiadomienie o zmienionej interpretacji indywidualnej doręcza się podmiotowi, któremu w danej sprawie interpretacja została wydana.

Propozycja już dziś budzi wiele emocji. Zdaniem ekspertów, wprowadzając tę mało znaczącą z pozoru zmianę, minister finansów może zaszkodzić przede wszystkim samemu sobie.

Tymczasem zdaniem ministerstwa zabieg legislacyjny polegający na uchyleniu art. 14e § 2 ordynacji sprawi, że doręczeniu będzie podlegała interpretacja zmieniająca. Dziś brzmienie tego przepisu może – w opinii ministerstwa – sugerować, że podmiot, któremu interpretacja została wydana, zostaje jedynie zawiadomiony o jej zmianie.

Szkopuł w tym, że wspomniany art. 14e § 2 jest ściśle związany z art. 14o ordynacji. Na jego podstawie za każdym razem, gdy minister finansów nie wyda interpretacji indywidualnej w terminie trzech miesięcy od otrzymania wniosku, uznaje się stanowisko podatnika za obowiązujące, tak jakby organ wydał mu interpretację potwierdzającą jego racje.

Do końca czerwca 2007 r. taka interpretacja była wiążąca dla fiskusa, który nie miał żadnej możliwości jej zmiany (np. pismo dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 10 lutego 2006 r., nr 1401/FA/4117-14/ 53/05/AP). Dopiero wprowadzenie art. 14e § 2 pozwoliło ministrowi finansów na zmianę takiego stanu.

Dlatego takim postawieniem sprawy przez ministerstwo zaskoczeni są eksperci prawa podatkowego. Jak twierdzą, dziś wystarczy, że chcąc uchylić interpretację milczącą, minister finansów wyśle do podatnika zawiadomienie o zmienionej interpretacji, w którego treści zawarta jest interpretacja sformułowana przez organ. Nie ma więc mowy o odrębnym doręczaniu zawiadomienia oraz interpretacji zmieniającej.

– Wraz z uchyleniem art. 14e § 2 zniknie jedyna prawna podstawa do zmiany milczącej interpretacji, której dokonuje się za pomocą zawiadomienia o zmienionej interpretacji

– twierdzi Sławomir Sadocha, doradca podatkowy specjalizujący się w postępowaniach podatkowych.

Wbrew twierdzeniom Ministerstwa Finansów nie dostrzega on żadnego dualizmu w istniejących przepisach dotyczących interpretacji indywidualnych.

– Co więcej, nie sądzę, aby z samego faktu odesłania do art. 14h wynikał obowiązek doręczenia zmienionej interpretacji. Powoływany przez ministerstwo przepis odsyła jedynie do ogólnych zasad doręczania pism, w tym także interpretacji. Nie przesądza natomiast o obowiązku jej doręczenia – wyjaśnia. Według niego obowiązek doręczenia interpretacji powinien zostać wyraźnie określony w ordynacji.

Podobnego zdania jest Irena Ożóg, partner zarządzający w kancelarii Ożóg i Wspólnicy. – Szkoda, że Ministerstwo Finansów, które chce uporządkować procedury związane z wydawaniem interpretacji prawa, nie zamierza uregulować kwestii doręczenia interpretacji poprzez zapisanie w art. 14d, że doręcza się ją bez zbędnej zwłoki, jednak nie później niż w ciągu trzech miesięcy od dnia otrzymania wniosku. To było przedmiotem wielu sporów i spowodowało konieczność dwukrotnego wydania uchwały przez Naczelny Sąd Administracyjny – podkreśla Irena Ożóg.

Według niej zdarza się, że od wydania interpretacji do jej wysłania mija kilkanaście, a czasami nawet 20 dni. – Nie oznacza to oczywiście, że interpretacje są antydatowane, ale tak długa droga ekspedycji nie służy podatnikom – wyjaśnia.

Opinii tej nie podziela Lesław Mazur, menedżer w Ernst & Young. – Uchylenie art. 14e § 2 powinno być neutralne dla podatników. Do zmiany interpretacji indywidualnej, także milczącej, wystarczającą podstawę stanowić będzie art. 14e § 1 ordynacji (stosowany odpowiednio z odesłania z art. 14o § 2), zgodnie z którym minister finansów może zmienić interpretację, jeżeli stwierdzi, że jest ona nieprawidłowa – uważa. Jak twierdzi, ochrona wynikająca ze zmienianej interpretacji trwa do dnia doręczenia zmienionej interpretacji indywidualnej.

Według eksperta firmy Ernst & Young bardziej niebezpieczna jest natomiast propozycja MF zmierzająca do zaprzestania publikowania formularzy ORD-IN, na podstawie których zostały wydane interpretacje indywidualne, następnie publikowane w Biuletynie Informacji Publicznej. Choć interpretacja indywidualna zawiera opis stanu faktycznego, to jednak opis ten może np. pomijać jakiś znaczący szczegół i w ten sposób różnić się od tego przedstawionego we wniosku o jej wydanie. W praktyce może to utrudniać podatnikom powoływanie się na rozstrzygnięcia ministra finansów w – jedynie z pozoru – podobnych sprawach.

Opinia: Dorota Szubielska, radca prawny w kancelarii Chadbourne & Parke