Nowe projekty za euro z Unii

Tak jak „Rz" zapowiadała już w lutym, resort rozwoju regionalnego po raz kolejny i to bardzo szybko po poprzedniej aktualizacji – która odbyła się w listopadzie ubiegłego roku – zaktualizował listę największych inwestycji, tzw. projektów indywidualnych dotowanych z programu operacyjnego „Infrastruktura i środowisko".

Tym razem dodano 15 nowych inwestycji (14 transportowych i jedną środowiskową), na które ma być wykorzystane 669 mln zł dotacji z Unii Europejskiej. Jednocześnie skreślono 11 przedsięwzięć, które miały pochłonąć prawie 1,1 mld zł z Brukseli.

Indywidualne projekty kluczowe dotowane z programu operacyjnego „Infrastruktura i środowisko" to największe inwestycje w infrastrukturę finansowane z pieniędzy unijnych w okresie 2007–2013. Przedsięwzięcia te obejmują sześć sektorów: transport, środowisko, energetykę, kulturę, szkolnictwo wyższe i zdrowie.

Ze względu na ich strategiczne znaczenie (ich realizacja ma istotnie przyczynić się do przyspieszenia rozwoju społeczno-gospodarczego kraju) projektów indywidualnych nie wybiera się w konkursach o dotacje. Na listę (podstawową i rezerwową) zgłaszają je potencjalni beneficjenci, czyli odbiorcy dotacji (np. PKP PLK, samorządy, PKP Intercity) za pośrednictwem właściwych ministerstw, np. gospodarki, kultury, transportu czy środowiska.

I właśnie te dwa ostatnie resorty zaproponowały 16 nowych projektów do umieszczenia na liście, mimo że podczas jej ostatniej aktualizacji dopisano aż 51 nowych projektów w sektorze transportu (w tym 34 kolejowe). Zważywszy jednak, że wszystkie dotowane inwestycje, niezależnie do ich skali, trzeba zrealizować i rozliczyć do końca 2015 roku, urzędnicy nie mają już zbyt wiele czasu i muszą jak najszybciej wprowadzać zmiany na liście najważniejszych przedsięwzięć.

Ostatecznie resort rozwoju regionalnego, który zarządza programem „Infrastruktura i środowisko", włączył na listę 15 nowych przedsięwzięć, w tym kolejnych 14 w sektorze transportu. Najwięcej z nich dotyczy budowy i modernizacji dróg, w tym m.in. przebudowy drogi krajowej nr 1 we Włocławku, rozbudowy węzła Ofiar Katynia w Krakowie czy przebudowy Trasy Północnej w Zielonej Górze w ciągu drogi krajowej nr 32.

Dopisano też dwa projekty związane z przygotowaniem przedsięwzięć drogowych już na lata 2014–2020. Na listę podstawową trafiły też trzy inwestycje związane z rozwojem transportu kolejowego, w tym „Odnowa taboru kolejowego do obsługi połączeń międzywojewódzkich", która ma kosztować 160 mln zł, a do której jak wynika z szacunków Unia dołoży PKP Intercity 65 mln zł oraz „Wyposażenie zaplecza technicznego spółki Przewozy Regionalne w infrastrukturę służącą do utrzymania kolejowego taboru pasażerskiego", co ma kosztować 130 mln zł (w tym prawie 53 mln zł do dotacja z UE).

Jak podał wczoraj resort rozwoju na swej stronie internetowej kolejarze przyspieszyli nieco z dzieleniem i wydawaniem unijnych dotacji. Do końca marca podpisano 32 umowy o dofinansowanie z „Infrastruktury i środowiska" na projekty kolejowe. Ich wartość to prawie 25 mld zł, z czego 12 mld zł stanowią pieniądze europejskie. Oznacza to, że rozdzielono prawie 60 proc. środków przeznaczonych na sektor kolejowy w okresie 2007–2013.

Obecna aktualizacja nie oznacza jednak tylko dopisywania nowych inwestycji na listę. 11 projektów również z niej usunięto (pięć transportowych, trzy środowiskowe oraz po jednym z sektorów: energetyki, kultury i zdrowia). Łączna wartość ich dofinansowania z UE miała sięgnąć 1,1 mld zł. Wśród usuniętych (z listy rezerwowej) projektów znalazły się też trzy inwestycje kolejowe.

Zdaniem Jerzego Kwiecińskiego, eksperta Business Centre Club, a wcześniej wiceministra rozwoju regionalnego, przetasowania na liście projektów indywidualnych będą miały miejsce do końca okresu 2007–2013, a może nawet i w roku 2014.

– Wciąż będą pojawiały się oszczędności podczas realizacji inwestycji, a część z nich ostatecznie nie będzie realizowana. Dlatego żeby nie stracić żadnego z euro przyznanych Polsce na lata 2007–2013, Ministerstwo Rozwoju musi reagować szybko i na bieżąco, wprowadzając na listę zarówno podstawową, jak i rezerwową równoważne inwestycje, które będzie można zrealizować w wymaganym przez Komisję Europejską terminie, a więc do końca 2015 roku – tłumaczy Kwieciński, który uważa, że resort stale powinien mieć w zanadrzu nieco więcej projektów, niż wynikałoby z puli pieniędzy, które można spożytkować.