Polski biznes jest za euro

Tak wysokie poparcie przedstawicieli biznesu dla zastąpienia narodowej waluty euro wskazują ankietowe badania przeprowadzone w lipcu przez Millward Brown na zlecenie firmy audytorsko-doradczej Grant Thornton. W 2015 r. odsetek ten, po pięciu latach zniżek, wynosił zaledwie 42 proc. Tak wysoki jak dziś był poprzednio w 2011 r., gdy dopiero narastał kryzys finansowy w strefie euro.

Czytaj także: Bez euro trafimy na obrzeża Unii?

Zwolenników wspólnej waluty wśród przedsiębiorstw przybyło już w 2016 r. W kolejnym roku badanie nie zostało jednak przeprowadzone. Z tezą, że trend się odwrócił i poparcie dla wprowadzenia euro w Polsce zaczęło się zwiększać, trzeba było więc poczekać do tego roku.

Dlaczego duży i średni biznes zmienił stosunek do europejskiej waluty? – Kryzys w Eurolandzie wyraźnie uderzył w reputację euro na świecie, w tym również wśród polskich firm. Unijna waluta po kilku latach wraca jednak do łask i znowu jest postrzegana jako stabilna – ocenia Grzegorz Taraszkiewicz-Sirocki, partner w GT specjalizujący się w zarządzaniu ryzykiem finansowym. – W polskich firmach umacnia się przekonanie, że ryzyko przyjęcia euro jest coraz mniejsze. Tymczasem potencjalne korzyści, np. niższe stopy procentowe, brak kosztów transakcyjnych czy zerowa zmienność, pozostają bez zmian – tłumaczy. Bilans plusów i minusów rezygnacji z własnej waluty stał się więc w oczach szefów firm korzystny.

Stabilność złotego bez znaczenia

– Zmiany poparcia firm dla przyjęcia euro w Polsce wydają się pokrywać ze zmianami sytuacji gospodarczej w strefie euro. Poprawa koniunktury w strefie euro w trakcie 2016 r., po wielu latach kryzysu, mogła pozytywnie wpłynąć na postrzegany przez polskie firmy bilans korzyści z przyjęcia wspólnej waluty – tłumaczy Piotr Bujak, główny ekonomista PKO BP.

Czytaj także: Andrzej S. Bratkowski: Bez uporządkowanej polityki nie wejdziemy do strefy euro

W 2017 r. gospodarka strefy euro urosła o 2,3 proc., najbardziej od dekady. W tym roku jej rozwój nieco wyhamował, ale wciąż jest szybki na tle poprzednich lat. Scenariusza rozpadu unii walutowej pod wpływem problemów fiskalnych krajów z południa Europy nikt już nie traktuje poważnie. Nawet w ostatnich tygodniach, gdy wróciły obawy o stan finansów publicznych Włoch, ekonomiści zgodnie podkreślali, że Europejski Bank Centralny nie dopuści do powtórki kryzysu, z jakim strefa euro zmagała się w latach 2010–2012.

Co ciekawe, oceny korzyści z przyjęcia euro nie zmienia to, że złoty od kilku lat jest walutą bardzo stabilną. W tym roku kurs euro w złotych zmienia się w ciągu tygodnia średnio o 0,5 proc., podczas gdy jeszcze w 2012 r. normą były zmiany o 1 proc., a dawniej jeszcze większe. Z drugiej strony polskie firmy coraz bardziej uczestniczą w międzynarodowej wymianie handlowej. Wartość eksportu towarów i usług przewyższa już 50 proc. PKB, podczas gdy na początku dekady wynosiła niespełna 40 proc. PKB. – Coraz większe umiędzynarodowienie krajowych firm sprzyja wzrostowi poparcia dla przyjęcia euro w Polsce. Zwiększa bowiem postrzegane korzyści związane z redukcją kosztów transakcyjnych – wyjaśnia Bujak.

Mali są innego zdania?

To jednak może oznaczać, że stosunek do euro małych firm, które w mniejszym stopniu uczestniczą w wymianie zagranicznej, może być inny. Zrzeszający je Business Centre Club w kwietniu opublikował wyniki ankiety wśród swoich członków pokazujące, że i one są za „pilnym przystąpieniem Polski do strefy euro". Tyle że pytania sugerowały odpowiedź. Przeciwników takiej zamiany bowiem nie brak: – Z ekonomicznego punktu widzenia przyjęcie w Polsce euro nie ma żadnego uzasadnienia. Być może przynależność do strefy euro zwiększyłaby nasze bezpieczeństwo, ale to wymaga bezstronnych analiz – ocenia Cezary Kaźmierczak, prezes Związku Przedsiębiorców i Pracodawców.

Czytaj także: Co przedsiębiorcy sądzą o wprowadzeniu euro w Polsce?

Główny ekonomista PKO BP podkreśla, iż wcale nie jest pewne, że wprowadzenie euro przyniosłoby korzyści dużym firmom. – To przekonanie byłoby słuszne, gdyby były one w stanie w długim terminie zwiększać swoją produktywność i konkurencyjność bardziej niż przeciętnie firmy w strefie euro. To zaś zależało będzie m.in. od zwiększenia dyscypliny w finansach publicznych i elastyczności rynku pracy – tłumaczy.

Poparcie dla euro deklarowane przez przedsiębiorców jest większe niż zwykłych Polaków. Z badań, które Komisja Europejska przeprowadziła w kwietniu, wynika, że są oni niemal po połowie podzieleni na zwolenników i przeciwników wspólnej waluty. Zarządzający firmami takich wątpliwości już nie mają.

Opinia sceptyka

Cezary Kaźmierczak, Prezes Związku Przedsiębiorców i Pracodawców