Indeks Zdrowych Miast: nowy lider najlepszych miast do życia w Polsce

- To nie jest gra zero jedynkowa, samorządy działają wspólnie z wieloma partnerami – tak Monika Chabior, wiceprezydentka Gdańska, skomentowała wyniki najnowszego raportu „Indeks zdrowych miast”.

Wśród dużych miast, w których mieszka ponad 300 tys. mieszkańców, najlepiej został oceniony Poznań. Wyprzedził Warszawę (stolica dwa ostatnie lata miała najwięcej punktów w rankingu) oraz Gdańsk. Wśród mniejszych miast najwięcej punktów uzyskał Sopot, a za nim uplasowały się Gdynia i Rzeszów. Wysoki wynik (wartość indeksu powyżej 60 punktów) odnotowano również w Białymstoku.

– Indeks pokazuje jak rzeczywiście przedstawia się jakość życia w 66 miastach na prawach powiatu – tłumaczy dr hab. Agnieszka Chłoń-Domińczak, prof. SGH, która nadzoruje badania. Raport po raz trzeci raz przygotowali naukowcy SGH, Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie oraz Grupa Lux Med. Na podstawie oficjalnych danych statystycznych (między innymi Bank Danych Lokalnych GUS, ProfiBaza, Agencja Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji (AOTMiT) oraz Centralna Komisja Egzaminacyjna) badane są warunki dla zdrowego życia ok. 12,4 milionów mieszkańców miast. Uwzględnianych jest kilkadziesiąt czynników w ośmiu dziedzinach życia: zdrowie, ludność, usługi komunalne i społeczne, edukacja, mieszkalnictwo, środowisko, infrastruktura oraz przestrzeń. Maksymalna liczba punktów to 100 – wówczas miasto byłoby idealnym miejscem. Poznań uzyskał 74,9, a Sopot – 67,6.

Wśród dziewięciu miast powyżej 300 tys. mieszkańców najmniej punktów zebrały: Łódź, Szczecin i Bydgoszcz. Zaś dla Jaworzna, Mysłowic i Dąbrowy Górniczej obliczono najmniej punktów wśród miast mniejszych.

Czytaj więcej

Miasta

Warszawa wśród najlepszych do życia miast w Europie. Zdecydowały trzy elementy

Firma Resonance Consulting opublikowała swój doroczny ranking 100 najlepszych miast w Europie. Warszawa zajęła w nim bardzo wysoką pozycję w czołowej dwudziestce. Co zdecydowało o umieszczeniu polskiej stolicy na liście najlepszych miast w Europie?

- Tak, jak w poprzednich edycjach, nie ma miasta „idealnego”, które w każdej dziedzinie byłoby liderem, ale też nie ma miasta „najgorszego”, które wypada najgorzej we wszystkich kategoriach. W poszczególnych obszarach widać duże zmiany, co pokazuje na dużą dynamikę i to, że działania na rzecz poprawy warunków życia mieszkańców mogą dać efekty. – dodała prof. Chłoń–Domińczak.

Indeks zdrowych miast. Które miasta są liderami?

Z raportu wynika, iż na 66 miast, w ciągu roku w 38 zwiększyła się liczba mieszkańców. W 2023 r. najstarsi byli mieszkańcy Sopotu, a najmłodsi – Rzeszowa. Chorzów ma największą powierzchnią terenów zielonych (ponad jedna piąta powierzchni miasta, średnia badanych miast to niespełna 8 proc.). Katowice przeznaczają najwięcej pieniędzy na gospodarkę mieszkaniową – 22 proc. wydatków bieżących miasta (średnia wynosi zaledwie 5 proc.). Zielona Góra po raz drugi osiągnęła największe wydatki na utrzymanie zieleni – 357 tys. zł/ha, co znacząco przewyższa średnią badanych miast – 57 tys. zł/ha.

Raport zaprezentowano podczas Kongresu Zdrowe Miasta. Tam też rozmawiali o nim samorządowcy. - Dla nas ważne są te dziedziny, w których okazaliśmy się najlepsi, ale także te, w których wciąż mamy wiele do zrobienia – powiedział Jacek Jaśkowiak, prezydent Poznania. Dla niego ważne są też trendy: to czy praca samorządu przynosi efekty czy nie. – Dla samorządowca ważna jest poprawa jakości oferowanej opieki zdrowotnej, ale także to, iż miastu udało się zmniejszyć zanieczyszczenia CO2. Na działania samorządów musimy patrzeć holistycznie – dodał prezydent Poznania.

Pomiędzy 2021 r. a 2023 r. mediana wieku wzrosła w 58 miastach, a spadła w zaledwie 7. W 2023 r. najstarsi byli mieszkańcy Sopotu, a najmłodsi – Rzeszowa.

Obniżanie mediany wieku widoczne jest w miastach, które przyciągają nowych mieszkańców (m.in. Wrocław, Kraków, Warszawa, Poznań). W 2023 r. w 9 miastach saldo migracji było dodatnie, a w 58 – ujemne, w porównaniu do poprzednich lat kierunek migracji zmienił się jedynie w Katowicach, do których w 2023 r. przyjechało więcej osób niż z nich wyjechało.

Poprawia się jakość usług

Autorzy raportu uważają, że poprawia się jakość usług publicznych świadczonych przez miasta. Przykładami są: woda pitna, której jakość w ostatnich latach znacząco się poprawiła, czy też poziom bezpieczeństwa publicznego, który na tle innych europejskich krajów w polskich miastach jest wysoki i utrzymuje się na dość stabilnym poziomie.