Budżet pod coraz większą presją

Na uchylenie unijnej procedury czeka teraz aż osiem krajów. Polska ma wśród nich jedną z największych luk w państwowej kasie.

Publikacja: 20.11.2012 02:38

Budżet pod coraz większą presją

Foto: Fotorzepa

Unijny limit, jeśli chodzi o deficyt sektora finansów publicznych, wynosi 3 proc. PKB. Zdaniem Komisji Europejskiej tegoroczna dziura w finansach Polski wyniesie 3,4 proc. PKB, tyle samo w przyszłym roku i spadnie do 3,1 proc. w 2013 r.

Daleko w kolejce

Jednak zarówno premier Donald Tusk, jak i minister finansów Jacek Rostowski twierdzą, że Komisja potraktuje Polskę ulgowo i zamknie procedurę nadmiernego deficytu, nawet jeśli nasz ubytek w kasie państwa będzie wyższy niż wymagany. W rozmowie z „Rz" zapewnił też o tym Dariusz Rosati, szef Sejmowej Komisji Finansów Publicznych. Na pewno nasz deficyt będzie poniżej 3,5 proc. PKB. Przy takim odchyleniu Komisja Europejska jest gotowa zdjąć procedurę mówi.

Obecnie mówi się o zamknięciu procedury w przypadku Malty, której deficyt wyniósł w 2011 r. 2,7 proc. PKB i ma się obniżyć do 2,6 proc. PKB w tym roku.

Pytanie, jak dalece wyrozumiała Bruksela będzie dla nas? Obecnie procedurą objętych jest aż 21 krajów, z czego osiem zostało zobowiązanych do pozbycia się nadmiernej dziury w kasie państwa w tym roku. Z prognoz KE wynika, że wszystkie, z wyjątkiem Cypru, będą miały w 2012 r. deficyt niższy niż Polska. Średnio w UE ma on wynieść 3,6 proc. PKB.

Przedstawiciele resortu finansów szansy Polski upatrują w tym, że unijni decydenci potraktują koszty reformy emerytalnej (0,5 proc. PKB) jako czynnik działający na naszą korzyść. Ale to wcale nie jest przesądzone. W 2005 r., kiedy te koszty wynosiły blisko 1,5 proc. PKB, też byliśmy objęci procedurą nadmiernego deficytu przypomina Mirosław Gronicki, były minister finansów. I ostrzega, że deficyt w tym roku może się jednak okazać wyższy niż 3,5 proc. PKB. A to oznacza, że jeszcze przez dwa kolejne lata nie spełnimy kryteriów zawartych w traktacie z Maastricht.

Co zrobi Bruksela

Co się dzieje, kiedy kraj nie spełnia wymogów potrzebnych do zniesienia procedury? Uruchamiają się kolejne etapy, dość rygorystyczne. Może to być comiesięczne informowanie Komisji Europejskiej o stanie finansów publicznych, np. o każdej emisji długu. UE może też zastosować wezwanie do usunięcia nadmiernego deficytu wyjaśnia Rosati.

Polskie władze wystąpią z wnioskiem do KE o uchylenie procedury pod koniec kwietnia 2013 r., kiedy będą już znane oficjalne statystyki, jeśli chodzi o tegoroczny wynik sektora finansów publicznych. Decyzję poznamy najwcześniej w maju.

W najgorszym wypadku krajowi, który łamie unijne limity, może grozić wstrzymanie wypłaty środków z unijnej polityki spójności. W okresie 20142020 Polska ma otrzymać ok. 7080 mld euro. Tak surowej kary nie zastosowano jednak jeszcze nigdy w historii UE.

Unijne limity – liczą się nie tylko statystyki

Prawo UE wymaga, aby kraje członkowskie unikały nadmiernych deficytów finansów publicznych. Limity fiskalne, zapisane w traktatach, określają maksymalny dopuszczalny deficyt sektora general government na 3 proc. PKB, a wielkość długu publicznego na 60 proc. PKB. Jeśli kraj nie spełnia wymogu deficytu, grozi mu nałożenie tzw. procedury nadmiernego deficytu (EDP) i wyznacza rok, do końca którego powinno dokonać się zacieśnienie fiskalne. Polska, podobnie jak większość krajów UE (poza Estonią, Luksemburgiem i Szwecją), została objęta procedurą w 2009 r., co nakłada ograniczenia na politykę fiskalną, dotyczące dochodów i wydatków sektora rządowego i samorządowego. W tym roku EDP uchylono już w przypadku Bułgarii i Niemiec. Zarówno wszczęcie, jak i zdjęcie procedury UE nie jest automatyczne. Komisja Europejska bierze pod uwagę m.in. to, czy konsolidacja ma charakter trwały i czy nie miały na nią wpływu jednorazowe zdarzenia. Dobrym przykładem są Węgry, które w 2011 r. miały nadwyżkę finansów publicznych, ale wynikała ona z przejęcia przez sektor publiczny środków z funduszy emerytalnych, dlatego Węgry wciąż są objęte EDP, a KE wciąż ma zastrzeżenia do metod ograniczania deficytu przez ten kraj.

Unijny limit, jeśli chodzi o deficyt sektora finansów publicznych, wynosi 3 proc. PKB. Zdaniem Komisji Europejskiej tegoroczna dziura w finansach Polski wyniesie 3,4 proc. PKB, tyle samo w przyszłym roku i spadnie do 3,1 proc. w 2013 r.

Daleko w kolejce

Pozostało 94% artykułu
Finanse
Najwięksi truciciele Rosji
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Finanse
Finansowanie powiązane z ESG to korzyść dla klientów i banków
Debata TEP i „Rzeczpospolitej”
Czas na odważne decyzje zwiększające wiarygodność fiskalną
Finanse
Kreml zapożycza się u Rosjan. W jeden dzień sprzedał obligacje za bilion rubli
Materiał Promocyjny
Do 300 zł na święta dla rodziców i dzieci od Banku Pekao
Finanse
Świat więcej ryzykuje i zadłuża się. Rosną koszty obsługi długu