W ubiegłym roku sektor rządowy i samorządowy wydał na inwestycje ok. 5,8 proc. PKB. I był to najwyższy poziom ze wszystkich krajów UE. Niestety, w kolejnych latach ma być coraz gorzej. Jak wynika z prognoz przygotowanych przez Ministerstwo Finansów, w tym roku poziom wydatków rozwojowych ma sięgnąć 5,2 proc. PKB, w przyszłym – 3,9 proc., w 2014 – 3 proc., a w 2015 – 2,8 proc. Spadek będzie widoczny także ujęciu nominalnym. W tym roku prognozy mówią o 84 mld zł (wobec 88 mld zł w 2011 r.), a w 2015 r. – już tylko o 53 mld zł.
- Wzrost inwestycji w ostatnich latach wspomagany był funduszami unijnymi i terminami wynikającymi z przygotowania mistrzostw Euro 2012. Gdy zabraknie tych „motywatorów" wrócimy do „zwykłego" poziomu, czyli nakładów rzędu 3 proc. PKB – analizuje Mirosław Gronicki, b. minister finansów. – Może zmieni się to po 2015 r., gdy zaczniemy wykorzystywać fundusze unijne z nowego budżetu na lata 2014-2020, ale nie znamy jeszcze tych wielkości – dodaje.
Mniejsze wydatki państwa na drogi czy koleje będą zmniejszać dynamikę rozwoju gospodarczego, by wygenerują mniejszy popyt – na materiały i budowlane, usługi doradcze, projektowe, finansowe, itp. Najmocniej uderzą w sektor budowlany, bo dziś prawie 30 proc. robót budowanych finansowanych jest z budżetów publicznych. – Oczywiście można byłoby podtrzymywać inwestycje na wysokim poziomie, ale musiałby się to odbyć kosztem głębszego cięcia innych wydatków państwa. To jest wybór polityczny – dodaje Gronicki.
Z analizy „Rz" wynika, że najwięcej państwo wydaje na drogi. Pochłaniają one aż 44,6 proc. całości. Największym inwestorem jest Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad, która w tym roku ma wydać na autostrady i trasy szybkiego ruchu ok. 23,2 mld zł. Ale o stan rozwój sieci drogowej dbają też samorządy – ok. 15,8 mld zł planowanych nakładów w 2012 r. (choć ten plany udaje się zwykle wykonać w 85 proc.). Sporo także państwo wydaje na inne inwestycje w transporcie (lotniska, komunikacja miejsca) – ok. 9,3 proc. oraz obronę narodową i bezpieczeństwo publiczne – 8,4 proc.